یک‌بار برای همیشه با «ه‌کسره» اتمام حجت کنیم
مائده امینی ـ روزنامه‌نگار
«ه کسره» از آن اتفاق‌های تلخ توسعه فرهنگ «چت کردن» است. اگر صرفا قرار بود برای هم نامه بنویسیم، کجا کسی جرأت می‌کرد بنویسد «سهمه من از این زندگی این نبود»، «این پیام ماله منه» یا مثلا اینطور خنجر به زبان فارسی بزند که « کار یه ساعتِ! زود تموم می‌شِ» و تازه فکر کند که چقدر هم موجود باسوادی است و «ه کسره» را رعایت(!) می‌کند. اگر بخواهم قضیه را شخصی کنم، راستش را بخواهید وقتی کسی به جای فعل -ِ می‌گذارد یا به جای -ِ، از ه استفاده می‌کند، دلم می‌خواهد با سنگ توی شیشه موبایل بکوبم. یا حداقل فرد مورد نظر را بلاک یا اصطلاحا میوت کنم تا دیگر کلماتی از سمت او آزارم ندهد اما متأسفانه آنها بی‌شمارند و تعداد‌شان روزبه‌روز در همه شبکه‌های مجازی بیشتر می‌شود و اصلا شاید همین گسترش غیرقابل کنترل بود که منجر به راه‌اندازی یک جنبش شد. جنبش «ه کسره» مدتی است که در فضای مجازی راه افتاده و هر از چندگاهی دوباره ترند می‌شود. فعالان شبکه‌های مجازی، استوری‌ها و توییت‌هایی و...مربوط به قواعد اعراب‌گذاری می‌گذارند و نسبت به اشتباه‌های مصطلح در این حوزه توضیح می‌دهند. این جنبش تا جایی پیش رفت که موفق شد، برای #ه‌کسره هم جایی میان هشتگ‌ها باز کند اما متأسفانه گوش عده‌ای به این حقیقت روشن دستور زبان مظلوم فارسی بدهکار نیست. امروز کار به جایی رسیده که در شبکه‌های مجازی افرادی که در نهایت نسبت به استفاده درست ه کسره در ادبیات فارسی واقف شده‌اند، مدام به آنها که با استفاده غلط از آن منجر به توسعه غلط‌نویسی می‌شوند، تذکر می‌دهند و از آنها می‌خواهند که کاربرد درست ه و -ِ را درک کنند و یاد بگیرند. جنبش ه‌کسره اما دقیقا چه می‌گوید و چه هدفی را دنبال می‌کند؟ بیایید اینجا، در ساحت این روزنامه سراسری، یک‌بار برای همیشه با یکدیگر اتمام حجت کنیم: اگر بخواهید موصوف را به صفت ربط بدهید یا اینکه ارتباطی میان مضاف و مضاف‌الیه ایجاد کنید، باید دور «ه» را خط بکشید و به سراغ «ـِ» بروید. به همین سادگی! هیچ دو صفت و موصوفی و هیچ دو مضاف و مضاف‌الیه‌ای با «ه» به یکدیگر اضافه نمی‌شوند. کتابِ‌من، مال ِ آنها، سهمِ تو و...! اما قرار نیست هرجا که صدای -ِ یا ه به گوشتان خورد، از -ِ‌استفاده کنید. لازم نیست هرچه ه در متن می‌بینید تبدیل به اعراب کسره شود. به زبانی که با آن به شکل روزمره حرف می‌زنیم، فکر کنید... . «است» در زبان محاوره یا همان زبان گفتار، به‌ویژه در گویش تهرانی، تبدیل به «ه» می‌شود. «اینجا اتاق منه» و این «ه» همان «است» است که تغییر شکل داده و به فعل تبدیل شده. از سوی دیگر وقتی می‌خواهیم درباره اسمی معرفه هم حرف بزنیم باید دور -ِ را خط بکشیم. «این دختره آخرم به من جواب نداد» نمونه درست دیگر استفاده از «ه» است که اگر به جای آن از اعراب کسره استفاده کنید قطعا تصویر بسیار مخدوشی از خود به خواننده خواهید داد. درست نوشتن کار سختی نیست، بیایید پرونده این ماجرا را یک‌بار برای همیشه ببندیم و همگی آگاهانه از آن عبور کنیم.
