وقتی از دو حرف می‌زنیم/ چیزی بیشتر از رد پای انسان

آزاده بهشتی

تریل رانینگ برایم به‌عنوان دونده چیزی بیشتر از دویدن است. مسیری که دیگر آسفالت نیست، راهی که دیگر سرراست و صاف نیست؛ تریل رانینگ یعنی دویدن در پستی بلندی‌های کوه، اوج گرفتن و بالا رفتن در ارتفاعات. این نوع از دویدن سختی‌ها و لذت‌های خاص خود را دارد، لذت ساعت‌ها دویدن طاقت‌فرسا روی تپه‌ها و کوه که گاهی چالش‌برانگیز و گاهی هم می‌تواند ترسناک باشد؛ می‌دوی تا بالای کوه و موقع پایین آمدن شن اسکی و سرخوردن‌ها روی صخره‌ها می‌تواند ترسناک و خطرناک باشد.
تریل رانینگ یا دویدن در طبیعت یعنی اینکه شما به‌عنوان تریل رانر قرار نیست هیچ رنگی از آسفالت ببینید، در عوض با طی کردن مسیر‌های پرچالش در دل طبیعت حسی از پیروزی و غلبه به سختی‌ها را تجربه می‌کنید. خیلی از دوندگانی که در جاده‌ها می‌دوند حتما دویدن در طبیعت را هم تجربه می‌کنند. دویدن در تپه‌ها و کوه‌هایی که می‌تواند سیستم عصبی بدن شما را تقویت کند. توجه، دقت و تمرکز شما را بالا ببرد و در نهایت تجربه نابی پیش‌روی شما قرار دهد.
اولین بار در ژئوپاک قشم در سال 98تریل رانینگ دویدم _که در یک یادداشت از این تجربه ناب می‌نویسم _ اما تجربه‌ام از تریل دویدن در تهران تا قله کوه بند‌عیش است؛قله‌ای با ارتفاع ۲۷۷۰ متر در ارتفاعات شمال غرب تهران که در شمال مناطق کن، شهران و حصارک کن قرار دارد. روی یال منتهی به سمت قله که می‌دویدم سبکبال بودم، اطراف قله بندعیش هیچ قله دیگری با ارتفاع همسان وجود نداشت و سطح صاف و صخره‌ای قله به زیباتر شدن نمای دور آن اضافه کرده بود. در مسیر رسیدن به قله از پشت سر قله چین کلاغ و دوشاخ و توچال و از سمت راست جاده امامزاده داوود و سنگان و سمت چپ تهران زیبا اما غمگین را تماشا کردم اما در میان آن همه زیبایی آنچه بیش از همه به چشم می‌آمد و آزاردهنده بود؛ زباله‌های رها شده در طبیعت و کنار رودخانه بود. اکثر آدم‌هایی که روزهای قبل و آن روز و حتی روزهای بعد به دل طبیعت بکر‌بندعیش آمده بودند و می‌آمدند؛ چیزی بیشتر از ردپایشان بر کوه، ‌باقی گذاشته بودند.
براساس آمارها، از هر تن زباله حدود 400مترمکعب گاز گلخانه‌ای دی‌اکسید‌کربن و 600لیتر شیرابه خارج می‌شود، افزایش روزبه‌روز این اعداد و ارقام نشان می‌دهد زباله‌ها امروز همنشین ما در همه جا شده‌اند. این همنشینی به‌خصوص در مناطق طبیعی و مورد استفاده گردشگران، شکل آزاردهنده‌ای به‌خود گرفته است.
زمان تجزیه زباله رها شده توسط انسان در طبیعت بسته به نوع زباله می‌تواند بیش از هزار سال طول بکشد. شیشه 4هزار سال، پلاستیک 100تا هزار سال، پوست میوه 6‌ماه و آدامس 5 سال برای بازگشت به طبیعت زمان نیاز دارند. بااین‌حال بعضی از زباله‌ها مانند بطری پلاستیکی و ظروف شیشه‌ای ممکن است هرگز تجزیه نشوند که این موضوع می‌تواند عواقب فاجعه‌باری برای محیط‌زیست داشته باشد. ماجرا وقتی تلخ‌تر می‌شود که بسیاری از زباله‌های رها شده در دریا و طبیعت توسط انسان خوراک پرندگان، ماهی‌ها و حیواناتی می‌شود که خیال می‌کنند طعمه یا غذا پیدا کرده‌اند.
زباله‌های انسانی به محیط‌زیست آسیب زیادی می‌زند، آلاینده‌های شیمیایی را منتقل می‌کند، زندگی آبزیان را تهدید کرده و حتی شیوه استفاده انسان از محیط‌های رودخانه‌ای، دریایی و ساحلی را تغییر می‌دهد.
اگر اهل طبیعت و گردش در آن باشید حتما با صحنه‌های دلخراش انواع پلاستیک و ته‌مانده‌های غذا، پوست مرکبات، میوه و نیز انواع شیشه‌ها و بطری‌های پلاستیکی در دامن طبیعت، جنگل‌ها و کوهستان و در کنار سواحل و... مواجه شده‌اید. نسل‌های آینده درصورتی از منابع طبیعی و مزایای آن برخوردار خواهند بود که نسل امروزی جامعه با شناخت ارزش واقعی محیط‌زیست در نگهداری آن کمی تلاش کند.