دام‌های گرسنه گیلان در راه کشتارگاه
صنعت دامداری استان گیلان به‌دلیل گرانی نهاده‌های تولید و خوراک دام در وضعیت بغرنجی قرار گرفته‌است
فرشته رضایی- خبرنگار
دام‌ها و طیور گرسنه گیلان راهی کشتارگاه‌ها می‌شوند؛ این ذبح صنعتی نه به‌دلیل نیاز بازار، بلکه به علت گرانی نهاده‌های خوراک دام اتفاق می‌افتد؛ موضوعی که کارشناسان دلیل آن را کم‌توجهی مسئولان مربوط به صنعت دام و طیور می‌دانند و مثال روشن این روزهای آن‌هم، کمیاب شدن یا گرانی مرغ و همچنین گوشت قرمز است. اینها درحالی‌است که صنعت دامداری در استانی مانند گیلان قدمتی دیرینه دارد و توسعه کشاورزی دراین منطقه و همچنین وضعیت اقلیمی استان، سبب شده دامداری هم از دیرباز رونق ویژه‌ای در گیلان داشته باشد. در سال‌های اخیر نیز این صنعت با وجود حمایت‌های اندک ازسوی دستگاه‌های مربوط، اما به شکل مدرن‌تری ادامه حیات داده‌است. با این حال گران شدن نهاده‌های دام که وارداتی هستند و حمایت کم‌رنگ دولت و حذف یارانه خوراک دام، سبب بروز مشکلات متعددی برای دامداران این استان شده‌است، تا جایی که هزینه‌های تولید با سود حاصل از فروش آن برابری نمی‌کند.
فروش دام ازسر ناچاری
«محمد نعمتی» دامدار اهل شفت است که دراین‌باره به همشهری می‌گوید: در 2سال اخیر قیمت نهاده‌های دام بیشتر از گذشته شده‌است. این موضوع سبب شده بسیاری از دامداران وادار به کشتار دام‌های خود شوند. وضعیت به‌گونه‌ای است که در روزهای اخیر مجبور شدم چند رأس از گاوهای خود را به‌دلیل گران بودن هزینه‌های خوراک، به کشتارگاه بفرستم. وی ادامه می‌دهد: اگر روند کنونی ادامه داشته باشد، بسیاری از دامداران دیگر نمی‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند. در‌حال‌حاضر قیمت سبوس دولتی از ۱۴۰۰تومان به ۴هزارو۵۰۰ تومان رسیده‌است؛ موضوعی که سبب شده دامداران از ادامه فعالیت خود دراین عرصه ناامید شوند. نعمتی تصریح می‌کند: اکنون قیمت هر کیسه ۴۰کیلوگرمی سبوس دولتی ۱۸۰هزارتومان است که در اختیار تعاونی قرار می‌گیرد، اما آنها می‌گویند فعلا به بازار نمی‌دهیم. بنابراین هر کیسه سبوس در بازار آزاد از ۲۵۰ تا ۲۷۰هزارتومان در نوسان است. این‌درحالی‌است که وظیفه تعاونی این است که به دامداران این نهاده‌ها را عرضه کند.
قیمت پایین خرید شیر
یکی دیگر از دامداران گیلانی که در شهر رشت فعالیت می‌کند، درباره مشکلات موجود دراین حوزه به خبرنگارهمشهری می‌گوید: حضور دلالان به چالشی اساسی در فعالیت دامداران تبدیل شده‌است. البته بعد از دستورالعمل وزارت جهاد کشاورزی که براساس آن، دامداران باید دام‌هایشان را پلاک‌کوبی کنند، دست دلال‌ها تاحدودی کوتاه شد. اگر پلاک‌کوبی مشخص نباشد، سهمیه نهاده با نرخ دولتی تعلق نمی‌گیرد. این موضوع می‌تواند کمک موثری به دامداران باشد. «علی قدیری» ادامه می‌دهد: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که دامدارانی مانند من با آن مواجهند، این است که تعاونی شیر را از ما ۴هزارتومان خریداری می‌کند و آن را به‌صورت آزاد ۵هزارو۵۰۰ تومان به فروش می‌رساند. این دامدار اضافه می‌کند: دامدارانی مانند من با مشکلات بسیار و دریافت وام‌های سنگین و بدهکاری توانسته‌ایم یک واحد دامداری راه‌اندازی کنیم، اما اکنون بعد از چند سال فعالیت دراین حوزه، با این مشکلات به وجود آمده، اگر ضرر کنیم ناچاریم دام و دامداری را بفروشیم تا فقط بتوانیم بدهی خود را بپردازیم؛ آن‌وقت کسی هست که از ما بپرسد شغل‌تان چه می‌شود؟
دلیل کاهش تولید شیر
رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی کشاورزی دامداران گیلان هم با بیان اینکه هم‌اکنون ۷۲هزار دامدار با حدود یک‌میلیون و ۲۷۰هزار رأس دام دراین استان حضور دارند، درباره مشکلات دامداران این استان به همشهری می‌گوید: نسبت به سال قبل در همین تاریخ، ۵۰۰تن کاهش تولید شیر داشته‌ایم که اصلی‌ترین دلیل آن، افزایش قیمت نهاده‌های دامی و دیگر هزینه‌ها بوده است. «عباس یوسفی» می‌افزاید: یارانه شیر در سال‌های اخیر حذف شد و قرار بود دولت به نهادهای تولید یارانه بدهد که آن هم بعد از چند مرحله قطع شد. این عوامل موجب کاهش تولید شیر شده‌است. وی ادامه می‌دهد: در یک‌سال اخیر هم با سیاست‌های درنظر گرفته شده ازسوی وزارت جهاد کشاورزی، سهمیه نهاده‌های دامی دامداران کم شد و آنها مجبور شدند کنسانتره مورد نیاز خود را از کارخانه‌ها تأمین کنند. یوسفی تصریح می‌کند: قیمت فعلی شیر با هزینه تولید همخوانی ندارد. قیمت شیر با ۱۰درصد سود، هرکیلوگرم ۸هزارو۵۰۰ تومان است، اما دولت رقم آن را ۶هزارو۴۰۰تومان مشخص کرده‌است؛ حال با این اختلاف قیمت، دامداران چگونه می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند؟ رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی کشاورزی دامداران گیلان تصریح می‌کند: با توجه به اینکه در گیلان همه دامداری‌های کوچک دارند، با وضعیت کنونی نمی‌توانند به کار خود ادامه دهند. وی ادامه می‌دهد: متاسفانه برخی مسئولان حمایت کافی از تولید ندارند به‌نظر می‌رسد اصل موضوع را که رفع نیازهای ابتدایی تولیدکنندگان داخلی است، فراموش کرده‌اند. مسئولان، به‌ویژه دراستان گیلان باید دراین دیدگاه تجدیدنظر کنند تا دامداری‌ها درمسیر تعطیلی و فروش زمین‌های خود قرار نگیرند.
4صدرنشین جدول تولید شیر در گیلان
رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی کشاورزی دامداران گیلان با بیان اینکه سالانه ۲۵۴هزارتن شیر دراین استان تولید می‌شود، اظهار می‌کند: شهرستان‌های املش، رودسر، فومن و شفت در صدر جدول تولید شیر دراستان گیلان قرار دارند.
یوسفی همچنین می‌گوید: ناتوانی دامداران در تأمین نهاده‌های دامی و به‌دنبال آن، روانه کردن دام‌ها به کشتارگاه سبب می‌شود در آینده‌ای نه‌چندان دور، با کمبود گوشت قرمز مواجه شویم.
وی ادامه می‌دهد: این شرایط فقط به نفع دلالان است که وارد عرصه می‌شوند و با قیمت خیلی پایین، دام را از دامداران می‌خرند. این مشکلات درنهایت دامداران را مجبور می‌کند از این فعالیت دست بکشند؛ به این ترتیب مافیای واردات گوشت به اهداف خود می‌رسد.
نظارت‌ها جدی است
یوسفی درباره برخی شائبه‌ها درباره نبود نظارت‌ها و توزیع نامناسب نهاده‌ها درمیان دامداران هم توضیح می‌دهد: ما قیمت مصوب داریم و نهاده‌ها با قیمت تعیین شده، توزیع می‌شود. الان برخی نهاده‌ها که از مناطق مختلف می‌آید، ممکن است هزینه‌های حمل‌ونقل به آن اضافه شود، اما تعاونی‌ها هیأت‌مدیره‌هایی دارند که با انتخاب خود دامداران فعالیت می‌کنند و هر زمان دامداران تخلفی دیدند، می‌توانند گزارش دهند یا هیأت‌مدیره را بازخواست کنند.
وی اضافه می‌کند: با این وجود نظارت‌ها با حضور نمایندگان اتحادیه، سازمان جهادکشاورزی، سازمان صمت و همچنین اداره تعزیرات‌حکومتی انجام می‌شود و حتی مدیریت با خود دامداران است.
