رتبه‌بندی بهترین شهرهای جهان زیر سایه کرونا
سمانه معظمی- خبرنگار
عجیب نیست که کرونا، بیماری که بیش از یک سال است جهان را متحول کرده، رتبه‌بندی شهرها از نظر کیفیت زندگی را هم تغییر بدهد. براساس فهرستی که اخیرا منتشر شده، تعداد قابل توجهی از شهرهای 3کشور نیوزیلند، ژاپن و استرالیا که بهترین عملکرد را طی یک سال گذشته در کنترل همه‌گیری داشتند، در بین 10شهر برتر جهان قرار گرفته‌اند. در مقابل، شهرهای اروپایی که کارنامه خوبی در مدیریت کرونا نداشتند، شاهد سقوط جایگاه خود در این رده‌بندی بودند.
در این بررسی که از سوی واحد اطلاعات اکونومیست - یکی از مراکز زیرمجموعه نشریه اکونومیست- در 140شهر جهان انجام شده، اوکلند برای نخستین‌بار در رده نخست فهرست بهترین شهرهای جهان برای زندگی قرار گرفته است؛ جایگاهی که سال‌ها در اختیار وین بود. پایتخت اتریش حالا در رتبه 12قرار گرفته، یعنی همان رتبه‌ای که اوکلند در سال 2019داشت. ولینگتون، پایتخت نیوزیلند نیز ارتقای چشمگیری داشته و از رتبه 25در سال 2019به رتبه 4در سال 2021رسیده است. آخرین رتبه‌بندی که اکونومیست اعلام کرد مربوط به 2سال پیش بود و سال 2020این ارزیابی به‌دلیل شیوع کرونا انجام نشد.
شاخص‌های بررسی شده
اکونومیست معمولا شرایط زندگی در 140شهر جهان را براساس 30عامل مختلف که در 5دسته‌بندی کلی: فرهنگ و محیط‌زیست، ثبات، نظام سلامت، آموزش و زیرساخت قرار می‌گیرند، می‌سنجد. در بررسی امسال، واکنش شهرها به همه‌گیری کرونا به‌عنوان یکی از شاخص‌های سلامت درنظر گرفته شده است. در حقیقت همین موضوع باعث شده که جایگاه خیلی از شهرهای اروپایی به‌دنبال فشار بالا روی مراکز درمانی و همچنین قرنطینه‌های طولانی مدت، در این رتبه‌بندی سقوط کند.
در بین شهرهای این قاره، پراگ، لندن، فرانکفورت و وین به‌ترتیب بیشترین افت را داشته‌اند که علت اصلی آن ضعف خدمات درمانی در موج دوم کرونا و محدودیت فعالیت‌های فرهنگی و زیست‌محیطی به‌دنبال اعمال قرنطینه‌های سختگیرانه بوده است. در مقابل، برخی شهرهای آمریکا مانند هوستون و هونولولو به‌دلیل عملکرد بهتری که در مدیریت کرونا داشتند، توانستند جایگاه خود را ارتقا بدهند. در این بین، 8شهر از 10شهر برتر جهان متعلق به کشورهای نیوزیلند، ژاپن و استرالیا هستند. این کشورها به سرعت توانستند همه‌گیری را کنترل کنند و با اعمال کمترین قرنطینه و محدودیت، آمار مبتلایان و فوتی‌های خود را در پایین‌ترین سطح نگه دارند. با این حال، گزارش اکونومیست حاکی است که کیفیت زندگی در بیشتر شهرها به‌ویژه در اروپا نسبت به زمان قبل از همه‌گیری، افت چشمگیری پیدا کرده است.
وضعیت نیوزیلند
مدیریت موفق نیوزیلند در کنترل کرونا و قرنطینه به موقع و بستن مرزها موجب شد شهروندان این کشور در طول یک سال گذشته شرایط زندگی قابل‌قبولی را تجربه کنند. واحد اطلاعات اکونومیست در این‌باره نوشت: «قرنطینه کوتاه‌مدت موجب شد که مردم در مناطقی مانند اوکلند و ولینگتون به سرعت به زندگی عادی برگردند». کارنامه نیوزیلند در آمار ابتلا و مرگ‌ومیر کرونا نیز درخشان بوده است. تنها 26نفر از زمان آغاز همه‌گیری تاکنون در این کشور فوت کرده‌اند. در این مدت بیش از 2600نفر نیز به این بیماری مبتلا شده‌اند. طی ماه‌های گذشته در خیلی از روزها حتی یک مورد مبتلا هم در نیوزیلند شناسایی نشده است.
اما قرار گرفتن شهرهای اوکلند و ولینگتون در بین 10شهر برتر جهان با واکنش چندان مثبتی در بین مردم نیوزیلند روبه‌رو نشد. با وجود نقاط قوت فراوان، این دو شهر با چالش‌های جدی دست به گریبان هستند. اوکلند و ولینگتون در بین گران‌ترین شهرهای جهان از نظر قیمت مسکن قرار دارند. متوسط قیمت خانه در این دو شهر 1.1میلیون دلار است. اوکلند در بین شهرهای نیوزیلند بدترین وضعیت ترافیک را دارد و حتی از این نظر رتبه دوم را در قاره اقیانوسیه به‌خود اختصاص داده است.
هر دو شهر با مشکل ضعف زیرساخت‌های حمل ونقل عمومی و خطوط ویژه دوچرخه‌سواری روبه‌رو هستند. سرما و رطوبت ازجمله مشکلات خانه‌های ولینگتون است، تا جایی که بیش از یک سوم آنها در زمستان قابل سکونت نیستند. در فضای مجازی نیز کاربران به این موضوع واکنش نشان دادند. یکی از خبرنگاران در توییتر نوشت: «رتبه ولینگتون نباید اینقدر بالا باشد. فکر می‌کنم تنها مزیت این شهر شیوع نداشتن کرونا است. در واقع، زندگی کردن در اینجا بهتر از مردن در یک شهر دیگر است».
تغییر جایگاه شهرها
آخرین بار که اوکلند در بین 10شهر برتر جهان قرار گرفت، سال 2017بود که رتبه 8را داشت. امسال ژنو در این جایگاه قرار دارد. اوزاکا نیز نسبت به 2سال پیش 2پله صعود داشته است. آدلاید که قبلا رتبه دهم را داشت، حالا ملبورن را که در سال‌های گذشته رتبه دوم را به‌خود اختصاص داده بود و امسال به جایگاه نهم قانع شده، پشت سر گذاشته و به رتبه سوم صعود کرده است.
برعکس تغییراتی که در بالای جدول دیده می‌شود، جایگاه شهرهایی که معمولا در رتبه‌های پایین قرار داشتند، تغییر چندانی نداشته است. برای مثال، دمشق سال‌هاست که در انتهای این فهرست قرار دارد. لاگوس نیز همچنان رتبه 139را در بین 140شهر جهان حفظ کرده است. بیشتر شهرهایی که بدترین وضعیت را از نظر استانداردهای زندگی دارند، مدت‌های طولانی است که درگیر جنگ هستند و همین موضوع به زیرساخت‌ها و نظام درمان آنها آسیب جدی زده است.
بهترین شهرهای جهان برای زندگی
1- اوکلند - نیوزیلند
2- اوزاکا - ژاپن
3- آدلاید - استرالیا
4- ولینگتون - نیوزیلند
5- توکیو - ژاپن
6- پرث - استرالیا
7- زوریخ - سوئیس
8- ژنو - سوئیس
9- ملبورن - استرالیا
10- بریزبین - استرالیا
بی‌کیفیت‌ترین شهرهای جهان برای زندگی (رتبه 140تا 131)
1- دمشق - سوریه
2- لاگوس - نیجریه
3- پورت مورسبی - پاپوآ گینه نو
4- داکا - بنگلادش
5- الجزیره - الجزایر
6- طرابلس - لیبی
7- کراچی - پاکستان
8- هراره - زیمبابوه
9- دوالا - کامرون
10- کاراکاس - ونزوئلا
