ساماندهی نافرجام مشاغل آلاینده در برازجان

محمدرضا برازجانی-خبرنگار

برازجان، از 150سال پیش که والی وقت آن، یعنی «سالم خان برازجانی» برای رونق و توسعه شهری تعدادی از صاحبان فن و پیشه‌وران را از اقصی نقاط فارس آن‌روز به برازجان دعوت کرد تا امروز با معضل فعالیت کارگاه‌های آلاینده شهری مواجه است که مشکلات بسیاری برای شهروندان به‌وجود آورده‌است.
اکنون هم که این شهر به‌عنوان مرکز شهرستان دشتستان استان بوشهر شناخته می‌شود و به‌واسطه وجود چند 10هزار واحد خدماتی و تعمیراتی، به‌عنوان قطب تجاری و خدماتی استان مطرح است، معضل فعالیت کارگاه‌های آلاینده شهری همچنان به قوت خود باقی است و به‌نظر می‌رسد به یکی از مشکلات لاینحل دراین شهر تبدیل شده‌است؛ چالشی که رفع آن نیازمند برنامه‌ریزی منسجم مدیران شهری است.
از ابتدای دهه70 موضوع ساماندهی کارگاه‌های آلاینده شهری و واحدهای تعمیراتی و خدماتی که به‌طور نامنظم در شهر پراکنده شده‌اند و روزبه‌روز هم بر تعداشان افزوده می‌شود و هیچ ضابطه‌ای را نیز نمی‌توان برای فعالیت آنان وضع کرد، در دستورکار مدیران شهری و مسئولان شهرستان قرارگرفت، اما با گذشت حدود 3دهه همچنان در، بر همان پاشنه سابق می‌چرخد تا شهر 120هزارنفری برازجان، در کنار مشکلات ریز و درشتی که با آنها مواجه است، برای این موضوع هم در بن‌بست اجرایی قرار گیرد.
قانون چه می‌گوید؟
براساس ماده3 ﺁﻳﻴﻦ‌ﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧدهی ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻭ ﺍﺻﻨﺎﻑ آلاینده ﺷﻬری، مصوب 30مهرماه1396 هیأت وزیران، مجموعه مشاغل و صنوفی که به‌دلیل آلودگی و مزاحمت زیاد و شرایط ناایمن نمی‌توانند در محدوده شهر فعالیت کنند و مشمول تعطیلی و انتقال قطعی به خارج از شهر یا به شهرک‌های صنعتی، مجتمع‌های صنفی مجاز و شهرک‌های کشاورزی هستند، شامل مشاغل 25گانه ازجمله ﺳﻨﮕﺒﺮﻱ، ﺗﻌﻤﻴﺮﮔﺎﻩ ﻣﺎشین و... می‌شود.
برهمین اساس تکالیفی برعهده دستگاه‌هایی مانند شهرداری، اتاق اصناف، شبکه بهداشت و درمان و اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی برای انجام اقدام عملی در زمینه ساماندهی کارگاه‌ها و کسب و کارهای آلاینده شهری و انتقال آنها به خارج از محدوده شهری، گذاشته شده‌است؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد تاکنون آنچنان که باید، مورد توجه قرار نگرفته و دستگاه‌های مربوط هنوز گام‌های لازم را برای انجام وظایف محوله دراین حوزه برنداشته‌اند.

چشم‌ به ‌راه اعتبار 
معاون امور اجرایی و خدمات شهری شهردار برازجان در گفت‌وگو با همشهری، با بیان اینکه صنف‌هایی مانند فلزکاران، تعمیرکاران خودرو، سنگبری‌ها و جوشکاری‌ها در ردیف کارگاه‌های آلاینده شهری محسوب می‌شوند، می‌گوید: سال گذشته جلسه‌ای با حضور رئیس اتحادیه فلزکاران در شورای‌شهر برازجان برگزار و درباره بررسی امکان انتقال کارگاه‌های دارای آلودگی صوتی در سطح شهر برازجان، رایزنی‌ها و تبادل‌نظرهای لازم انجام شد.
محمد جامعی می‌افزاید: به‌دلیل حجم بالا و تعداد زیاد صنوف و کارگاه‌هایی که براساس این طرح باید ساماندهی شوند و همچنین دراختیار نبودن فضا و تسهیلات و اعتبارات موردنیاز، امکان اجرای این طرح در زمانی کوتاه میسر نیست. علاوه براین، بعید به‌نظر می‌رسد اجرای چنین طرحی در سطح شهرستان عملی باشد و به حمایت ویژه مسئولان استانی و حتی کشوری نیاز دارد.
وی ادامه می‌دهد: یکی از پیشنهادها، استفاده از محدوده و بستر شهرک صنعتی برازجان بود، اما تنها فضایی که این شهرک می‌تواند برای این منظور اختصاص دهد، به اندازه 80دهنه مغازه است که متناسب با تعداد کارگاه‌های مشمول این طرح نیست.
جامعی عنوان می‌کند: البته در دهه70 زمینی واقع در پشت شرکت ایران خودرو یا همان کمربندی سابق، برای این منظور درنظر گرفته شده بود، اما این فضا هم برای اجرای چنین طرحی مناسب نیست.

پیگیری‌های انجام شده
مشاور رسانه‌ای شورای اسلامی شهر برازجان نیز با بیان اینکه رفع معضل کارگاه‌های آلاینده شهری در دستورکار این شورا قرار دارد و پیگیری‌های زیادی هم برای ساماندهی این‌گونه صنوف انجام شده‌است، به همشهری می‌گوید: کارگاه‌های آلاینده شهری یکی از معضلات اساسی برازجان به‌حساب می‌آیند که زمینه‌ساز بروز آلودگی‌های صوتی و محیطی دراین شهر شده‌اند. بنابراین باید به‌صورت مجتمع و در مکان مناسبی خارج از شهر، جانمایی شوند.
«غلامرضا شاکری» با بیان اینکه در دهه70 مکان مناسبی در شمال بلوار امام‌رضا(ع) (کمربندی سابق شهر) برای استقرار این کارگاه‌ها پیش‌بینی شده بود، می‌افزاید: در سال‌های گذشته کارگاه‌های آلاینده شهری باید ازسوی اتاق اصناف، شهرداری و اداره صنعت، معدن و تجارت به این محل انتقال می‌یافت، اما این موضوع مهم مغفول ماند و نیمه‌کاره به حال خود رها شد تا همچنان شاهد فعالیت این‌گونه کارگاه‌ها در شهر و به‌تبع آن، ایجاد مزاحمت برای شهروندان برازجانی باشیم.
وی ادامه می‌دهد: شورای اسلامی‌ شهر برازجان برای ساماندهی کارگاه‌های آلاینده شهری گام‌هایی برداشته و در بودجه سال‌جاری هم مصوب شده که با مشارکت 50درصدی این کارگاه‌ها با شهرداری، محل درنظر گرفته شده در شمال بلوار امام‌رضا(ع) جدول‌گذاری، زیرسازی و آسفالت شود تا فعالان این صنوف با رغبت بیشتری به آنجا نقل مکان کنند.
شاکری اظهار می‌کند: در راستای توسعه محل درنظر گرفته شده، همزمان اداره‌های آب، برق، مخابرات و گاز نیز باید نسبت به اجرای طرح‌های مربوط به خود اقدام کنند.
مشاور رسانه‌ای شورای اسلامی شهر برازجان اضافه می‌کند: علاوه براین، با توجه به توسعه شهر و افزایش کارگاه‌های آلاینده شهری، باید محل جدیدی، به‌عنوان سایت دوم ساماندهی این کارگاه‌ها، درطرح تفضیلی آینده جانمایی و مراحل اجرایی آن انجام شود.