تهدید ایران به خروج از انپیتی
بعد از تهدید محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان درباره احتمال خروج ایران از معاهده انپیتی درصورت خروج آمریکا از برجام، این‌بار علی شمخانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان هم همین هشدار و تذکر را به‌عنوان یکی از سناریوهای احتمالی ایران مطرح کرده است. به این ترتیب یکی از پاسخ‌های احتمالی ایران به اقدام آمریکا روشن‌تر شده است: ایران در صورت خروج آمریکا از برجام، معاهده انپیتی را ترک می‌کند. تهدید تازه ایران درباره خروج از انپیتی از این جهت حائز اهمیت است که می‌تواند به اخراج بازرسان آژانس و خاموش شدن دوربین‌های آنان بینجامد؛ درحالی‌که مقامات اروپایی حتما مایل نیستند مهم‌ترین دستاورد آنان در برجام به خروج ایران از ان پی تی منجر شود.
ایران نسبت به عواقب خروج آمریکا از توافق هسته‌ای به مقامات اروپایی هشدار داده چرا که برجام توافقی در چارچوب نظام عدم‌اشاعه بود و خروج آمریکا از آن به‌معنای صدور مجوز خروج ایران از معاهده عدم‌اشاعه است که برای آمریکا اقدامی معنادار به شمار می‌رود.
دیروز علی شمخانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران پیش از سفر به سوچی روسیه، اظهار کرد: ایران توانمندی‌های لازم را دارد و حتما اقدامات تعجب‌برانگیزی را برای طرف مقابل در دستور کار قرار می‌دهد. وی همچنین در مورد واکنش به اقدامات رئیس‌جمهور آمریکا در قبال برجام اظهار کرد: متأسفانه از روز آغاز اجرای تعهدات طرف مقابل به اشکال مختلف کارشکنی انجام داده است. البته براساس معاهده انپیتی کشورهای متعارف این حق را دارند که اگر احساس کنند منافع ملی‌شان در گرو ادامه وضعیت نیست می‌توانند به راحتی از آن خارج شوند و این، گزینه محتمل جمهوری اسلامی ایران است.
شمخانی افزود: آمریکا چه خارج شود و چه اجرا نکند و چه این قرارداد یکپارچه را با تعلل و تأخیر اجراکند برای ما چنین مسئله‌ای به مصلحت نیست. شمخانی در پاسخ به پرسشی درباره رویکرد ایران نسبت به مواضع اروپا درخصوص باقی ماندن در برجام گفت: ما از این رویکرد اروپا استقبال می‌کنیم اما اگر آنها تصور می‌کنند مفهوم استقبال ما از این رویکرد، دادن باج به آنهاست، خطای راهبردی می‌کنند. جمهوری اسلامی ایران اجازه نمی‌دهد هیچ کشوری از خطوط قرمزش عبور کند.
تأثیر آنی خروج آمریکا از برجام
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان هم که به نیویورک رفته در گفت‌وگو با نشریه نیویورکر با برشمردن 3انتخاب ایران درصورت خروج آمریکا از برجام گفته بود: ایران می‌تواند تصمیم به خروج از معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای بگیرد، اما تهران هنوز تصمیمی درباره اینکه باید کدام‌یک از گزینه‌ها را انتخاب کند، نگرفته است.
محمدجواد ظریف در پیامی توییتری با تأکید بر اینکه «برجام یا همه یا هیچ»، خاطرنشان کرد: رهبران اروپایی نه‌تنها باید ترامپ را به ماندن در برجام بلکه باید او را به آغاز اجرای همراه با حسن نیت آن بخش از برجام که به وی مربوط می‌شود نیز تشویق کنند. او در مصاحبه‌ای با نشریه نشنال‌اینترست هم گفت: آمریکا تحت رهبری دونالد ترامپ تاکنون نیز عضو رسمی‌ای از برجام نبوده و می‌توان گفت تقریبا همه تعهدات واشنگتن در برجام را نقض کرده است؛ بنابراین ما یک روند 16ماهه را برای خروج از برجام از سوی آمریکا تجربه کرده‌ایم. اگر آمریکا به‌طور رسمی از برجام خارج شود، تأثیر آنی، رهایی ایران از الزامات موجود در برجام است.
ظریف این را هم گفت پاسخی که روی میز برای ما قرار دارد آن است که در پاسخ به خروج آمریکا از برجام ما نیز قصد خروج از این توافق را داشته باشیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در سخنرانی خود در شورای روابط خارجی آمریکا هم اظهار کرد: آمریکا از ما خواست تا فعالیت همه سانتریفیوژها را متوقف کنیم اما ما تعداد آنها را از ۲۰۰۰ به ۲۰ هزار عدد افزایش دادیم؛ بنابراین در چنین تقابل‌هایی هیچ برنده‌ای وجود نخواهد داشت. در جنگ‌های قرن بیست و یکم هیچ برنده‌ای وجود ندارد و فقط میزان تلفات طرف‌ها متفاوت خواهد بود.
وزیر خارجه پیش از رفتن به نیویورک هشدار داده بود که پاسخ ایران به خروج آمریکا از برجام برای کاخ سفید خوشایند نخواهد بود.
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هم هشدار داده بود که اگر آمریکا از برجام خارج شود از پاسخ ایران شگفت زده خواهد شد.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه برای رایزنی با ترامپ به واشنگتن رفت و با ترامپ دو نفری شام خوردند؛ هرچند هر دو بعد از این ضیافت ابراز خرسندی کردند اما مشخص نیست مکرون توانسته توصیه وزیر خارجه ایران مبنی بر تفهیم ترامپ به اینکه توافق هسته‌ای به همان شکل کنونی‌اش در راستای منافع آمریکا و باقی جامعه بین‌الملل است را عملی کند یا نه.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم گفته است‌که قصد دارد برای متقاعد کردن ترامپ به ماندن در توافق با او مذاکره کند.
قبلا هم وزیران خارجه چین و روسیه مشترکا هشدار دادند که در برابر خواست آمریکا برای اصلاح برجام می‌ایستند. اروپایی‌ها در حالی می‌خواهند برای راضی کردن ترامپ به ماندن در برجام اقدام کنند که وزیر خارجه ایران به آنها درباره بی‌فایده بودن توافق هسته‌ای برای ایران هشدار داده و گفته است اروپا باید برای ماندن ایران در توافق تلاش کند.
برجام؛ حمله ترامپ، دفاع مکرون
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، دیروز در نخستین دقایق کنفرانس خبری مشترک با همتای فرانسوی خود در کاخ سفید، به برجام حمله کرد و آن را «فاجعه» خواند. به گزارش سی‌بی‌اس، او که در کاخ سفید میزبان مکرون بود، توافق هسته‌ای ایران را که در دولت باراک اوباما به امضا رسیده است، «جنون‌آمیز » خواند و گفت که این توافق، «یک فاجعه» است. او در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره تمایل آمریکا به ماندن در این توافق گفت: «ما قرار است درباره این موضوع صحبت کنیم. خواهیم‌دید. مردم نظرات من را در این‌باره می‌دانند. این توافق، فاجعه بود و اصلا نباید به سرانجام می‌رسید. ما می‌توانستیم یک توافق خوب یا منطقی داشته باشیم. توافق ایران، یک فاجعه است.»
در مقابل این موضع‌گیری‌های تند ترامپ، امانوئل مکرون از ضرورت مذاکره بر سر برجام صحبت کرد و آن را بخشی از «تصویر بزرگ‌تر امنیت» خاورمیانه دانست. به گزارش الجزیره، امانوئل مکرون که با هدف متقاعد کردن آمریکا برای ماندن در توافق هسته‌ای به واشنگتن سفر کرده است، در مقابل صحبت‌های تند ترامپ، توافق هسته‌ای با ایران را مهم خواند و گفت که این توافق، بخشی از تصویر کلی‌تر از موضوع امنیت در خاورمیانه است. او البته بر این موضوع تأکید کرد که فرانسه، در منطقه اهداف مشترکی با آمریکا دارد. مکرون گفت: درباره ایران باید مسئله را در پس‌زمینه مشکلات منطقه‌ای ببینیم. وضعیت سوریه و امنیت تمام منطقه را باید درنظر گرفت و در هر صورت ما هدف مشترکی را برای اجتناب از افزایش و توسعه سلاح‌های هسته‌ای در منطقه دنبال می‌کنیم. سؤال اینجاست که بهترین راه پیش رو چیست؟ ترامپ در این کنفرانس خبری، در پاسخ به سؤالی درباره احتمال از سرگیری برنامه‌های هسته‌ای ایران گفت: «از سرگیری فعالیت‌ها برای آنها اصلا کار آسانی نخواهد بود. اگر آنها برنامه‌های هسته‌ای خود را از سر بگیرند، مشکلاتی بزرگ‌تر از مشکلاتی که قبلا داشتند خواهند داشت.» ترامپ در ادامه دیدار با مکرون در کاخ سفید اعلام کرد که احتمالا به‌زودی او و مکرون درباره ایران به توافق برسند. مکرون هم با اشاره به مذاکراتش با ترامپ درباره توافق هسته‌ای ایران گفت: «مذاکرات ما درباره سوریه و ایران خیلی خوب بود. ما و واشنگتن می‌خواهیم در منطقه ثبات داشته باشیم.» در همین حال رسانه‌های آمریکایی و اروپایی خبر از نزدیک بودن توافق دو طرف درباره ماندن واشنگتن در برجام داده‌اند؛ خبری که دیشب سخنان ترامپ در کاخ سفید، آن را تا حدی تأیید می‌کند.
در همینه زمینه :