آغاز معاملات آتی طلا به سبک جدید در بورس‌کالا

بعد از 3 سال وقفه از روز شنبه معاملات آتی طلا اما این بار به سبک و سیاق جدیدی در بورس‌کالا آغاز می‌شود. قرار است این بار، این نوع معاملات روی یونیت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا انجام شود.
به گزارش همشهری، 3 سال پیش وقتی معاملات آتی سکه طلا متوقف شد، خلأ بزرگی در بازار سرمایه شکل گرفت؛ زیرا بسیاری از سرمایه‌گذاران و سهامداران حرفه‌ای بورس از بازیگران اصلی بازار معاملات آتی سکه بودند و ارزش معاملات در آن زمان به 70هزار میلیارد تومان رسیده بود که بالاترین میزان معاملات در میان همه بازار‌ها بود.
 با این حال، بازار معاملات آتی سکه با مخالفت بانک مرکزی و به بهانه اینکه انجام این معاملات منجر به رشد قیمت سکه در بازار آزاد شده متوقف شد. اگرچه بعد از آن قیمت هر سکه در بازار آزاد بیش از دو برابر افزایش یافت و این ادعای بانک مرکزی که معاملات آتی سکه، عامل رشد قیمت نقدی سکه در بازار بوده است به‌طور کامل رد شد اما باز هم مجوز آغاز دوباره این معاملات صادر نشد. حال قرار است دوباره معاملات آتی سکه این بار به سبک و سیاق جدید‌تری آغاز شود که با روش قبلی کاملا متفاوت است.

آغاز معاملات آتی سکه
آنطور که علیرضا ناصرپور، معاون بورس‌کالای ایران اعلام کرده، قرار است معاملات قراردادهای آتی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق طلا از شنبه 12تیر به‌طور رسمی در بورس‌کالا آغاز شود. طبق ضوابط اعلام شده، سرمایه‌گذاران می‌توانند یونیت یا واحد‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا را در قالب قرارداد‌های آتی دادوستد کنند. این صندوق‌ها منابع مالی خود را صرف خرید گواهی سپرده طلا کرده‌اند. به‌عبارت دیگر؛ معاملات آتی سکه این بار به‌صورت مستقیم و مبتنی بر سکه نقدی انجام نمی‌شود و سرمایه‌گذاران یونیت‌های صندوق‌هایی را دادوستد می‌کنند که بر گواهی سپرده مبتنی است. به‌گفته ناصر پور، با راه‌اندازی قراردادهای آتی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلا، بورس‌کالا امکان تحویل واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلا در سررسید را با قیمت از قبل مشخص شده بین خریدار و فروشنده فراهم می‌کند؛ همچنین خریدار و فروشنده مانند سایر قراردادهای آتی با تودیع وجه تضمین و نه کل ارزش قرارداد با قیمت‌های پیشنهادی خود وارد معامله شده و مبادلات قراردادهای آتی را انجام می‌دهند.
ناصرپور افزود: تودیع وجه تضمین که نسبت کمی از ارزش قرارداد است، به جای کل ارزش قرارداد موجب افزایش نقدشوندگی قراردادها و کارآمد شدن کارکرد پوشش ریسک قراردادهای آتی می‌شود. از طرف دیگر معاملات اهرمی مطلوب، ذائقه بسیاری از فعالان بازارهای مالی نیز هست و خریدار و فروشنده در قراردادهای آتی، الزامی به حفظ موقعیت خرید یا فروش خود تا سررسید قرارداد ندارند و می‌توانند با اخذ موقعیت معکوس از بازار خارج شوند.

بازگشت معامله‌گران حرفه‌ای 
مدیر واحد مشتقه کارگزاری آگاه گفت: ایجاد بازار قرارداد آتی واحدهای صندوق‌های طلا، جان تازه‌ای به بازار معاملات آتی می‌دهد و فعالان قدیمی بازار معاملات آتی را به بورس‌کالا باز می‌گرداند. ایمان آدینه‌زاده گفت: پیش‌بینی‌ها این است که بازار معاملات آتی واحدهای صندوق‌های طلا با استقبال خوبی همراه باشد و در کنار معاملات آتی نقره و تقویت معاملات آن در طول چند‌ماه اخیر به همراه سایر دارایی‌های موجود در بازار، نقدینگی و شرایط بازار تا حد زیادی رو به افزایش باشد. او افزود: راه‌اندازی معاملات آتی واحدهای صندوق طلا، سبب می‌شود تا برخی سرمایه‌گذاران که نظاره گر معاملات بودند، به‌دلیل جذابیت طلا دوباره وارد بازار شده و معاملات خود را مجددا آغاز کنند.آدینه‌زاده با بیان اینکه تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد عواملی که بر جذابیت معاملات آتی تأثیر می‌گذارد اندازه قراردادها، ارزش آنها، وجه تضمین درنظر گرفته شده و دوره سررسید است، تأکید کرد: وجه تضمین درنظر گرفته شده روی تمایل بازار روی انجام معاملات تأثیرگذار است و درصورت بالا بودن، سبب عدم ‌تمایل ورود سرمایه‌گذاران کوچک می‌شود. لذا بهتر است در تنظیم دستورالعمل این معاملات موارد فوق مدنظر قرار گیرد.

 مکث
مشخصات فنی معاملات

براساس اطلاعیه بورس‌کالای ایران، قراردادهای آتی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق پشتوانه طلا در نخستین روز معاملاتی بدون حد نوسان قیمت، از ساعت ۱۰:۳۰ با یک دوره پیش گشایش نیم ساعته در ساعت 10صبح آغاز خواهد شد.قیمت پایه قرارداد آتی، همان قیمت کشف شده در حراج تک قیمتی خواهد بود که مبنای حد نوسان قیمت روزانه برای ادامه معاملات در حراج پیوسته قرار خواهد گرفت. درصورت انجام نشدن معامله در حراج تک قیمتی، قرارداد آتی متوقف و دوباره همین فرایند، روز کاری بعد تکرار خواهد شد. دارایی پایه این قراردادها، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس اعلام شده و اندازه هر قرارداد نیز هزار واحد است. حد نوسان قیمت روزانه این قراردادها حداکثر مثبت و منفی ۵درصد با توجه به قیمت تسویه روزانه روز قبل و حداکثر حجم هر سفارش ۲۵قرارداد خواهد بود. درخصوص سقف مجاز موقعیت‌های تعهدی باز و معاملات نیز باید گفت که سقف مجاز موقعیت‌های تعهدی باز مشتریان برای اشخاص حقیقی و حقوقی ۲۰۰موقعیت در هر نماد معاملاتی و برای بازارگردانان ۴۰۰موقعیت در هر نماد معاملاتی و قابل افزایش تا ۱۰درصد موقعیت‌های تعهدی باز در آن نماد در بازار است. از سوی دیگر تعداد موقعیت‌های باز کل بازار در هر نماد معاملاتی حداکثر معادل یک‌هزارم سقف واحدهای معاملاتی قابل صدور صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس (طلا) اعلام شده است.