گفتوگو با «فریبا قلی پور» از نقاشان شرکتکننده در نمایشگاه مجازی فرهنگسرای ارسباران
کوچه باغها سوژه نقاشی میشوند
شهره کیانوشراد
دومین ماه تابستان در حالی به نیمه نزدیک میشود که سایه سنگین پنجمین موج کرونا بار دیگر فعالیت گالریها و فرهنگسراها را با مشکلاتی روبهرو کرده است. «فریبا قلی پور» که مدتی پیش تابلوهای آبرنگ خود را در گالری سرزمین هنر به نمایش گذاشته بود معتقد است که فرهنگسراها باید در شرایط فعلی با تنوع بخشی به برنامهها و جذب مخاطب در فضای مجازی، مردم را برای تماشای آثار هنری و شرکت در برنامههای فرهنگی و هنری ترغیب کنند. قلیپور که 3 سال متوالی در جشنواره هنری پرسش مهر فرهنگیان شهرستانهای استان تهران (1391 تا 1393) مقام نخست را کسب کرده، تابلوهایی از تهران قدیم را به تصویر کشیده و برخی سوژههای خود را از کوچه باغهای شمیران انتخاب کرده است. او میگوید: «نقاشیهای تهران قدیم مانند سفری کوتاه و خاطرهانگیز به گذشته است.»
قلیپور بعد از گرفتن مدرک کارشناسی در رشته هنرهای تجسمی دانشگاه شهید رجایی تهران، سال 1395 بعد از کسب تجربه نزد استاد محمود سمندریان، فعالیت هنری خود را در زمینه آبرنگ و سبک مونوکروم شروع کرد. قلیپور که عضو انجمن بینالمللی آبرنگ جهان است تاکنون در چندین نمایشگاه انفرادی و گروهی شرکت داشته است. او که با نمایشگاه مجازی و انفرادی « ترنم رنگها» در فرهنگسرای ارسباران حضور داشته، ارتباط مردم و اهالی هر محله با آثار هنری را بسیار ارزنده توصیف میکند و میگوید: «پیش از شروع کرونا در چند نمایشگاه گروهی شرکت کرده بودم و میدیدم که مردم عادی و افرادی که برای شرکت در برنامههای آموزشی به فرهنگسرا مراجعه میکردند، برای تماشای تابلوها به گالری میآمدند.» قلیپور که تیرماه امسال در نمایشگاه گروهی آبرنگ با عنوان نمایشگاه سیب درگالری سرزمین هنر در محله اوین شرکت کرده بود، تغییر رویکرد مراکز فرهنگی و هنری در ترغیب مردم به هنر را مؤثر میداند: «به دلیل شیوع کرونا و سرگرم شدن مردم در فضای مجازی، همه برنامهها و حتی سبک زندگی مردم تغییر کرده است. به نظرم فرهنگسراها باید با در نظرگرفتن این 2 موضوع نقش خود را دوباره تعریف کنند و با اجرای برنامههای متنوع و تبلیغات بیشتر بهویژه در فضای مجازی، مردم را به دیدن نمایشگاهها و برنامههای فرهنگی ترغیب کنند.»
سفری کوتاه به گذشته
اتوبوس 2طبقه، پیرمرد دورهگرد، ساختمانهای قدیمی و کوچه باغها و... بخشی از سوژههای تابلوهای قلیپور را تشکیل میدهند. او با انتخاب سبک مونوکروم در آثارش سراغ سوژههایی رفته که بتواند فضای تهران قدیم را روی بوم نقاشی به تصویر بکشد. قلیپور معتقد است که انتخاب این سبک، فضایکاری او را با تهران قدیم پیوند زده است: «به تصویر کشیدن تهران قدیم، هم با روحیه خودم سازگار است و هم اکثر مخاطبانم از این تصاویر استقبال میکنند. من از عکسهای تهران قدیم و تصاویری استفاده میکنم که اکنون آن مناظر را در شهر نمیبینیم. برای مثال یکی از تابلوهای من درباره اتوبوس 2طبقه است که الان وجود ندارد. اما مردم با دیدن این تصویر نقاشی شده، به گذشته سفری کوتاه میکنند و خاطراتی را به یاد میآورند، یاد پدربزرگها و مادربزرگها در دل آنها زنده میشود و به یاد دوران بچگی و خاطره خوش این اتوبوسها میافتند. وقتی فروشنده دورهگرد شمیرانی با گاری سیب شمیران را نقاشی میکنم، میدانم که دیگر این تصویر در شهر دیده نمیشود اما این تصویر باعث میشود آنها که این فروشندههای دورهگرد را دیدهاند، با تماشای این نقاشی سفری کوتاه به گذشته داشته باشند. در کار مونوکروم احتیاج به یکسری المانهای طبیعی و غیرطبیعی دارم که همه اینها در شمیران به چشم میآید. از المانهای طبیعی مثل کوه، کوچه باغ و رودخانه و المانهای غیرطبیعی مانند ساختمانهای قدیمی یا کوشکهایی که در شمیران هست برای نقاشیهایم استفاده میکنم. البته اکنون تعداد ساختمانهای قدیمی در شمیران کم شده اما هنوز میتوان در محلههای درکه، دربند و... این ساختمانها را مشاهده کرد. کوچه باغهای قدیمی شمیران و محلههای قدیمی، کوهها و... بهترین سوژه برای عکاسی یا نقاشی با آبرنگ است.»
رنگ و نقش بر دیوار محلهها
«نقاشی دیواری در محلهها کار پسندیدهای است و اجماع هنرمندان با مردم بهخصوص نسل جوان اتفاق بزرگ و کار زیبایی است. ولی هنوز آنطور که باید اجماع و همراهی با هنرمندان شکل نگرفته است.» قلیپور در ادامه میگوید: «به نظر من جای خالی تصاویر قدیمی در شهر احساس میشود. بهطور قطع مردم از ثبت نقاشیهایی از تهران قدیم یا محلهها استقبال میکنند. اگر یک تکه از شهر را که محل رفتوآمد مردم است به یکی از تصاویر قدیمی تهران اختصاص دهند، میتوان بعد از مدتی بازخوردش را بررسی کرد. به نظر اگر مسئولان زمینه همکاری را فراهم کنند، هنرمندان استقبال میکنند و در ارائه طرح یا حتی اجرا با شهرداری مناطق مشارکت خواهند کرد.»
نقش فرهنگسراها در ایام کرونا
تابستان با اوقات فراغت دانشآموزان همراه است اما به دلیل کرونا و تعطیلی مراکز هنری، موزهها، فرهنگسراها و... گرایش خانوادهها بهویژه کودکان و نوجوانان به سمت دنیای مجازی بیشتر شده است. قلیپور نقش خانوادهها در برنامهریزی برای اوقات فراغت فرزندان را پررنگتر از همیشه میداند: «کودکان و نسل جوان ما درگیر دنیای پر زرق و برق فضای مجازی شدهاند و خانوادهها بهخصوص والدین با افزایش آگاهی خود در این زمینه میتوانند فرزندانشان را به مسیر درست هدایت کنند. باید تدابیری به کار بگیرند تا با استفاده از دنیای مجازی، فرهنگ و هنر را بهصورت غیرمستقیم به بچهها نمایش بدهند. فرهنگسراها میتوانند در فضای مجازی فعالتر باشند و افراد جوانتر و آگاه به برنامههای هنری را استخدام کنند. فرهنگسراها محلی امن برای خانوادهها محسوب میشوند و هزینههای مناسبی هم برای کلاسهای آموزشی در نظر میگیرند. به نظرم هنرمندان نیز از همکاری با فرهنگسراها استقبال میکنند. من به نوبه خودم هر کمکی از دستم برآید برای جذب بچهها به نقاشی انجام میدهم. فرهنگسرای ارسباران با توجه به مرکزیتی که در منطقه 3 دارد میتواند با در نظر گرفتن شهریه کم، کلاس ۲۰ نفره آبرنگ را از بین نوجوانها و جوانها تشکیل دهد. مطمئن باشید از بین این تعداد در آینده نزدیک افرادی رشد خواهند کرد که باعث افتخار خود، خانواده و فرهنگسرا خواهند بود.»
بخشی از فعالیتهای هنری «فریبا قلی پور»
کسب مقام نخست طی 3 سال متوالی در جشنواره هنری پرسش مهر فرهنگیان شهرستانهای استان تهران (1391 تا 1393)
نمایشگاه گروهی آبرنگ(سپیدگاه سهشنبه)ـ نگارخانه شیثـ آذر 1396
نمایشگاه گروهی آبرنگ (مگا مال) مهر1396
نمایشگاه انجمن بینالمللی آبرنگ ایرانـ نگارخانه آفرینش اندیشهـ مرداد 1396
نمایشگاه گروهی نقاشی فاین آرت گالری دوبی ـ شهریور 1396
نمایشگاه گروهی آبرنگ (باغ ایرانی)ـ مؤسسه فرهنگی هنری صباـ دی 1396
نمایشگاه انفرادی آبرنگ (ترنم رنگ)ـ نگارخانه آفرینش نورـ فروردین 1397
نمایشگاه گروهی آبرنگ(سایه فام1)ـ نگارخانه آفرینش اندیشهـ اردیبهشت 1397
نمایشگاه گروهی آبرنگ (سایه فام2)وشرکت در ورکشاپ گروهیـ نگارخانه آفرینش اندیشهـ آبان 1397
نمایشگاه انجمن بینالمللی آبرنگ ایرانـ نگارخانه آفرینش اندیشهـ آذر 1397
برگزیده اثر درنمایشگاه انجمن بینالمللی آبرنگ ایرانـ نگارخانه آفرینش اندیشهـ آذر 1397
نمایشگاه گروهی آبرنگ با عنوان سیب در گالری سرزمین هنر