تنفس در سایه کوهستان

پرنیان سلطانی

دنبال جای خنک برای این روزهای گرم تابستان می‌گردید؟ نگران کرونا و ابتلا به این ویروس منحوس هستید؟ ما یک پیشنهاد برای‌تان داریم که هم سلامت‌تان حفظ شود و هم از شر گرما خلاص شوید. کوهپایه‌های شمالی تهران بهترین گزینه برای گردشگری در این روزهاست. هم به واسطه خلوت بودن این ارتفاعات، فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کرده‌اید و پروتکل‌های بهداشتی را حفظ کرده‌اید و هم هوای خنک و دلچسب کوهستان را در این روزهای گرم ابتدای تابستان تجربه خواهید کرد. خب اگر تمایل دارید که این پیشنهاد ما را جدی بگیرید، این راهنمای ما هم کمک‌تان می‌کند تا بهتر این مسیرهای کوهنوردی را بشناسید.

دارآباد
   مسیر: ابتدای این مسیر، محله دارآباد در شمال‌شرقی شمیران است. شما پس از چند دقیقه کوهپیمایی به کافه‌ای کوهستانی می‌رسید و می‌توانید کمی در آن استراحت کنید. در ادامه، مسیر مشخصی در بالادست شرقی رودخانه به سمت شمال امتداد می‌یابد اگر این راه را ادامه دهید به ابتدای دره کوچکی در سمت شرق می‌رسید. در ادامه، مسیر در شیبی تند (یال شن سیاه) رو به شمال‌شرقی امتداد می‌یابد. با پیمودن این مسیر پس از حدود ۲‌ساعت به لبه یال جنوبی قله می‌رسید. از آنجا با حرکت رو به شمال و روی یالی با شیب ملایم می‌توانید بر فراز قله ۳۱۹۳متری دارآباد بایستید و بابت این فتح، به‌خودتان ببالید.
   نکته ویژه: این مسیر یکی از زیبا‌ترین مسیرهای کوهپیمایی و کوهنوردی است. البته کسانی که به‌طور حرفه‌ای به این ورزش نمی‌پردازند بهتر است این مسیر را برای فصول گرما انتخاب کنند و در فصل سرد راهی مسیر دارآباد نشوند، چون در تابستان‌ها صعود به‌راحتی انجام می‌شود اما در زمستان، زمین پوشیده از یخ و باد شدید و احتمال ریزش بهمن، صعود را نسبتا دشوار می‌کند.



توچال
   مسیر: مهم‌ترین شاخصه این مسیر، خدمات تله‌کابین توچال است. این تله‌کابین به طول تقریبی ۷۵۰۰‌متر علاقه‌مندان را از ایستگاه اول در ارتفاع ۱۹۱۷متری به ایستگاه هفتم در ارتفاع ۳۷۳۵متری می‌رساند و طولانی‌ترین خط تله‌کابین جهان محسوب می‌شود. مسیری آسفالته از ورودی مجموعه به ایستگاه اول وجود دارد. در ضلع شمالی ایستگاه اول، جاده‌ای خاکی کوهپیمایان را به‌سوی ایستگاه‌های بالا‌تر راهنمایی می‌کند. مسیر صعود در این منطقه همین جاده است که به ایستگاه پنجم در ارتفاع ۲۹۴۲متری می‌رسد. از مهم‌ترین خطرات این مسیر در زمستان راه میانبری است که از میانه‌های مسیر رخ می‌نماید. از ایستگاه پنجم به بخش‌های مهمی از ارتفاعات شمال تهران می‌توان دست یافت. از سمت شرق می‌توان به دره اوسون و پناهگاه شیرپلا رسید و از سمت غرب به پناهگاه کلکچال و مسیرهای پاکوب درکه. حرکت به سمت شمال هم شما را به ایستگاه هفتم و از آنجا به قله توچال می‌رساند.
   نکته ویژه: از ایستگاه دوم تا ایستگاه پنجم، هیچ ایستگاه یا رستورانی وجود ندارد. در این بخش از مسیر که حدود ۳ ساعت طول می‌کشد، خطر بهمن، سقوط، گم شدن و تحلیل انرژی وجود دارد.

درکه
   مسیر: مسیر دره درکه که از میدان درکه آغاز می‌شود، در زمستان به‌طور معمول دچار یخ‌زدگی شدیدی است که استفاده از یخ‌شکن را الزامی می‌سازد. دره درکه در غرب توچال، دره‌ای زیبا و جذاب است که ترکیبی از سنگ‌ها، دهلیز‌ها و آبشار‌ها را در خود جای داده است. شیب‌های تندی که پس از بندهای کلارنگ و بند عبدالله و جوزک و ازغال چال در ۲ طرف شرق و غرب دره وجود دارد مستعد ریزش سنگ و بهمن است. عموماً کوهپیمایان از مسیر پاکوب با یخ‌شکن و در شرایط هوایی غیرطوفانی عبور می‌کنند. انتهای این مسیر به پناهگاه پلنگ‌چال منتهی می‌شود. از آنجا هم مسیر دیگری وجود دارد که به‌سوی ایستگاه پنجم تله‌کابین امتداد دارد. این مسیر شیب تندی دارد و در زمستان، برف‌کوبی صعود آن را دشوار‌تر می‌کند.
   نکته ویژه: تمام شاخه‌های غرب دره درکه، از خط الرأس قله پلنگ‌چال، سیاه‌سنگ، دو شاخ و چین کلاغ دارای شیب‌های تند بهمنی و سنگی هستند و عبور از آن به انتهای دره بسیار خطرناک است و فقط یال اصلی آن ایمن به‌حساب می‌آید.



کلکچال
   مسیر: آغاز این مسیر کوهستانی پارک جمشیدیه است و از این نقطه پس از حدود ۲ساعت کوهپیمایی در مسیری عریض، زیگزاگ و کم شیب به مجتمع کلکچال می‌رسیم. در فصل تابستان این مسیر برای کوهپیمایی ایمن و نسبتاً ساده محسوب می‌شود اما در فصل زمستان کمی لغزنده است. مجتمع کلکچال در ارتفاع ۲۹۸۰‌متری را هم می‌توان یکی از جذابیت‌های این مسیر دانست که پذیرای کوهپیمایان است. در محوطه این مجتمع، برج دیدنی کلکچال قرار دارد که به شکل نمادی برای این مسیر درآمده است. شما از مجتمع کلکچال می‌توانید به سمت شمال‌غربی و به طرف گردنه‌ای وسیع به‌نام «گرزدره» بروید و از آنجا با حرکت در یال شمالی، به قله کلکچال صعود کنید.
   نکته ویژه: اردوگاه یا مجتمع کلکچال با منظره‌ای زیبا از شهر، فضای جذابی را برای گرفتن چند عکس یادگاری فراهم می‌کند. چند بوفه فصلی با منوی ساده از خوردنی‌ها هم در خدمت‌تان است. گلزار 5شهید گمنام نیز در بالا دست همین اردوگاه قرار دارد. در ضمن، تپه نورالشهدا که آرامگاه ابدی چند شهید گمنام است، نیز مکان مناسبی برای ادای دین به این بزرگان است.



دربند
   مسیر: شروع این مسیر از میدان سربند است که مجسمه کوهنورد معروف شمیران در آن قرار دارد. شما در این مسیر برای رسیدن به قله توچال از آبادی پس‌قلعه، پناهگاه شیرپلا و جان‌پناه امیری عبور می‌کنید که هر یک از لحاظ طبیعی جذابیت‌های منحصر به فردی دارند. مسیر «سربند- شیرپلا-توچال» با وجود برخی خطر‌ها، کوتاه‌ترین مسیر صعود به قله توچال است و بیشترین تردد در این مسیر صورت می‌گیرد. این مسیر به‌ویژه در زمستان دشوار است، زیرا یال منتهی به قله بسیار بادگیر است و در دره‌ها برف زیادی می‌نشیند. همچنین مسیرهای راهپیمایی و کوهپیمایی پایین دست به‌دلیل عدم‌ تردد روزانه کاملاً یخ می‌زند. در مسیر میدان سربند تا قله توچال دوراهی‌های فراوانی وجود دارد که به سمت بندیخچال، دره اوسون، مجتمع کلکچال، قله اسپیلت، ایستگاه ۵ تله‌کابین و... می‌رود. یادتان باشد که در فصل زمستان تجربه مسیرهای فرعی خطرناک است و می‌تواند بسیار تلخ باشد.
   نکته ویژه: شما می‌توانید در حوالی پس قلعه از آبشار دوقلو دیدن کنید. همچنین زیر یال پیازچال، رستوران‌ها و کافه‌های کوچک و دنجی وجود دارد.