بحران آب در 700روستای اردبیل

ستاره حجتی ـ خبرنگار

فصل گرم برای استان سردسیر اردبیل در شرایطی شروع شد که بنابر اعلام آمار مقایسه‌ای مرکز ملی مطالعات خشکسالی و مدیریت بحران از نظر بارش بهاره، این استان رتبه۲۵ بارش را به‌خود اختصاص داده بود. همچنین بنابر اعلام رسمی شرکت آب و فاضلاب شهری و روستایی از مجموع ۱۷۰۰روستای اردبیل، ۷۰۰روستا در بحران و تنش شدید آبی به‌سرمی‌برند. آبرسانی به روستاهای قشلاقی عشایری نیز به روش سیار و با تانکر انجام می‌شود. این استان همچنین در شهرها و مرکز استان با افت فشار و کمبود آب، قطعی و جیره‌بندی آن مواجه است؛ تا جایی که در نیمه مرداد اکیپ‌های آبرسانی سیار به برخی محله‌های شهر اردبیل نیز اعزام شد، اما آنچه در روستاهای استان روی می‌دهد مانند سایر استان‌ها با زندگی و کمبود آب در شهرها از زمین تا آسمان تفاوت دارد.

مشکلات روستاییان
حمید رضایی از اهالی روستای خلیفه‌لو در جعفرآباد بیله‌سوار مغان می‌گوید: 30سال است لوله‌کشی داریم، اما هیچ‌وقت آب آشامیدنی نداشتیم. گاهی هم که آب جاری است، اصلا آب به ما نمی‌رسد.
رضایی ادامه می‌دهد: در حالت عادی هم فشار آب بسیار کم است. در روزهای بهار هم گاهی یک یا 2 روز کامل آب نداشتیم. برای ما که مخازن ذخیره آب هم نداریم، شرایط سخت می‌شود.
در روستای نقدی علیای مشگین‌شهر در همسایگی سد سبلان هم شرایط همینطور است. این روستا به شبکه انتقال آب دسترسی دارد، اما در لوله‌ها آبی برای مصرف نیست. مریم نقدی از اهالی این روستا می‌گوید: اینکه همسایه سد هستیم و آب نداریم دردمان را بیشتر می‌کند. مشکل بزرگی که در تابستان‌ها داریم، بازگشت قشلاقی اهالی است که مصرف آب روستا را چند برابر می‌کند.
نقدی ادامه می‌دهد: آب روستا کاملا قطع است یا فقط از شیر آب چند خانه در پایین روستا آب می‌آید. در این بخش از روستا همسایه‌هایی که آب دارند، لطف کرده‌اند یک شیر آب جلوی در حیاط گذاشته‌اند، اما هر وقت که برویم، زنان روستا با گالن آب آنجا صف کشیده‌اند. او اضافه می‌کند: در شهر گالن آب ۲۰لیتری و ۴۰ لیتری می‌فروشند، اما برای ۲۰ لیتر آب باید ۵۰هزار تومان بپردازیم. چند تا از این 20لیتری‌ها باید در یک‌ماه خرید؟ توان مالی نداریم.

مشکل فرسودگی شبکه
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری و روستایی اردبیل درباره وضعیت تامین آب آشامیدنی روستاها می‌گوید: این شرکت با مشکل فرسودگی شبکه‌های آب آشامیدنی در مناطق دارای آب پایدار و از طرف دیگر با کمبود آب پایدار در مناطق و روستا‌های دارای شبکه آبرسانی نو مواجه است و در بسیاری از روستا‌ها این دو مشکل با هم وجود دارد.
سلطانی ادامه می‌دهد: تا زمانی که منابع آبی پایدار و مطمئن برای تامین آب آشامیدنی موردنیاز و مصرفی روستاهای دارای شبکه آبرسانی جدید پیدا نشده این مشکلات رفع نخواهد شد. از طرفی میزان هدررفت آب روستایی اردبیل هم‌اکنون 35.5درصد است. براساس برنامه اعلام شده از سوی شرکت آب و فاضلاب میزان هدررفت آب روستایی باید به سالانه 1.5درصد با اجرای طرح‌های اصلاح شبکه‌های آبرسانی روستایی کاهش یابد که این کار نیازمند تامین اعتبار موردنیاز از محل اعتبار استانی است.
او همچنین با بیان اینکه آبرسانی سیار به برخی مناطق روستایی استان با تانکر‌های آبرسانی انجام می‌شود، اضافه می‌کند: خواستار توجه جدی مسئولان کشوری و استانی و تامین ماشین‌آلات موردنیاز هستیم. ۱۲تانکر ۶چرخ و ۲خاور برای آبرسانی روستایی با عمر بیش از ۱۳سال و فرسوده در استان اردبیل فعال است و نیازمند تامین ماشین‌آلات برای آبرسانی سیار روستایی به‌ویژه در مواقع بحران و اضطرار هستیم.
سلطانی توضیح می‌دهد: هزار روستای اردبیل زیر پوشش شبکه آبرسانی روستایی قرار دارد و ۷۰۰روستای کم‌جمعیت استان به شبکه آبرسانی روستایی دسترسی ندارند. حدود ۹۶هزارو۱۵۸ خانوار با ۳۲۲ هزار نفر جمعیت زیر پوشش شبکه آبرسانی روستایی استان اردبیل قرار دارند. ساخت تصفیه‌خانه‌های بزرگ در قالب مجتمع‌های بزرگ آبرسانی روستایی در استان اردبیل ضروری است. هم‌اکنون 7تصفیه‌خانه روستایی بزرگ در استان با ۲۳۲ روستا و ۶۴ هزار نفر جمعیت در حال بهره‌برداری است.

  
خرداد امسال و در پی شدت گرفتن تنش آبی در شهرها و روستاهای اردبیل، فرزاد قلندری، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری این استان اعلام کرده بود که برای تامین آب آشامیدنی روستا‌های استان ۱۸ مجتمع آبرسانی در دستور کار است. همچنین 1500میلیارد ریال از طریق آب و فاضلاب، 1100میلیارد ریال از طریق سازمان امور عشایر و 2500میلیارد ریال با اعتبار استانی و ملی برای آبرسانی روستا‌ها اختصاص داده شده است. در مجموع در 2سال گذشته برای تامین آب آشامیدنی روستا‌ها 5100میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال۱۴۰۰ تمام روستا‌های این استان از آب آشامیدنی سالم بهره‌مند شوند. با این حال به‌نظر می‌رسد روند احداث و بهره‌برداری از این طرح‌ها دردی از تابستان امسال دوا نکرده و برای یک‌ماه آینده هم نخواهد کرد؛ شاید سال دیگر، تابستانی بهتر برای اردبیل از راه برسد.