ردپای انتخابات بر بازارهای اصلی

سمیرا مصطفی‌نژاد- لیلا شریف- روزنامه‌نگار

عوامل مختلفی بر بازارهای ایران اثر می‌گذارند و در کنار فهرست طولانی عوامل اقتصادی و سیاسی اثرگذار بر بازارهای مختلف نمی‌توان نسبت به متغیر تأثیرگذار انتخابات بی‌توجه بود. چشم انتظاری برای نتیجه انتخابات در ادوار مختلف موجب شده است تا بازیگران اصلی بازارهای سکه، خودرو، مسکن و ارز با احتیاط بیشتری دست به خرید و فروش بزنند و همیشه در ماه‌های منتهی به انتخابات و البته پس از مشخص شدن نتایج، این سؤال تکرار می‌شود که انتخابات چه نتیجه‌ای بر بازارها به جای گذاشته‌است و خواهد گذاشت؟
برای پاسخ به این سؤال تلاش کرده‌ایم تا بازارهای مختلف را از سال68 و شروع به‌کار دولت اول مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی تا سال96 و انتخاب دوازدهمین رئیس‌جمهور را مرور کنیم. هر چند نمی‌توان تغییرات بازارها در بازه‌های زمانی مرتبط با انتخابات را محدود به فضای انتخاباتی دانست اما شاید بتوان نگاهی کلی به بازارها در هیاهوهای انتخاباتی داشته باشیم.
مرور تاریخی بازارها به ما می‌گوید که بازار ارز در دولت اول رفسنجانی 25تومان افزایش داشت. دولت‌های هفتم و هشتم با ثبات‌ترین وضعیت بازار ارز را تجربه کردند اگرچه در ابتدای دولت هفتم نرخ ارز افزایش پیدا کرد اما پیش از برگزاری انتخابات دور هشتم با کاهش مواجه شد. بازار مسکن نیز در فصل‌های انتخاباتی سال‌های 72 و 76 واکنشی مثبت به انتخابات نشان داد و به‌عنوان مثال قیمت هر مترمربع زمین در تهران از 49هزار تومان در فصل بهار و پیش از انتخابات با تغییر اندکی به قیمت 45هزار تومان در فصل تابستان رسیده بود.

دوره پنجم- 6 مرداد 1368

هاشمی رفسنجانی برنده انتخابات ریاست‌جمهوری شد و توانست با کسب  94 درصد از مجموع آرا رقیب انتخاباتی خود عباس شیبانی را شکست دهد. 

بازار ارز

در سال‌های دهه 60نوسانات بازار ارز به‌طور کلی به اندازه نوسانات سال‌های اخیر شدید و لحظه به لحظه نبودند. از ابتدای دهه به‌صورت متوسط سالانه 10تومان به قیمت ارز افزوده می‌شد. یک‌سال پیش از آغاز پنجمین دوره ریاست‌جمهوری در ایران قیمت دلار به نسبت قیمت سال پیش با کاهشی 3تومانی مواجه شد و به 96تومان رسید. در سال 68، سالی که اکبر هاشمی رفسنجانی دور اول دولت خود را در کشور آغاز کرد، قیمت دلار با جهش 24تومانی مواجه شد و به 120تومان رسید. قیمت دلار تا پیش از این سال تنها یک‌بار دیگر افزایش قیمت 25تومانی را در سال 66تجربه کرده بود. در آن سال قیمت دلار از 74تومان سال 65 به 99تومان رسید.

بازار خودرو

برعکس سال‌های اول دهه 60که جنجال و موضع‌گیری خاصی درباره قیمت و بازار خودرو میان مردم و مسئولین کشور وجود نداشت، با آغاز به‌کار دولت اول هاشمی رفسنجانی در سال68 و سال‌های پی از آن، بازار خودرو با نوسانات قیمت شدیدی مواجه شد. در سال‌های پیش از دولت هاشمی قیمت‌هایی که برای خودروها تعیین می‌شدند بدون حاشیه در بازار کاربرد داشتند. اما با آغاز به‌کار دولت هاشمی رفسنجانی بازار خودرو درگیر مسئله رانت‌خواری شد و دلالی در این بازار رونق پیدا کرد به‌طوری که هاشمی رفسنجانی مجبور شد در ابتدای دولت دوم خود قیمت‌گذاری آزاد و براساس حاشیه بازار را آغاز کند.

بازار مسکن

توجه به ساخت مسکن ارزان‌قیمت برای دهک‌های درآمدی پایین در قالب طرح «مسکن اجتماعی» در دولت «سازندگی» کلید خورد و با شروع دهه 70و آغاز دهه بدون جنگ، سرمایه‌های کلان روانه بازار مسکن شدند به‌طوری که نقدینگی بخش مسکن در 2سال ابتدایی دولت پنجم از 2406میلیارد ریال در سال1369به 7032میلیارد ریال در سال1370 رسید. در سال68 و درست با شروع به کار دولت هاشمی رفسنجانی قیمت هر متر خانه در تهران 40هزار تومان بود و این مبلغ در بهار سال72 یعنی در ماه‌های پایانی دولت سازندگی به 49هزار تومان رسید. با اندکی تغییر و طی کردن روند نزولی در فصل تابستان همان سال یعنی مصادف با انتخابات ریاست‌جمهوری، متوسط قیمت یک مترمربع زمین، ساختمان کلنگی به 45هزار تومان رسید.

بازار سکه

زمانی که میرحسین موسوی به‌عنوان نخست‌وزیر امور کشور را به‌دست گرفت، قیمت سکه 3500تومان بود تا سال 62، قیمت سکه تغییری نکرد و ثابت ماند. یک سال قبل از برگزاری پنجمین دوره انتخابات، قیمت سکه 9هزار و 939هزار تومان ثبت شده بود و در سال انتخابات این عدد به رقم 10هزار و 922هزار تومان رسید. یک سال پس از شروع به‌کار دولت اول آیت‌الله هاشمی رفسنجانی سکه همچنان در مسیر صعودی بود و هر سکه در سال 69به قیمت 12هزار و 707هزار تومان خرید و فروش شد.

دوره ششم- 21خرداد‌ماه 1372
 آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در این دور از انتخابات ریاست‌جمهوری که در 21خرداد‌ماه سال1372 برگزار شد با کسب 63درصد از مجموع آرا در این دور توانست رقیب اصلی خود احمد توکلی را شکست دهد و برای دومین بار به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود.

بازار ارز

نرخ رسمی دلار تا فردای روز برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری براساس گزارش بانک مرکزی 162تومان بود. نرخ دلار در بازار آزاد اما 180تومان بود. قیمت دلار در این سال به پیشنهاد مرحوم محسن نوربخش تثبیت شد و همین موضوع باعث جهش قیمت دلار در آن سال شد. تأثیر بعدی انتخابات ریاست‌جمهوری بر بازار ارز تا سال 73خود را نشان داد زیرا سیاست‌های تعدیل بازار ارز و افزایش بدهی‌های خارجی ایران منجر به افزایش 9.47درصدی قیمت دلار و رسیدن نرخ ارز به 263تومان شد. افزایش قیمت ارز تا دور بعدی انتخابات همچنان ادامه پیدا کرد: در سال74 به 403تومان رسید، در سال75 تا 444تومان افزایش قیمت داشت و در سال76 به 478تومان رسید.

بازار خودرو

در سال اول دولت دوم هاشمی رفسنجانی، یعنی در سال1373 وضعیت بازار خودرو نابسامان شده بود و اختلاف میان نرخ کارخانه و بازار بسیار بالا بود. برای مثال دلالان، پیکان را به قیمت 180هزار تومان از کارخانه خریداری می‌کردند و آن را به قیمت یک‌میلیون و 180هزار تومان در بازار می‌فروختند. همین وضعیت باعث شد رئیس‌جمهور تصمیم بگیرد در دولت دوم خود از تکنیک تعیین قیمت خودرو در حاشیه بازار برای حذف دلالان و ثبات قیمت‌ها استفاده کند که در آن دوران شیوه‌ای اثرگذار بود. به این شیوه تعدادی خودروفروش انتخاب می‌شدند تا خودرو را با قیمتی پایین‌تر از کارخانه دریافت کنند و با قیمتی پایین‌تر از قیمت بازار بفروشند، به این شیوه دولت توانست قیمت خودرو را کاهش دهد.

بازار مسکن

آمارها نشان می‌دهد طی ۸ سال فعالیت 2دولت سازندگی- تابستان ۶۸ تا پایان بهار ۷۶- متوسط قیمت مسکن در تهران،  از متری حدود ۴۰ هزار تومان به نزدیک 128هزار تومان افزایش یافته بود. اگر بخواهیم نگاهی دقیق‌تر به تغییرات بازار مسکن در فصل‌های منتهی به انتخابات و پس از آن داشته باشیم باید گفت که در بهار سال 76هر متر مسکن 128هزار تومان بود و این مبلغ در تابستان انتخاباتی با اندکی کاهش به رقم 123هزار تومان رسید اما این رقم در فصل پاییز دوباره روند صعودی به‌خود گرفت و مبلغ 129هزار تومان را ثبت کرد. در واقع در ماه‌هایی که کشور درگیر برگزاری ششمین انتخابات ریاست‌جمهوری بود بازار مسکن در کوتاه‌مدت روند منفی را طی کرده بود.

بازار سکه

قیمت هر سکه کامل طلا در سال۱۳۷۲ و زمانی که دولت سازندگی برای بار دوم از سوی مردم انتخاب شد، به ۱۶هزار و ۴۸۸ تومان رسیده بود، این رقم در سال۱۳۷۳ و یک‌سال پس از حضور دولت دوم سازندگی با رشدی دوبرابری به حدود ۳۰ هزار و ۳۵۰ تومان رسید. در واقع باید گفت که در فاصله یک‌سال از انتخاب هاشمی رفسنجانی بازار سکه روند افزایش به‌خود گرفت و این افزایش قیمت  تا سال۷۴ نیز ادامه داشت و دولت سازندگی، سکه را با قیمت ۴۱هزار تومان به دولت بعدی تحویل داد.

دوره هفتم- 2 خرداد 1376

سیدمحمد خاتمی در این دور از انتخابات با کسب بیش از 69درصد از مجموع آرای اخذ شده موفق شد رقبای انتخاباتی خود یعنی علی اکبر ناطق نوری، رضا زواره‌ای و محمدی ری‌شهری را شکست دهد.

بازار ارز

قیمت ارز آزاد در سال برگزاری ششمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران به 478تومان رسید که به نسبت سال قبل از آن 34تومان افزایش پیدا کرده بود. از مهم‌ترین اقدامات دولت‌های محمد خاتمی یکسان‌سازی نرخ ارز بود. دولت در آغاز کار خود نرخ 300تومان را به‌عنوان نرخ رسمی دلار اعلام کرد اما در بازار آزاد این قیمت به 500تا 800تومان هم می‌رسید. با گذشت یک سال از انتخابات سال 76قیمت دلار با جهشی قابل توجه و 168تومانی در سال77 به 646تومان رسید. جهش بهای دلار در این دوران در سال بعد هم ادامه داشت و به 863تومان رسید اما در سال منتهی به دور هفتم انتخابات، کاهشی 50تومانی را تجربه کرد.

بازار خودرو

تغییر اساسی که پس از پایان انتخابات سال76 و روی کار آمدن دولت اصلاحات در بازار خودرو رخ داد، ایجاد تغییر در شیوه قیمت‌گذاری خودرو بود، اگرچه آمار دقیقی از تأثیری که نتیجه انتخابات بر قیمت خودرو در بازار گذاشت وجود ندارد. در تابستان 76 با ایجاد کمیته قیمت‌گذاری خودرو، در وزارت صنایع قیمت‌گذاری به شیوه دوران هاشمی براساس حاشیه بازار تعیین می‌شد. به بیانی دیگر از آنجا که قیمت کارخانه‌ای خودروها براساس قیمت حاشیه بازار تعیین می‌شدند، دلالی و واسطه‌گری منفعتی در بازار خودرو نداشت و نزدیک بودن قیمت کارخانه و قیمت بازار باعث شده بود بازار خودرو به ثبات بی‌سابقه‌ای برسد.

بازار مسکن

بین سال‌های 1378تا 1381بازار مسکن طولانی‌ترین دوران رونق اقتصادی را پشت سر گذاشت. مطالبات اقتصادی در روند تشکیل دولت اصلاحات جایگاه چندانی نداشتند اما به واسطه مدیریت مناسب در این دوران بازار مسکن از شرایط مناسبی برخوردار بود، مهار نرخ تورم در کنار ثبات دیگر شاخص‌های اقتصادی، شرایط مناسبی را برای خانه‌دار شدن افراد رقم زد و به‌دلیل شرایط مناسب ایجاد شده پس از مشارکت بالا در انتخابات، شاهد واکنش مثبت بازار مسکن بودیم. در فصل بهار سال1376، میانگین قیمت هر متر زمین در تهران 128هزار تومان ثبت شده بود و این قیمت پس از انتخاب دولت اصلاحات با اندکی تغییر، روند نزولی را طی کرد به رقم 123هزار تومان رسید.

بازار سکه

قیمت سکه در سال 75، به‌طور تقریبی 41هزار تومان ثبت شده است و در سال انتخابات هر سکه بهار آزادی به قیمت ۳۸هزار تومان خرید و فروش شد، در واقع باید گفت که در سال اول انتخاب دولت اصلاحات، کاهش قیمت سکه رقم خورده بود. نیم نگاهی به شرایط بازار سکه در سال‌های پس از انتخاب هفتمین رئیس‌جمهور ایران نشان از این واقعیت دارد که بازار سکه روند صعودی به‌خود گرفته بود و در سال۷۷، بازار سکه به افزایش قیمت تمایل نشان داد و به ۴۵هزار تومان رسید، در سال۷۸ نیز رقم ۵۸هزار تومان برای هر قطعه سکه ثبت شد.

دوره هشتم- 18خرداد 1380
در این دور از انتخابات که روز 18خرداد 1380برگزار شد مردم با بیش از 21میلیون رأی بار دیگر سیدمحمد خاتمی را به‌عنوان رئیس‌جمهور برگزیده انتخاب کردند.

بازار ارز

اولین واکنش بازار ارز به دور دوم دولت خاتمی افزایش 7تومانی نرخ دلار از سال80 به سال81 بود. در این دوران دولت پیشنهاد بانک مرکزی برای نزدیک کردن نرخ رسمی و نرخ بازار ارز را پذیرفت و قیمت 800تومان را به‌عنوان نرخ رسمی دلار اعلام کرد. در نتیجه این تصمیم از سفته‌بازی و رانت‌جویی در بازار ارز کاسته شد. قیمت ارز آزاد در این دوره از 792تومان در سال1380 به 874تومان در سال1383 رسید، یعنی تا ماه‌های پیش از آغاز دور نهم انتخابات ریاست‌جمهوری و طی حدود 4 سال نرخ دلار تنها 82تومان افزایش پیدا کرد. قیمت رسمی دلار هم در سال برگزاری انتخابات 175تومان و یک سال پس از آن به نزدیک 800تومان رسید.

بازار خودرو

دولت دوم محمد خاتمی هم با ثبات قیمت در بازار خودور همراه بود. اگرچه در نگاه کلی قیمت خودرو در این دولت به نسبت دولت‌های قبلی روندی صعودی داشت؛ روندی که تا به امروز هم ادامه داشته اما هدف دولت خاتمی حفظ ثبات بازار بود که توانست با اجرای سیاست‌های درست در آن موفق عمل کند. اطلاعات دقیقی از قیمت خودرو در بازار تحت‌تأثیر پایان انتخابات سال80 وجود ندارد، اما قیمت خودروها 2 سال پس از آغاز به‌کار دولت دوم خاتمی تفاوت چندان و محسوسی با ماه‌های اول آغاز به‌کار دولت دوم اصلاحات ندارند. برای مثال قیمت رنو سپند در حدود 4میلیون تومان، پژو 405درحدود 11.5میلیون تومان، پیکان سواری در حدود 5میلیون تومان، سمند در حدود 12میلیون تومان و پراید حدود 6.5میلیون تومان بوده است.

بازار مسکن

براساس اعلام مرکز آمار ایران باید گفت که در بهار سال80 که آخرین روزهایش به رقابت‌های انتخاباتی اختصاص یافته بود، متوسط قیمت یک مترمربع زمین و ساختمان کلنگی در شهر تهران 280هزار تومان تخمین زده شد و این روند در فصل‌های پس از انتخاب سیدمحمدخاتمی هر چند تفاوت چندانی را رقم نزد اما در مسیر صعودی قرار گرفت چرا که در فصل تابستان و پاییز سال انتخابات این مبلغ به‌ترتیب در جایگاه 300و 305هزار تومان جای گرفت و این رقم تا پایان سال 80به 348هزار تومان برای هر متر مربع رسید. این روند رشد قیمت آهسته و پیوسته ادامه داشت تا جایی که در بهار سال 84و پایان دوره دولت خاتمی، میانگین قیمت هر مترمربع زمین 627هزار تومان ثبت شد.

بازار سکه

در سال‌های 79و 80سکه در کانال 60هزار تومانی باقی مانده بود، در واقع در سال انتخابات نوسان قیمت خاصی رقم نخورد اما درست یک‌سال بعد از انتخابات بازار سکه افزایش ۹هزار تومانی قیمت را تجربه می‌کند و تا سال۸۱، بازار سکه از نوسانات هیجانی سکه در امان ماند. در سال82 رشدی عجیب در بازار سکه ثبت شد و براساس اطلاعات موجود در سال۸۲ قیمت سکه به ۸۶هزار تومان می‌رسد و یک سال بعد در سال۸۳، سکه در جایگاه 104هزار تومانی قرار گرفت.

دوره نهـم- 27خرداد و 3تیر 1384

در  این انتخابات دو مرحله‌ای که در تاریخ 27خرداد و 3تیر 1384برگزار شد در نهایت محمود احمدی‌نژاد با کسب بیش از 61درصد از آرا در دور دوم به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.

بازار ارز

در این دوران قیمت رسمی دلار در روز پیش از انتخابات بعنی در روز 26خرداد‌ماه 897تومان بود. یک‌ماه پس از انتخابات قیمت رسمی ارز به 899تومان رسید. دوماه بعد قیمت دلار 902تومان و در پایان سال قیمت به 913تومان رسید. براساس آرشیو بانک مرکزی نرخ رسمی دلار در سال 85 برابر 917تومان، در سال86 برابر 927تومان، در سومین سال دولت اول احمدی‌نژاد 932تومان و تا پیش از برگزاری دهمین دور انتخابات به 964تومان رسید. در بازار آزاد نرخ دلار از 904تومان از سال84 آغاز شد و یک سال بعد با افزایشی 20تومانی به 922تومان رسید. تا پایان دولت اول احمدی‌نژاد نرخ آزاد دلار به 1000تومان رسید.

بازار خودرو

دولت اول احمدی‌نژاد همراه بود با صعودی شدن روند قیمت در بازار خودرو؛ روند صعودی که بخشی از آن در پایان دولت پیش آغاز شده بود. اگرچه همزمان تنوع خودرو در بازار ایران هم افزایش پیدا کرد. این روند افزایشی به شکلی ادامه پیدا کرد که دیگر جز پراید هیچ خودرویی را نمی‌شد با مبلغی کمتر از 10میلیون تومان خریداری کرد. در آن سال قیمت پراید نزدیک به 7میلیون تومان بود که نسبت به دولت قبل اختلاف قیمت چندانی نداشت. یا پژو 405را با کمی بیشتر از 12میلیون تومان می‌شد خریداری کرد و پژو پارس 15میلیون تومان قیمت داشت. اما جدی‌ترین افزایش قیمت در دومین دولت احمدی‌نژاد رخ داد.

بازار مسکن

بازار مسکن در دو دولت محمود احمدی‌نژاد با شرایط متفاوتی روبه‌رو شد و رئیس دولت نهم در سومین سال از فعالیتش طرح مسکن مهر را کلید زد. نگاهی کلی به شرایط مسکن در 2دولت احمدی‌نژاد به ما می‌گوید که متوسط اجاره‌بهای مسکن در تهران طی سال‌های 84 تا 92، به‌طور متوسط سالانه 25درصد افزایش پیدا کرد. در سال 84نیز بازار مسکن شاهد واکنش مثبت بود چرا که میانگین قیمت هر متر زمین 627هزار تومان در بهار منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری با میزان کمی تغییر به مبلغی 625هزار تومان رسید و این روند کاهشی در فصل پاییز نیز ادامه داشت تا جایی که میانگین قیمت یک مترمربع زمین براساس اعلام مرکز آمار به عدد 600هزار تومان رسید. ناگفته نماند که این عدد در زمستان سال انتخابات یکباره مسیر صعودی در پیش گرفت و مبلغ 727هزار تومان را ثبت کرد.

بازار سکه

در سال ۸۴، میانگین قیمت سکه ۱۲۲ هزار تومان بود، در سال ۸۵، با افزایش ۴۵ هزار تومانی قیمت سکه به ۱۶۷ هزار و ۹۰۰ تومان می‌رسد. رشد قیمت سکه در سال ۸۶ نیز ادامه می‌یابد و سکه در این سال ۲۳۲هزار تومانی می‌شود. در سال ۸۷ اما بازار سکه تنها رشد ۷هزار تومانی را تجربه می‌کند و سکه به ۲۳۸ هزار تومان می‌رسد. به گزارش ایسنا در تاریخ 21فروردین سال84 قیمت سکه تمام بهار طرح قدیم 121هزار تومان ثبت شده بود که این رقم در ماه‌های پس از انتخابات یعنی در 30مرداد با کاهش قیمت به رقم 116هزار تومان رسید.

دوره دهم- 22خرداد 1388
فراموش‌ نشدنی‌ترین دور انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در 22خرداد 1388با حواشی فراوان برگزار شد و محمود احمدی‌نژاد برای دومین بار به‌عنوان رئیس‌جمهور کار خود را آغاز کرد.

بازار ارز

روز اول خرداد 1388، یک روز پیش از برگزاری انتخابات قیمت رسمی ارز در کشور 964تومان بود. یک‌ماه پس از برگزاری انتخابات نرخ رسمی به 993تومان و تا پایان سال88 پس از چند‌ماه فراز و فرود به 1000تومان رسید. یک سال پس از انتخابات به نرخ رسمی ارز 36تومان افزوده شد و به 1036تومان رسید و طی 2سال پس از آن به‌ترتیب 1226تومان و 2478تومان شد. نرخ ارز آزاد هم در سال برگزاری دوره دهم انتخابات از محدوده هزار تومان بالاتر نرفت اما سال پس از آن به 1100تومان رسید. در سال 1390قیمت دلار آزاد با جهشی 700تومانی به 1800تومان رسید و در 2سال پایانی دولت احمدی‌نژاد نرخ‌های 3800و 3600را تجربه کرد.

بازار خودرو

پراید، پژو پارس و پژو 405به‌عنوان معیارهایی برای سنجش میزان افزایش قیمت خودرو بین دو دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، در ابتدای دولت دوم احمدی‌نژاد با افزایش قیمت مواجه بودند. قیمت پراید افزایشی حدود یک میلیون تومانی، پژو پارس افزایشی بیش از یک و نیم میلیون و پژو 405هم بیش از یک میلیون افزایش قیمت را تجربه کردند. دیگر خودروهای رایج در بازار هم وضعیتی مشابه داشتند. قیمت پراید تا پایان دولت احمدی‌نژاد دو برابر و نیم و قیمت پژو 405و پژو پارس هم بیش از دو برابر افزایش پیدا کرد.

بازار مسکن

در سال 88هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران به‌طور متوسط یک‌میلیون‌و529‌هزار تومان خرید و فروش شده که این رقم در مقایسه با سال 87، 2/17درصد کاهش را نشان می‌دهد. براساس اطلاعات مرکز آمار باید گفت که در بهار سال 88متوسط قیمت یک مترمربع زمین یک‌میلیون و 155هزار تومان ثبت شده بود و پس از انتخابات این مبلغ با اندکی تغییر به یک‌میلیون و 292هزار تومان رسید و در فصل پاییز و زمستان نیز روند صعودی خود را حفظ کرد.

بازار سکه

نگاهی کلی به بازار سکه در سال 88این نکته را عیان می‌کند که قیمت سکه نسبت به سال قبلش با رشد ۱۳هزار تومانی به ۲۵۱هزار تومان رسیده بود. این رقم در سال بعد از انتخابات نیز روند افزایشی خود را حفظ می‌کند و در سال ۸۹، سکه ۳۲۶هزار تومان می‌شود.
 در اواسط سال ۹۰ بازار سکه‌ها متلاطم می‌شود و قیمت هر سکه حتی به یک‌میلیون تومان نیز می‌رسد. در فروردین سال انتخابات قیمت سکه 216هزار ثبت شده بود و این رقم چند روز پس از انتخابات به 220هزار تومان رسیده و یک‌ماه پس از انتخابات هر قطعه سکه با 1500تومان کاهش به قیمت 222هزار تومان معامله شده بود.

دوره یازدهم- 24خرداد 1392

این دور از انتخابات در 24خرداد سال 1392با مشارکت بیش از 36میلیون نفر برگزار شد و حسن روحانی با بیش از 18میلیون رأی به‌عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد.

بازار ارز

آرشیو بانک مرکزی نرخ رسمی ارز را در روز انتخابات سال 1392درحدود 1226تومان ثبت کرده است. یک‌ماه پس از انتخابات نرخ رسمی دلار دوبرابر شد و به 2478تومان رسید. تا پایان سال نرخ رسمی دلار به 2500تومان رسید. تا پایان دوره اول دولت روحانی دلار رسمی روی 3769تومان رسید. نرخ دلار در بازار آزاد در سال 92از حدود 3570تومان آغاز شد و در تیرماه با کاهشی 308تومانی مواجه شد و به 3271تومان رسید. روند کاهش قیمت ارز در بازار آزاد تا شهریور ادامه پیدا کرد و تا شهریور که دولت حسن روحانی آغاز به‌کار کرد، 11درصد افت پیدا کرد. 

بازار خودرو

بازار خودرو در آغاز به‌کار دولت اول حسن روحانی روند صعود قیمت‌ها و بی‌ثباتی را ادامه داد. در نگاه کلی طی دو دور دولت حسن روحانی، با وجود امضای برجام و پس از آن به واسطه خروج آمریکا از برجام، قیمت‌ها در بازار خودرو افزایشی نجومی داشته‌اند. از آنجا که دولت‌های نهم و دهم روند قیمت خودرو در بازار روندی دائما صعودی بود، انتخابات دوازدهم تأثیر چندانی بر این روند نداشت. قیمت پراید در دوران آغاز به‌کار دولت یازدهم 16.5میلیون تومان و قیمت پژو 405 27میلیون تومان بود، قیمت‌هایی که به نسبت اواخر دولت احمدی‌نژاد تفاوت محسوسی در آنها مشاهده نمی‌شود. 

بازار مسکن

مرکز آمار ایران متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی را در بهار سال انتخابات متری 4میلیون و 200هزار تومان اعلام کرد. این رقم در تابستان و پس از تعیین حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهور با اندکی تغییر به مبلغ 4میلیون تومان رسید و روند نزولی در فصل پاییز و زمستان نیز حفظ شد و به‌ترتیب متوسط قیمت در 2 فصل پایانی سال 92، 3میلیون و 900هزار تومان و 3میلیون و 700هزار تومان اعلام شد.  بر این اساس متوسط قیمت فروش هر مترمربع زمین یا زمین مسکونی کلنگی در شهر تهران در زمستان ۹۲معادل ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام شده که علاوه بر کاهش ۶/۲ درصدی نسبت به فصل قبل - پاییز ۹۲ - نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته ۵/۱۰ درصد کاهش داشته است. به این ترتیب در سال انتخابات بازار مسکن روند کاهش قیمت را در پیش گرفته بود.

بازار سکه

براساس گزارش بانک مرکزی در یازده‌ماه اول سال 1392متوسط قیمت فروش یک سکه تمام بهار آزادی در بازار آزاد شهر تهران با طرح قدیم یک میلیون و 53هزار و 220تومان و با طرح جدید یک‌میلیون و 68هزار و 198تومان بود که نسبت به دوره مشابه سال 1391به‌ترتیب 6.7درصد و 8.5درصد افزایش یافته بود. در 26فروردین سال 92قیمت سکه یک‌میلیون و 314هزار تومان بود و این رقم پس از انتخابات با قرار گرفتن در روند نزولی در آخرین روز شهریور‌ماه به 961هزار تومان رسید.

دوره دوازدهم- 29اردیبهشت‌ماه 1396
29 اردیبهشت‌ماه سال1396 حسن روحانی با کسب 57درصد از مجموع آرا ابراهیم رئیسی رقیب انتخاباتی خود را شکست داد و برای بار دوم به‌عنوان رئیس دولت کشور انتخاب شد.

بازار ارز

نرخ ارز رسمی در آرشیو بانک مرکزی در اردیبهشت‌ماه که انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96در آن برگزار شد 3244تومان ثبت شده است و تا پایان سال به 3769تومان رسید. نرخ دلار در بازار آزاد در اردیبهشت‌ماه سال 96درحدود 3760تومان بود، و در‌ماه پس از انتخابات یعنی خردادماه با کاهشی ناچیز به 3735تومان رسید. نرخ دلار از تیرماه به بعد روندی صعودی به‌خود گرفت و تا شهریور‌ماه به 3888تومان و تا پایان سال به 4250تومان رسید.  نرخ دلار در ماه‌های منتهی به سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران از بیش از قیمت 25هزار تومان فروردین‌ماه 1400به حدود 24هزار تومان در خرداد‌ماه رسیده است.

بازار خودرو

یک‌ماه پس از آغاز به‌کار دولت دوم حسن روحانی، افزایش قیمت خودرو به مسیر خود ادامه داد. در تیرماه 1396پژو 405و پژو پارس یک تا دو میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کردند و بازه قیمت مدل‌های مختلف پراید از 19.5میلیون تا 22میلیون تومان در نوسان بود. تا سال 98قیمت پژو 405به بیش از 107میلیون تومان، پژو پارس به بیش از 120میلیون تومان و پراید به بیش از 62میلیون تومان رسید. در روزهای منتهی به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400هم روند افزایش قیمت خودرو متوقف نشد و جز خودروهای پژو که کاهش قیمت خفیفی را تجربه کردند، خودروهای پراید افزایش قیمتی دو تا سه میلیونی داشته‌اند. قیمت پژو پارس تا روز 22خرداد سال‌جاری به 255میلیون تومان، پژو 405به 199میلیون تومان و پراید به 124تا 130میلیون تومان رسیده است.

بازار مسکن

براساس گزارش بانک مرکزی، در فروردین سال 96، متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 7/43میلیون ریال بود که نسبت به‌ماه قبل و‌ماه مشابه سال قبل به‌ترتیب به میزان 3/4درصد کاهش و 6/3درصد افزایش را نشان می‌دهد. بررسی روند تغییر متوسط قیمت خرید و فروش واحد مسکونی در تهران به ما می‌گوید که روند افزایش قیمت در‌ماه پس از انتخابات نیز به مسیر خود ادامه داد و در تیرماه نسبت به‌ماه قبل، 1.2درصد افزایش یافت.

بازار سکه

بهای هر سکه تمام طرح جدید در ابتدای سال 96یک میلیون و 200هزار تومان بود و در پایان سال یک میلیون و 619هزار تومان هم دادوستد شد که نشان می‌دهد سکه 417هزار تومان از ابتدای سال افزایش پیدا کرده بود. سکه طرح قدیم نیز از فروردین تا اسفند سال 96، 34درصد معادل 404هزار تومان گران شده است. این سکه در مدت مشابه سال 95، 15درصد رشد داشت. بررسی جزئی‌تر سال انتخابات 96این نکته را مشخص می‌کند که قیمت سکه امامی در اول خرداد‌ماه یک میلیون و 203هزار تومان ثبت شده بود و در آخرین روز شهریور‌ماه و چند‌ماه پس از انتخابات با افزایش قیمت به یک‌میلیون و 240هزار تومان رسید.