پروژه های ناقص 4 گانه در منطقه آزاد ماکو

سید مرتضی احمدپور-خبرنگار

منطقه آزاد تجاری -  صنعتی ماکو در شمال آذربایجان غربی واقع شده و شامل شهرستان‌های ماکو، شوط و پلدشت بوده و بیش از 220 هزار نفر جمعیت را در خود جای داده است. رشد اقتصادی منطقه در سال‌های گذشته موجب شده تا میزان بیکاری در آن نسبت به میانگین کشوری روند نزولی داشته باشد و به زیر 8 درصد هم برسد. در حال حاضر بیش از 130 واحد صنعتی در این منطقه فعالیت می‌کنند و بیش از 6 هزار نفر نیز به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این منطقه مشغول به کار هستند. علاوه بر واحدهای صنعتی، صنوف نیز در این منطقه دارای اتاق بوده و فعالیت دارند و سه اتاق اصناف که هر کدام دارای ۹ اتحادیه صنفی هستند در حوزه تسهیل و نظارت بر فعالیت واحدهای صنفی فعالیت دارند.  اما تمام این موفقیت‌ها در مقایسه با ظرفیت‌های منطقه ماکو چندان قابل توجه نیست زیرا این منطقه یکی از مناطق هفت گانه مهم کشور قلمداد می‌شود که با توجه به قرار گرفتن در منتهی‌الیه شمالغرب کشور، دروازه ورود به اروپا محسوب می‌شود. داشتن مرز زمینی با ترکیه و نخجوان، قرارگرفتن در گلوگاه ارتباطی آسیا و اروپا و دسترسی سریع و امن به کل اروپا ، فاصله اندک منطقه آزاد ماکو از بنادر مرسین در دریای مدیترانه و ترابوزان در دریای سیاه و دسترسی اقتصادی‌تر به بازارهای اروپا از راه زمین و دریا در مقایسه با بنادر جنوبی کشور در خلیج فارس، موجب شده از این منطقه به عنوان رقیب کانال سوئز در خشکی نام برده شود، لقبی که در تحقق دچار چالش‌های جدی است و باعث شده در 11 سال گذشته این منطقه نتواند آنچنان به اهداف آرمانی تعیین شده خود برسد.

مشکل آب و فاضلاب
جمال یحیوی از فعالان صنعتی منطقه است که واحد صنعتی وی ارتباط زیادی با موضوع آب و فاضلاب دارد. وی از تکمیل نشدن پروژه‌های آب و فاضلاب در این منطقه گله‌مند است و می‌گوید: چند سال است که مسئولان منطقه وعده اتمام این پروژه را می‌دهند ولی خبری از اتمام آن نیست. تاخیر در اجرای این پروژه که یکی از زیر ساخت‌های اولیه منطقه است، موجب شده تا ماهانه زیانی 500 میلیون ریانی را شاهد باشد و آب رسانی با تانکر انجام شود. همچنین فاضلاب را هم باید با تانکرهای مخصوص به بیابان‌های اطراف حمل کنیم. وی ادامه می‌دهد: برخی واحدهای کوچکتر هم فاضلاب را در اطراف منطقه رها می‌کنند که موجب بوی بد در این ناحیه می‌شود و با توجه به حضور شرکت‌های خارجی برای اعتبار و آبروی منطقه مناسب نیست.

لزوم توجه به راه‌های دسترسی منطقه
محسن شفیعی از فعالان منطقه است که روزانه برای رفت و آمد بیش از 50 کیلومتر از شهر پلدشت در راه است. او وضعیت راه‌های دسترسی به منطقه را در حد و اندازه یک منطقه آزاد- تجاری نمی‌داند. وی که فروشگاه عرضه پوشاک دارد با بیان اینکه وضعیت نامناسب راه‌های دسترسی، حضور مشتریان از شهرهای دیگر به ماکو را کم رنگ کرده است، اظهار می‌کند: راه‌های دسترسی، ایمنی کافی را ندارند و با توجه به پیچ های خطرناک منطقه کوهستانی، علائم لازم نصب نشده است.

عدم آنتن دهی تلفن همراه و اینترنت 
ساعد قمری از دیگر شهروندان ماکویی است که محل کار وی در منطقه آزاد تجاری ماکو قرار دارد و نبود آنتن دهی تلفن همراه و اینترنت را یکی از معایب منطقه می‌داند. وی تاکید می‌کند: در برخی از نقاط، عملا دسترسی به تلفن همراه مقدور نیست و اینترنت نیز وجود ندارد. قمری خاطر نشان می‌کند: اپراتورهای کشور همسایه در این منطقه گاه وضعیت خدمات‌دهی بهتری دارند و برخی فعالان مجبور به استفاده از رومینگ با وجود هزینه‌های نسبتا بالا هستند.

توجه ویژه به زیر ساخت‌های منطقه  
مدیرسازمان منطقه آزاد ماکو می‌گوید: با توجه به اهمیت راه‌های دسترسی و احداث بزرگراه‌ها، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل جاده‌ای و ارتقای ایمنی تردد شهروندان و فعالان اقتصادی در اولویت قرار دارد.  محمدرضا عبدالرحیمی ادامه می‌دهد: در این زمینه در روزهای اخیر چند پروژه مهم عمرانی کلنگ‌زنی یا به بهره‌برداری رسیده است. پروژه‌های عمرانی شامل تکمیل و آماده‌سازی جاده ساری‌سو وتعریض و بهسازی بزرگراه ماکو - بازرگان از محدوده روستای کشمش تپه تا سه راهی آواجیق و توسعه دسترسی به شهرک صنایع سبک مورد بهره‌برداری قرار گرفت. وی ادامه می‌دهد: آماده‌سازی و احداث شبکه‌های زیربنایی در منطقه از جمله آب و فاضلاب و شبکه های برق، مخابرات و اینترنت در دستور کار قرار دارد و همراهی مسئولان استانی در اتمام این پروژه‌ها ضروری است.
عبدالرحیمی عنوان می‌کند: سرمایه‌گذاری در منطقه را افزایش داده‌ایم. به نحوی که در روزهای اخیر برای پروژه‌های عمرانی و زیرساختی اعتباری بیش از ۷ هزار و ۳۸۲ میلیارد ریال از محل درآمدهای سازمان منطقه آزاد ماکو در نظر گرفته شده است.
 این مقام مسئول ادامه می‌دهد: تکمیل تصفیه خانه و شبکه فاضلاب ماکو و خط انتقال آن از جمله پروژه‌هایی است که اتمام آن  در دستور کار قرار دارد و بر این اساس برای تکمیل پروژه تصفیه خانه فاضلاب ماکو موافقت‌های لازم را دریافت کرده‌ایم. در همین راستا، تکمیل شبکه و تصفیه خانه فاضلاب ماکو با تسهیلات هزار میلیارد ریالی با تضمین باز پرداخت آن از سوی دولت به سرعت قابل انجام خواهد بود. مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو خاطر نشان می‌کند: اجرای خط انتقال ثانویه آب آشامیدنی ماکو نیز مورد تاکید است و نیاز به 370 میلیارد ریال اعتبار دارد که سازمان منطقه آزاد ماکو آماده مشارکت 30 درصدی است.

تسریع در پروژه‌های نیمه تمام تا پایان دولت فعلی 
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی نیز می‌گوید: یکی از اولویت‌های جدی در استان، اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام است که پروژه‌های اولویت‌دار منطقه آزاد ماکو را نیز شامل می‌شودو باید با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی صورت گیرد. آیدین رحمانی ادامه می‌دهد: تا پایان دولت فعلی امیدواریم بخشی از پروژه‌های نیمه‌تمام را به اتمام برسانیم که در روزهای اخیر نیز بخشی از این پروژه‌ها اجرایی شده و هماهنگی‌های لازم هم در حال انجام است.
وی خاطر نشان می‌کند: در جلسه‌ای که در همین زمینه با دستگاه‌های خدمات‌رسان داشته‌ایم مقرر شده هرکدام از دستگاه‌ها نسبت به ایفای تکالیف و تعهدات خود در ارتباط با پروژه‌‎های نیمه تمام حوزه آب و فاضلاب و راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اقدام کنند. وی با اشاره به تخصیص اعتبارات لازم برای این پروژه‌ها عنوان می‌کند: سازمان برنامه و بودجه استان نیز باید نسبت به تقویت اعتبارات پروژه‌های مذکور و رایزنی‌های لازم با مسئولان حوزه برنامه‌ریزی کشوری، اقدامات لازم را انجام دهد.