خرید و فروش سیمان خارج از بورس‌کالا ممنوع شد

روز گذشته وزارت صنعت با صدور ابلاغیه‌ای هرگونه خریدوفروش سیمان خارج از بورس‌کالا را ممنوع و اعلام کرد: تمامی واحدهای تولیدکننده سیمان که تاکنون در بورس‌کالا پذیرش نشده‌اند باید ظرف 2هفته در بورس پذیرش و اقدام به عرضه محصول کنند. این ابلاغیه در شرایطی صادر شد که از 2هفته پیش تلاش دلالان برای خروج سیمان از بورس‌کالا افزایش یافته بود.
به گزارش همشهری، قطع رانت، دلالان سیمان را عصبانی کرده و آنها را بر آن داشته است که از طریق فشار به دولت زمینه خروج سیمان از بورس‌کالا را فراهم کند. برخی خبرها نشان می‌دهد که ظرف مدت کوتاهی که دولت فعالیتش را آغاز کرده است لابی‌های گسترده‌ای از سوی دلالان برای خروج سیمان از بورس‌کالا آغاز شده است و همه اینها به این دلیل است که با عرضه سیمان در بورس‌کالا از خرداد‌ماه امسال تاکنون یک رانت بزرگ که در اختیار واسطه‌های سیمان بود، حذف شده است.
در طول چند سال گذشته به‌دلیل مشکلاتی که برای صنعت سیمان به‌وجود آمده بود یک شبکه گسترده از واسطه‌ها شکل گرفته بود که کنترل بازار سیمان را در اختیار داشت. این گروه حتی از طریق سیستم حمل‌و‌نقل نبض تولید و فروش برخی از کارخانه‌های سیمان را در اختیار گرفته بود و با خرید مدت‌دار سیمان از کارخانه‌ها با قیمت‌هایی که خود تعیین می‌کردند، بخش عمده درآمد را نصیب خود کرده بود و قیمت‌های بازار نیز عمدتا تحت نفوذ این واسطه‌ها بود، اما از زمان عرضه سیمان در بورس‌کالا بساط دلالان برچیده شد و به این موضوع منجر شد که نفع اصلی، نصیب تولید‌کننده‌ها و مصرف‌کننده‌ها شود. به همین دلیل اغلب مدیران کارخانه‌های تولید‌کننده سیمان در گفت‌وگو با رسانه‌ها به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم رضایت خود را از عرضه سیمان در بورس‌کالا اعلام کرده بودند.
با وجود این از 2هفته پیش و همزمان با آغاز به‌کار دولت جدید تلاش‌های تازه‌ای از سوی شبکه واسطه‌ها آغاز شده بود تا بار دیگر سیستم توزیع و عرضه سیمان را به روش قبل بازگردانند. این موضوع صبح روز گذشته واکنش رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس را برانگیخت و او از دولت خواست در برابر فشار‌ها ایستادگی و مر قانون را اجرا کند. محمدرضا پورابراهیمی با بیان اینکه مخالفت برخی افراد با حذف دلالی و واسطه‌گری و عرضه محصولات در بورس‌کالا به‌دلیل رانتی است که طی سال‌های گذشته به‌دلیل نبود شفافیت به‌دست آورده‌اند، گفت: در مدت کوتاهی که سیمان در بورس‌کالا عرضه شده است، شاهد صدور چندین هزار کد خریدار برای سیمان هستیم تا از این پس مصرف‌کنندگان در سراسر کشور به جای مراجعه به افرادی خاص، خودشان به‌طور مستقیم از تولیدکننده، سیمان بخرند. او از دولت خواست مُر قانون را اجرا کند و تأکید کرد: فعالان بازار سرمایه هیچ‌چیزی غیر از اجرای مر قانون نمی‌خواهند؛ مر قانون نیز مشخص بوده و آن، خارج شدن کالاها از شمول قیمت‌گذاری دولتی پس از ورود به بازار سرمایه است.

ممنوعیت مبادلات غیربورسی
همزمان با افزایش فشارها به دولت برای خروج سیمان از بورس‌کالا و درخواست رئیس کمیسیون اقتصادی، روز گذشته وزارت صنعت به چالش‌ها پایان داد و با صدور ابلاغیه‌ای هر نوع معامله سیمان خارج از بورس‌کالا را ممنوع اعلام کرد. اسد‌الله کشاورز، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت در ابلاغیه‌ای به روسای سازمان صنعت و معدن و تجارت 31استان اعلام کرد: هرگونه خرید و عرضه سیمان خارج از بورس‌کالا ممنوع بوده و کلیه واحدهای تولیدکننده سیمانی که تاکنون در بورس پذیرش نشده‌اند باید ظرف 2هفته در بورس پذیرش و اقدام به عرضه محصول کنند. براساس این ابلاغیه تمامی مصرف‌کنندگان سیمان سراسر کشور نیز باید ظرف 2هفته اقدام به دریافت کد بورسی کنند.

مخالفان از نبود شفافیت سود می‌برند
پیش از این محسن علیزاده، عضو ناظر مجلس در شورای‌عالی بورس هم درباره دیدگاه مجلس برای عرضه سیمان در بورس‌کالا گفته بود: مجلس موافق 100درصدی عرضه سیمان در بورس‌کالاست؛ چراکه عرضه کالاها در بورس‌کالا یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توان آن را برای جلوگیری از ایجاد رانت، مبارزه با فساد و توزیع عادلانه کالاها در کشور در دستور کار قرار داد و به مرحله اجرا رساند. او درباره مقاومت‌هایی که برای عرضه سیمان در بورس‌کالا انجام می‌شود، گفته بود: همیشه وقتی قرار است محصول جدیدی در بورس‌کالا عرضه شود، شاهد مقاومت افرادی هستیم که سال‌ها از شفاف نبودن مبادلات سنتی سود برده‌اند و این افراد امروز نیز در مقابل شفافیت اقتصادی از مسیر بازار سرمایه ایستاده‌اند. به‌گفته او، اکنون برخی واحدهای تولیدی مجبور به خرید سیمان با قیمتی بسیار بالا از بازار هستند که باید شرایطی فراهم شود تا این واحدها نیز هرچه سریع‌تر برای خرید سیمان از بورس‌کالا اقدام کنند تا بازار به تعادل کامل برسد.