آب‌مشترکان پرمصرف از امروز قطع می‌شود

تراز آبی سدها منفی شده و باوجود مدیریت انقباضی در رهاسازی و خروج آب، میزان ورودی آب به مخازن از خروجی آب کمتر است. این وضعیت در کم‌آب‌ترین سال نیم‌قرن اخیر، حجم مفید و قابل بهره‌برداری آب سدها را به‌شدت پایین آورده و مناطق زیادی را درگیر تنش آبی کرده است.
به‌گزارش همشهری، خشکسالی به ورودی سدها رسیده و به‌دلیل افت شدید بارندگی، ورود و ذخیره آب به مخازن سدها نیز منفی شده است؛ در این شرایط، مدیریت مصرف و استفاده بهینه از منابع آبی موجود، تنها راهکاری است که هم به متولیان تأمین آب و هم به مشترکان کمک می‌کند تا تنش آبی تابستان را با کمترین آسیب و زحمت سپری کنند.

حال و احوال بارندگی
آخرین آمارهای دفتر مطالعات پایه منابع آب از وضعیت بارندگی کشور در سال آبی1400– 1399 حاکی از این است که میانگین بارش‌های جوی در ایران از اول مهر 1399 تا شامگاه 7مرداد1400 به 151میلی‌متر رسیده است که نسبت به دوره مشابه در سال آبی قبل 51درصد و نسبت به میانگین بارش در دوره‌های مشابه بلندمدت 35درصد کاهش نشان می‌دهد. در این دوره زمانی، بارندگی در حوضه آبریز «دریای خزر» به‌عنوان پربارش‌ترین حوضه آبریز ایران 32درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل و 21درصد نسبت به میانگین 52سال اخیر افت کرده است. همچنین در حوضه آبریز خلیج‌فارس و دریای عمان، میانگین بارش‌های جوی 53درصد نسبت به سال قبل و 40درصد نسبت به بلندمدت کاهش نشان می‌دهد. در 297روز سپری شده از سال آبی1400– 1399، رکورد کمترین میزان کاهش بارندگی به حوضه آبریز دریاچه ارومیه اختصاص داشته که بارش‌های آن نسبت به سال قبل فقط 18درصد افت کرده و در مقایسه با دوره‌های مشابه 52سال اخیر نیز کاهش بارندگی آن از 14درصد فراتر نرفته است. در مقابل، حوضه آبریز مرزی شرق با سقوط 71درصد بارندگی نسبت به سال قبل و کاهش 57درصدی بارش نسبت به میانگین نیم‌قرن اخیر، رتبه بیشترین کاهش بارندگی را از آن خود کرده است. در این میان دو حوضه آبریز قره قوم و فلات مرکزی نیز با بحران خشکسالی و کم‌بارانی مواجه بوده‌اند به‌گونه‌ای که بارش‌های حوضه قره قوم 64درصد نسبت به سال قبل و 53درصد نسبت به بلندمدت کاهش پیدا کرده و در فلات مرکزی نیز این آمارها به‌ترتیب 57 و 36درصد بوده است.

رد خشکسالی در سدها
آخرین اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت نیرو از پرشدگی 49درصدی مخازن سدهای کشور حکایت دارد که حدود 29درصد کمتر از مدت مشابه در سال قبل است. طبق آمارها همه سدهای کشور کم‌وبیش طعم بی‌آبی را چشیده‌اند و در ۱۰‌ماه گذشته درمجموع تراز آبی آنها از منفی دو میلیارد مترمکعب بیشتر بوده؛ یعنی درمجموع میزان خروج آب از مخازن سدها، 2میلیارد مترمکعب بیشتر از آب ورودی به مخازن بوده است. در شرایط فعلی مجموع ذخیره آب در سدهای کشور به ۲۴میلیاردو۹۵۰میلیون مترمکعب رسیده درحالی‌که در زمان مشابه سال قبل، میزان ذخیره آب ۳۵میلیاردو۱۸۰میلیون مترمکعب بود.
براساس آمارها، از ابتدای سال آبی جاری تا اواخر تیرماه، درمجموع ۲۷میلیاردو۵۶۰میلیون مترمکعب آب وارد مخازن سدهای کشور شده که نسبت به ورودی ۵۲میلیاردو۳۰۰میلیون مترمکعبی سال قبل 47درصد کاهش نشان می‌دهد. در مقابل خروجی آب از سدهای کشور نیز از ابتدای سال آبی جاری تا اواخر تیر امسال، ۲۹میلیاردو۷۴۰میلیون مترمکعب بوده که نسبت به خروجی ۴۵میلیاردو۵۰میلیون مترمکعبی سال قبل، ۳۵درصد کمتر است. درواقع باوجود مدیریت انقباضی در رهاسازی آب و کاهش خروجی سدها، بازهم میزان خروجی آب از سدهای کشور در ۱۰‌ماه اخیر ۲میلیاردو۱۸۰میلیون مترمکعب بیشتر از ورودی آب به مخازن سدها بوده است.

وضعیت سدهای خوزستان
بررسی وضعیت سدهای مهم خوزستان حاکی از این است که بارش حوضه آبریز کارون بزرگ نسبت به وضعیت نرمال ۳۸درصد کاهش داشته و میزان ورودی آب به زنجیره مخازن کارون از ابتدای سال آبی تاکنون ۳۴درصد نسبت به وضعیت نرمال کاهش پیدا کرده است.
از سوی دیگر میزان ورودی آب به مخزن سد دز نیز از ابتدای سال آبی تاکنون ۵۳درصد نسبت به وضعیت نرمال کاهش پیدا کرده و حتی میزان ورودی آب به مخزن این سد در فصل بهار به کمترین مقدار در ۵۰ سال اخیر رسیده است.
همچنین بارش حوضه آبریز کرخه نسبت به وضعیت نرمال ۳۱درصد کاهش داشته و میزان ورودی آب به مخزن سد کرخه از ابتدای سال آبی تاکنون ۴۸درصد نسبت به وضعیت نرمال کمتر شده است.
از سوی دیگر، بارش حوضه آبریز مارون نیز نسبت به وضعیت نرمال ۱۵درصد کمتر شده و درمجموع میزان ورودی آب به مخزن سد مارون از ابتدای سال آبی تاکنون ۴۰درصد نسبت به وضعیت نرمال کاهش پیدا کرده است. همچنین میزان ورودی به مخزن سد جره از ابتدای سال آبی تاکنون ۵۴درصد نسبت به وضعیت نرمال کاهش داشته است. بررسی ذخیره آبی سدهای خوزستان نیز حاکی از این است که هم‌اکنون معادل 4.1میلیارد مترمکعب آب در سدهای استان خوزستان به‌عنوان حجم مفید و قابل بهره‌برداری وجود دارد که از این میان سهم سد کرخه ۸۰۰میلیون مترمکعب و سهم سد دز ۶۲۰میلیون مترمکعب است که به‌ترتیب نسبت به شرایط نرمال ۷۰ و ۶۰درصد کاهش نشان می‌دهد.

قطع آب مشترکان پرمصرف تهرانی  از  امروز
طبق اعلام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، پیرو اخطارهای قبلی، آب مشترکان پرمصرف تهرانی از امروز، روزانه 2 تا 5 ساعت قطع خواهد شد. محمدرضا بختیاری، با اشاره به اینکه قطع آب مشترکان پرمصرف از مناطق شمالی تهران آغاز می‌شود، می‌گوید: از ابتدای تیرماه برای ۲۰۰هزار مشترک بدمصرف و پرمصرف تهرانی؛ یعنی مشترکانی که بیش از دو برابر الگو آب مصرف می‌کنند، اخطار پیامکی و مکتوب صادر شده و مشترکانی که میزان مصرف خود را کاهش نداده‌اند مشمول این طرح می‌شوند. به‌گفته او، میزان مصرف آب در تهران نسبت به سال قبل 2 تا 3درصد افزایش یافته اما این افزایش نسبت به قبل از کرونا بسیار بیشتر است. طبق اظهارات مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، از اسفند سال۱۳۹۸ به‌دلیل شیوع بیماری کرونا افزایش مصرف شهر تهران سیر صعودی بالایی پیدا کرد درحالی‌که قبل از شیوع کرونا، افزایش مصرف آب عمدتا در اول رخ می‌داد اما از ابتدای سال۱۳۹۸ تاکنون هیچ روزی میزان مصرف کمتر از سه میلیون مترمکعب نبوده و به‌طورکلی ۱۰ تا ۱۵درصد مصرف آب شرب در تهران به‌دلیل ویروس کرونا افزایش یافته است. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران می‌گوید: ۳۰درصد مشترکان کمی بیش از الگو مصرف دارند و ۲۰درصد مشترکان جزء مشترکان پرمصرف هستند و حدود 5درصد نیز مصرف فوق‌العاده بالایی دارند. بختیاری با اشاره به مصرف بالای آب در تهران، اظهار می‌کند: در تهران روزانه سه و نیم میلیون مترمکعب و در سال یک‌میلیاردو۱۰۰میلیون مترمکعب آب مصرف می‌شود، به‌عبارت‌دیگر ۱۷ تا ۱۸درصد آب کل کشور در شهر تهران مصرف می‌شود، اگر مردم صرفه‌جویی نکنند، وقوع هر اتفاقی محتمل است.