تجارت خارجی در فاز احیا

کارنامه تجارت خارجی در 4ماه نخست امسال، از بهبود قابل‌توجه ارزش مبادلات تجاری و ارتقای صادرات و واردات حکایت دارد. طبق آمارها همچنان تراز تجاری کشور در این دوره 4ماهه منفی بوده؛ اما بخش زیادی از مبادلات تجاری با کشورهای دیگر بازیابی شده است.
به‌گزارش همشهری، آمارهایی که از سوی رئیس گمرک ایران اظهار شده نشان می‌دهد در 4‌ماه امسال، ۵۰میلیون‌و۸۰۰هزار تن کالا به ارزش ۲۹میلیارد دلار میان ایران و کشور‌های دیگر مبادله شده که مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل از رشد ۲۱درصدی در وزن و ۴۷درصدی در ارزش کالا‌ها حکایت دارد.

پرش 65درصدی صادرات
گمرک ایران از تیرماه1398 روال معمول انتشار آمارهای مربوط به تجارت خارجی را در سایت خود متوقف و دلیل آن را مصوبه شورای امنیت ملی درباره توقف انتشار آمارهای گمرکی با هدف جلوگیری از انتشار آمار تجارت خارجی کالا در شرایط تحریم اعلام کرده است. از آن زمان به بعد، آمارهای تجارت خارجی ایران را رئیس یا سخنگوی این سازمان منتشر می‌کنند. حالا، رئیس گمرک ایران در آخرین اظهارات خود از بازگشت تجارت خارجی در 4‌ماه امسال خبر داده و اعلام کرده است: سهم صادرات کالا‌های غیرنفتی از مجموع تجارت خارجی ۳۸میلیون‌و۳۰۰ هزار تن به ارزش ۱۴میلیاردو۳۰۰ میلیون دلار بوده که نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته از نظر وزن ۲۷درصد و از حیث ارزش ۶۵درصد رشد داشته است. مهدی میراشرفی، می‌گوید: عمده کالا‌های صادر شده در این مدت شامل گاز مایع‌شده، پلی‌اتیلن، محصولات نیمه‌تمام از آهن، متانول، بنزین، شمش آهن و فولاد و صنایع فولادی، میله‌های آهنی، پروپان مایع، قیر و کاتد از مس بود.

تراز تجاری منفی 400میلیون دلاری
بررسی آمارهای رئیس گمرک ایران حاکی است که در 4‌ماه امسال، از مجموع ارزش 29میلیارد دلاری تجارت خارجی ایران، 14میلیاردو300 میلیون دلار مربوط به صادرات ایران به دیگر کشورها بوده و 14میلیاردو700 میلیون دلار نیز به واردات ایران اختصاص داشته است. مابه‌التفاوت ارزش واردات ایران در مقابل صادرات، حدود 400میلیون دلار بوده که به‌ناچار از محل ارزهای داخلی تأمین شده است.

 چین؛ بزرگ‌ترین خریدار از ایران
بررسی کارنامه صادرات ایران در 4‌ماه1400، از تداوم صدرنشینی چین در فهرست عمده‌ترین مشتریان کالاهای ایرانی حکایت دارد. در این فهرست، بعد از چین، کشورهای عراق، امارات متحده عربی، ترکیه و افغانستان قرار دارند. میراشرفی در مورد ارزش صادرات ایران به این 5کشور می‌گوید: چین حدود ۱۰میلیون تن به ارزش ۴میلیاردو ۳۰۰میلیون دلار، عراق ۱۰میلیون‌و۹۰۰هزار تن به ارزش ۲میلیاردو۸۰۰ میلیون دلار، امارات متحده عربی ۴میلیون‌و۳۰۰هزار تن به ارزش یک‌میلیاردو۶۰۰ میلیون دلار، ترکیه یک‌میلیون تن به ارزش ۹۲۳میلیون دلار و افغانستان یک‌میلیون‌و۸۰۰هزار تن به‌ارزش ۷۲۸میلیون دلار از ایران خریداری کرده‌اند.

واردات ۱۴میلیارد دلاری
رئیس‌کل گمرک ایران درباره آمار واردات در 4ماه نخست سال‌جاری نیز می‌گوید: در این مدت ۱۲میلیون‌و۵۰۰هزار تن کالا به ارزش ۱۴میلیارد‌و۵۰۰ میلیون دلار وارد کشور شد که نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته از حیث وزن ۵درصد و ازنظر ارزش ۳۲درصد رشد داشت. به‌گفته او  از مجموع کالاهای وارداتی در 4‌ماه امسال، 9.4میلیون تن از کالا‌های وارد شده کالای اساسی است که 8.4میلیون تن آن شامل ۶قلم کالایی مشمول ارز ترجیحی است. میراشرفی می‌گوید: تلفن همراه، ذرت دامی، روغن آفتابگردان، جو، کنجاله، گندم، دانه سویا، شکر و برنج عمده‌ترین کالا‌های وارداتی به کشور بود که به‌جز تلفن همراه سایر اقلام وارداتی در زمره کالا‌های اساسی و ضروری قرار دارد. پس از مصوبات ترخیص درصدی و اعتباری سرعت ترخیص کالا‌های اساسی نیز افزایش چشمگیری داشته است به‌گونه‌ای که از متوسط روزی ۴۷هزار تن در بندرامام در 3‌ماهه امسال به روزی ۶۲هزار تن در روز در تیرماه رسیدیم که افزایش ۳۲درصدی ترخیص کالا‌های اساسی را در تیرماه نشان می‌دهد.

 امارات؛ بزرگ‌ترین فروشنده به ایران
یکی از نکات تجارت خارجی ایران در 4‌ماه1400 این است که بعد از مدت‌ها، امارات متحده عربی توانسته به بزرگ‌ترین فروشنده کالا به ایران تبدیل شود و با کنار زدن چین، رتبه نخست بزرگ‌ترین صادرکنندگان به ایران را از آن خود کند. معاون وزیر اقتصاد در مورد مهم‌ترین کشور‌های طرف معامله واردات در چهارماهه امسال می‌گوید: امارات متحده عربی با صادرات ۴میلیون تن کالا به ارزش ۴میلیاردو۷۰۰ میلیون دلار به ایران در جایگاه نخست و چین با یک‌میلیون تن کالا به ارزش ۳میلیاردو100میلیون دلار، ترکیه با یک‌میلیون‌و۳۰۰هزار تن به ارزش یک‌میلیاردو۵۰۰ میلیون دلار، آلمان با ۳۵۱هزار تن به ارزش ۵۶۳میلیون دلار و سوئیس با ۶۷۲هزار تن به ارزش ۵۳۹میلیون دلار در رده‌های بعدی قرار دارند.
 
رشد ۹۵درصدی ترانزیت کالا از مرز‌های زمینی
رئیس‌کل گمرک ایران با اشاره به بهبود وضعیت ترانزیت کالا از قلمرو ایران می‌گوید: در چهارماه امسال ۳‌میلیون‌و۷۵۳هزار تن کالا از مرز‌های زمینی ایران وارد شده و مرز‌های خروجی را به‌طرف کشور‌های مقصد ترانزیت ترک کرده‌اند. او می‌افزاید: مقایسه میزان ترانزیت کالا در چهارماه نخست امسال با مدت مشابه سال گذشته حاکی از رشد ۹۵درصدی است.