همه حرف و حدیث‌ها درباره سینوفارم

زهرا خلجی- خبر‌نگار

شیوع بی‌امان سویه دلتا  کووید-19 و شنیده‌ها درباره احتمال بی‌اثر شدن واکسن‌های رایج علیه این بیماری، موجب نگرانی عمومی شده است. در بین همه واکسن‌های تأیید شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، واکسیناسیون با واکسن چینی سینوفارم به‌ویژه در خاورمیانه بیشترین سهم را دارد و اتفاقا اکثر حرف و حدیث‌ها نیز حول محور این نوشدارو می‌گردد. اما این واکسن که در ایران نیز در صدر جدول واکسیناسیون عمومی است، تا چه حد می‌تواند از فرد در برابر ابتلا به کرونای دلتا محافظت کند؟
در روزهای اخیر خبرهایی درباره ابتلای دوباره به بیماری کووید-۱۹ حتی با تزریق دو دوز واکسن سینوفارم شنیده شده است. اما آیا این مسئله به‌معنای ایرادی در واکسن چینی است ؟
چندی پیش نتایج تحقیقی منتشر شد که به شایعات دامن زد. این تحقیق جدید توسط محققان مجارستانی نشان می‌‌داد که دریافت دو دوز کامل واکسن چینی سینوفارم در افراد مسن 50سال به بالا، محافظت ضعیف‌تری در برابر بیماری کووید-19 ایجاد می‌کند. این تحقیق منجر به ایجاد نگرانی در ده‌ها کشوری شد که بیشترین نرخ واکسیناسیون عمومی به‌ویژه در افراد سالمند را با این واکسن انجام داده‌اند.
اخیرا اما اعلام شده است که تولیدکنندگان واکسن چینی در حال آزمایش اثربخشی محصولات خود روی نوع دلتا هستند. یانگ شیائومینگ، رئیس گروه ملی بیوتک سینوفارم چین که یکی از زیرمجموعه‌های شرکت سینوفارم است به گلوبال تایمز گفت که این شرکت در حال انجام آزمایش‌های خنثی‌سازی‌ نوع دلتا با سرم گیرندگان واکسن و در حال توسعه واکسن‌هایی است که 4 نوع غالب ویروس ازجمله آلفا، بتا، گاما و دلتا را هدف قرار می‌دهد.
به‌گفته یانگ، واکسن سینوفارم برای نوع بتا، که نخستین بار در آفریقای جنوبی کشف شد، در حال سپری کردن آزمایشات حیوانی است. آزمایش واکسن روی نوع دلتا نیز در حال توسعه است. با این حال یانگ معتقد است هم‌اکنون واکسن‌های سینوفارم که مبتنی بر ویروس غیرفعال شده هستند، همچنان در محافظت از گیرندگان در برابر انواع غالب مؤثرند.
تا روز چهارشنبه هفته گذشته بیش از 1.6میلیارد دوز واکسن کووید-19در چین تزریق شده است. با این حال، گزارش‌هایی از برخی افراد آلوده پس از تلقیح در شیوع اخیر نانجینگ، منتشر شده است.
یانگ توضیح داد که هیچ واکسن کووید-19 در جهان وجود ندارد که بتواند 100درصد در برابر عفونت محافظت کند. اثربخشی واکسن‌ها شامل معیارهای مختلفی ازجمله اثربخشی در جلوگیری از مرگ و بیماری‌های بحرانی است. یانگ در مورد واکسن سینوفارم گفت که نتایج 3 مرحله آزمایشات بالینی و استفاده از آن در جمعیت زیادی نشان داده است که این محصول بسیار مؤثر و ایمن است.
به گزارش گلوبال تایمز، 2 شرکت چینی دیگر سینووک و ژیفی لانگکام، در حال تولید واکسن علیه نوع دلتا هستند و افزودند که واکسن‌های فعلی آنها هنوز در برابر انواع مختلف ویروس کرونا مؤثر است. یانگ گوانگ، مدیر ارشد تجاری سینووک، همچنین گفت که آنها در حال انجام آزمایشاتی روی نوع دلتا برای تولید واکسن‌های ویژه برای این نوع هستند. داده‌های واقعی از مطالعه سینووک در شیلی نشان داده است که این واکسن محافظت مؤثری در برابر نوع گاما دارد. یانگ گوانگ همچنین ادعا کرد: مطالعه ما در مورد اثربخشی واکسن روی نوع دلتا نیز به نتایج مشابهی رسیده است.
محققان یکی از دانشگاه‌های برجسته سریلانکا، دانشگاه سری جایواردنپورا دریافتند که واکسن سینوفارم چین در برابر نوع دلتا که به نوع غالب در جهان تبدیل شده است بسیار کارآمد است. این دانشگاه در وب سایت خود نوشت: این واکسن برای نوع دلتا نیز بسیار مؤثر شناخته شد. میزان پاسخ آنتی‌بادی به نوع دلتا و آنتی‌بادی‌های خنثی کننده، مشابه با سطوح مشاهده شده پس از عفونت طبیعی بود. طبق این مطالعه، 95درصد افرادی که دو دوز واکسن سینوفارم دریافت کرده‌اند، آنتی‌بادی‌های مشابه یک فرد مبتلا به کووید-19 طبیعی را ایجاد کرده‌اند.
این مطالعه نشان داد که دو دوز واکسن سینوفارم در 81.25درصد از دریافت کنندگان، آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده تولید می‌کند و این سطح آنتی‌بادی مشابه آنچه پس از عفونت طبیعی کووید-19رخ می‌دهد، است. تیم تحقیق شامل دانشمندان سریلانکایی پروفسور نیلیکا مالاویگه، رئیس بخش ایمونولوژی و پزشکی مولکولی دانشگاه سری جیواردنپورا، همکارش دکتر جیواندرا چاندیما و محققان دانشگاه آکسفورد پروفسور گراهام اوگ و پروفسور آلن تاونسند بودند.
پروفسور نیلیکا به خبرگزاری شینهوا گفت، سینوفارم بیشترین سهم را در واکسیناسیون سریلانکا دارد. تا به امروز، 4.63میلیون نفر در سریلانکا نخستین دوز از این واکسن را دریافت کرده‌اند و 1.29میلیون نفر دیگر دوز دوم واکسن را دریافت کرده‌اند. با این حال هیچ مورد عوارض جانبی شدید مربوط به واکسن گزارش نشده است. پروفسور مالاویگه گفت این مطالعه، در نوع خود نخستین است که در جهان منتشر می‌شود و متخصصان تمام زوایای احتمالی سیستم ایمنی را با تزریق هر دوز سینوفارم بررسی کردند. این واکسن همچنین در برابر انواع آلفا و بتا ویروس و همچنین ویروس اصلی مقایسه شد.
پروفسور مالاویگه گفت: نتیجه این گزارش این است که وقتی صحبت از سویه دلتا و انواع دیگر می‌شود، واکسن سینوفارم سطوح مشابهی از پاسخ آنتی‌بادی را در افرادی که به‌طور طبیعی آلوده شده‌اند ایجاد می‌کند، که بسیار خوب است. بین گروه‌های سنی 20تا 40سال، 98درصد آنتی‌بادی ایجاد شده درحالی‌که در گروه سنی بالای 60سال، 93درصد آنتی‌بادی ایجاد کردند که البته این تعجب آور نیست زیرا افراد مسن کمتر به واکسن پاسخ می‌دهند. به‌گفته او، این داده‌ها در مورد سینوفارم قبلا در اختیار جهان قرار نگرفته بود درحالی‌که چنین داده‌هایی در دنیای واقعی برای ایجاد اطمینان از واکسن در تمام سطوح جهانی، بسیار مهم است.
هنوز در همه جای دنیا زدن هر نوع واکسنی در برابر بیماری مهلک کووید-۱۹ بهتر از بدون محافظ بودن است.