دفاع از رشد بورس

رئیس سازمان بورس در مقام پاسخگویی به حمله منتقدان رشد بورس برآمد و تأکید کرد: شاخص بورس هم همسو با دیگر بازار‌ها حرکت کرده و نمی‌توان از واژه حباب برای آن استفاده کرد.
به گزارش همشهری، بیشتر از یک سال است که به بورس حمله می‌کنند و از رشد شاخص‌های بازار سهام در سال گذشته انتقاد می‌کنند. پارسال حتی 25اقتصاددان با انتشار نامه‌ای مدعی شدند رشد شاخص بورس متناسب با واقعیت اقتصاد ایران یعنی رشد واقعی تولید ناخالص داخلی نیست. در این مدت اما هیچ‌کس درباره اینکه رشد قیمت کالا و خدمات و طلا، ارز و مسکن با رشد واقعی تولید ناخالص داخلی یا رشد اسمی آن متناسب بوده سخن نگفته است. منتقدان حتی نپرسیده‌اند آیا در ارزشگذاری قیمت سهام یک شرکت فقط تابع تولید نقش دارد یا پارامتر‌های دیگری هم در تعیین قیمت سهام شرکت‌ها اثر‌گذار است. نگاهی به نمودار‌ها نشان می‌دهد رشد بورس درست از زمانی آغاز شده که همه بازار‌ها رشد کردند، اما در این مدت هیچ بازاری به جز بازار سهام مورد تاخت و تاز منتقدان قرار نگرفت.

رشد بورس همسو با سایر بازارها
به‌دنبال افزایش انتقاد‌ها به عملکرد اقتصادی بازار سهام دیروز رئیس سازمان بورس در مقام دفاع از رشد شاخص‌های بورس برآمد و گفت: شاخص بورس همسو با دیگر بازار‌ها حرکت کرده، اینکه بخواهیم واکنش فعالان اقتصادی را نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند با عنوان حباب تفسیر کنیم، کاملا اشتباه است.
محمدعلی دهقان دهنوی که در بیست و چهارمین نشست هیأت نمایندگان اتاق تهران سخن می‌گفت، افزود: در چند وقت گذشته به‌صورت مکرر صحبت از واژه حباب در شاخص بورس شده و افراد زیادی از واژه تخلیه حباب یاد کرده‌اند. از زمانی که شاخص بورس روی کانال ۲۳۰هزار واحد قرار داشت برخی هشدار دادند که بورس حبابی شده؛ درحالی‌که اکنون شاخص بورس در کانال یک‌میلیون‌و۲۰۰هزار واحد قرار دارد و 4برابر آن زمان رشد کرده است.
او با بیان اینکه یکی دیگر از استدلال‌های نادرستی که در کنار حباب عنوان شده بود مقایسه رشد بورس با رشد واقعی اقتصاد است، گفت: اگر در یک سال رشد اقتصادی 3 درصد بود تولیدکنندگان حاضر بودند فقط 3درصد افزایش قیمت داشته باشند یا اگر رشد اقتصادی 3‌درصد منفی بود قیمت محصولات خود را تا 3 درصد کاهش می‌دادند؟
او افزود: زمانی که در مورد بورس و قیمت دارایی‌ها صحبت می‌شود در مورد متغیر اسمی صحبت می‌شود؛ در نتیجه مقایسه یک متغیر اسمی با متغیر واقعی بسیار مقایسه نادرستی است، زیرا قیمت دارایی‌ها تحت‌تأثیر عوامل زیادی قرار دارد. دهقان دهنوی ادامه داد: واقعیت اقتصاد این است که قیمت دارایی‌ها نسبت به تورم انتظاری و انتظاراتی که فعالان اقتصادی از آینده اقتصاد دارند شکل می‌گیرد. این یک حقیقت تلخ است که در ماه‌های ابتدایی سال گذشته انتظاراتی مبنی بر رسیدن قیمت دلار به عدد‌های بالایی در اقتصاد شکل گرفته بود، زمانی که این انتظار وجود دارد نمی‌توان از واژه حباب استفاده کرد.
رئیس سازمان بورس تأکید کرد: این، اقدامی عقلانی است. وقتی فردی پیش‌بینی می‌کند قرار است قیمت دلار با افزایش و ارزش پول ملی با کاهش همراه شود، برای حفظ ارزش دارایی خود، سرمایه‌های نقد خود را به دارایی فیزیکی مانند ارز، مسکن و سهام تبدیل می‌کند.
رئیس سازمان بورس گفت: همه بازار‌ها در چند وقت گذشته با نوسان قیمتی همراه بودند؛ به‌عنوان نمونه افرادی بودند که سکه را در قیمت ۱۶میلیون خریداری کردند، اما اکنون قیمت آن به ۱۰میلیون رسیده، این آمار نشان‌دهنده کاهش قیمت سکه است؛ بنابراین شاخص بورس همسو با دیگر بازار‌ها حرکت کرده و ۴۰درصد کاهش داشته است.

نقش نرخ بهره
دهقان دهنوی با اشاره به اینکه عوامل مختلفی در تغییر تحولات بورس دخیل بودند به عامل کاهش نرخ بهره بانکی اشاره کرد وگفت: در هر جای دنیا زمانی که نرخ بهره کاهش پیدا می‌کند تمایل به بازار دارایی‌ها افزایش می‌یابد و پول از سمت سپرده‌ها به سمت بازار دارایی‌ها سوق پیدا می‌کند. او اضافه کرد: جایگاهی که امروز بازار سرمایه در کشور پیدا کرده، جایگاهی ویژه در اقتصاد است، زمانی که رقابت‌های انتخاباتی را با ۴سال گذشته و دیگر سال‌ها مقایسه کنیم در آن زمان هیچ اسمی از بازار سرمایه وجود نداشت، اما اکنون جایگاه پیدا کرده و مطالبه مردم شده است.

صدور مجوز‌های جدید
رئیس سازمان بورس درباره صدور مجوز‌های جدید برای تاسیس شرکت‌های کارگزاری گفت: ۱۵سال بود که مجوز کارگزاری صادر نشده بود، یکی از بحث‌هایی که در کشور درباره انحصار مجوز‌ها وجود داشت، مجوز کارگزاری‌ها بود؛ این دستورالعمل بازنگری و فراخوان داده شد تا در این زمینه مجوز ارائه شود. رئیس سازمان بورس گفت: کارکنان کارگزاری اجازه داشتند که فقط تا سقف ۲۵میلیون تومان اقدام به خرید و فروش سهام کنند، نتیجه آن این بود که بعضی از پرسنل با کد اشخاص دیگر در بازار معامله می‌کردند، این محدودیت برداشته شد، اما روی معاملات آنها نظارت خواهیم کرد.

بازنگری عرضه‌های اولیه
دهقان دهنوی از بازنگری روش عرضه‌های اولیه‌ها خبر داد و گفت: عرضه اولیه باید به‌صورت صرف سهام باشد که پول به‌صورت مستقیم وارد شرکت‌ها شود نه اینکه سهامدار عمده از طریق فروش سهام پول خود را از بازار خارج کند. به‌گفته او دستورالعمل شرکت‌های سهامی عام مبتنی بر پروژه نیز نهایی شده و تا هفته آینده ابلاغ خواهد شد.