انتخابات الکترونیک در دوران کرونا

3 روز تا برگزاری سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری و ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهرها باقی مانده و قرار است در کنار این 2انتخابات، جمعه 28خرداد شاهد برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی هم در 5حوزه انتخابیه باشیم.
به گزارش همشهری، انتخابات، امسال شکل دیگری به‌خود گرفته؛ تقریبا همه فرایندهای انتخابات از ثبت‌نام نامزدها تا برگزاری تجمع‌ها تحت‌تأثیر شیوع ویروس کرونا بودند؛ به‌طوری که در برخی استان‌های بحرانی ازجمله هرمزگان برگزاری هرگونه تجمع انتخاباتی حتی در محیط‌های باز هم ممنوع بود. پای کرونا و اهمیت فاصله‌گذاری اجتماعی به مناظره‌های انتخاباتی هم باز شد و نامزدها از این نظر یکدیگر را زیر سؤال بردند و اهمیت حفظ سلامت جان مردم را گوشزد کردند. این نگرانی‌ها موجب شده برگزاری انتخابات الکترونیک اهمیت بیشتری پیدا کند و در شرایطی که برخی شهرها در گذشته تجربه این انتخابات را داشتند، امسال موضوع به‌صورت جدی‌تری در دستور کار قرار گیرد.

   انتخابات الکترونیک شوراها در 25مرکز استان
با وجود همه نگرانی‌هایی که درباره شیوع کرونا و وقوع موج پنجم در کشور وجود دارد، اما هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی کشور فقط با برگزاری انتخابات به‌صورت الکترونیک در 33شهر موافقت کرده است. بر این اساس و با توجه به ظرفیتی که وزارت کشور برای برگزاری انتخابات الکترونیک در اختیار دارد، انتخابات شوراهای شهر در 25مرکز استان به علاوه 8شهر به‌صورت تمام الکترونیک برگزار می‌شود.
به‌گفته حمیدرضا کاظمی، رئیس هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی کشور انتخابات تمام‌الکترونیک در مجموع در ۱۰هزار شعبه در سراسر کشور برگزار می‌شود و با توجه به استقرار 3صندوق در هر شعبه، ۳۰هزار صندوق الکترونیک برای ششمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا برپا خواهد شد.براساس اعلام وزارت کشور، اصفهان، البرز، ایلام، بوشهر، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، تهران، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خوزستان، زنجان، سمنان، فارس، قزوین، قم، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، لرستان، هرمزگان، همدان، مازندران و گیلان 25استانی هستند که انتخابات شوراها در مراکزشان به‌صورت تمام‌الکترونیک برگزار خواهد شد.

   تکرار تجربه در خراسان رضوی
گسترش انتخابات الکترونیکی در مشهد به‌عنوان الگویی در کشور مطرح است که می‌توان در آینده از آن به‌عنوان نمونه موفق برای الکترونیکی کردن انتخابات استفاده کرد.
فرماندار مشهد با بیان اینکه انتخابات شورای اسلامی شهر مشهد به‌صورت تمام الکترونیک برگزار می‌شود، می‌گوید: مجریان انتخابات تجربه و اشراف کامل بر اجرای الکترونیک انتخابات شوراها دارند و آموزش‌های لازم را نیز برای رای‌گیری الکترونیک دیده‌اند. به ازای هر شعبه اخذ رأی یک کاربر پیش‌بینی شده و هر 5شعبه نیز دارای یک سرگروه است.
سیدمحمدرضا هاشمی با بیان اینکه شهر مشهد به ۱۹ منطقه تقسیم شده و هر منطقه دارای یک معاون فناوری اطلاعات است، می‌گوید: این فرد همه روند امور الکترونیکی شعب اخذ رأی را از نظر فنی تحت‌نظر دارد. به‌گفته وی، برای هر شعبه اخذ رأی بین یک تا 8دستگاه الکترونیک اخذ رأی مستقر می‌شود تا مردم منتظر نشوند و شلوغی موجب تشکیل صف نشود؛ زیرا اولویت، سلامت مردم است.

   افزایش 10درصدی شعب رأی در گرگان
زیرساخت‌های برگزاری انتخابات الکترونیک‌ شوراها در گرگان، مرکز استان گلستان فراهم است و انتخابات شوراها در این شهر به‌صورت الکترونیکی برگزار می‌شود. معاون سیاسی ـ امنیتی استانداری گلستان و رئیس ستاد انتخاباتی این استان با بیان اینکه به‌دلیل شیوع بیماری کرونا و لزوم افزایش شعب اخذ رای، تعداد صندوق‌های اخذ رأی در گرگان ۱۰درصد افزایش یافته است به همشهری می‌گوید: در دوره گذشته ۲۳۸شعبه اخذ رأی آرای مردم گرگان را جمع‌آوری کردند و در این دوره تعداد شعب اخذ رأی در شهرستان گرگان به ۲۵۵ شعبه افزایش یافت که ۱۴۱ شعبه آن فقط به شهر گرگان و مابقی به بخش‌ها و روستاهای این شهر اختصاص دارد.
احسان مکتبی با بیان اینکه انتخابات ریاست‌جمهوری در گرگان نیز مانند دیگر شهرها به‌صورت سنتی برگزار خواهد شد، می‌افزاید:‌ مردم گلستان در دوره قبلی انتخابات ریاست‌جمهوری 46/78درصد مشارکت داشتند. امسال یک‌میلیون و 354هزار و 228نفر واجد شرایط رأی هستند تا از میان  نامزدهای شوراهای شهر و روستا منتخبان خود را انتخاب کنند.
به‌گفته وی، تعداد کل صندوق‌های رأی در استان 1784صندوق مربوط به انتخابات ریاست‌جمهوری و 1774صندوق مربوط به انتخابات شوراهاست.

   کرمانشاه؛ آماده انتخابات الکترونیک شوراها
کرمانشاه هم از استان‌هایی است که انتخابات تمام‌الکترونیک شوراها در مرکز آن برگزار می‌شود. دبیر ستاد انتخابات کرمانشاه در این‌باره به همشهری می‌گوید: 1800صندوق الکترونیک در 481شعبه این شهر درنظر گرفته شده است که شهروندان می‌توانند برای ثبت آرای خود از آنها استفاده کنند. در استان 912نفر و در کرمانشاه 161نفر برای انتخابات شوراهای شهر نامزد شده‌اند. همچنین در استان 1942شعبه کار دریافت آرا را انجام می‌دهند که از این میان 888شعبه سیار هستند. یک‌میلیون ‌و 577هزار و 639نفر در استان واجد شرایط رأی دادن بوده و از این تعداد 34019نفر رأی اولی هستند.
جلیل بالایی با بیان اینکه شهروندان کرمانشاهی و راهبران شعب اخذ رأی برای کار با صندوق‌ها آموزش دیده‌اند، می‎افزاید: برنامه‌های آموزشی مخصوص برای این کار در فضای مجازی و از شبکه تلویزیونی زاگرس پخش شده است.
وی با اشاره به اینکه در کرمانشاه شمارش و تجمیع آرا انتخابات شوراها به شکل الکترونیک انجام می‌شود، ادامه می‌دهد: پیش از این در کرمانشاه و سنقر انتخابات به شکل تمام‌الکترونیک برگزار شده بود که تجربه موفقی بود و راهنمای خوبی برای این دوره محسوب می‎شود.
دبیر ستاد انتخابات کرمانشاه این استان را برای برگزاری انتخابات کاملا آماده توصیف می‎کند و می‌گوید: از نظر بهداشتی هم شرایط برای اجرای پروتکل‌ها در شعب اخذ رأی فراهم شده است و شهروندان بدون نگرانی می‌توانند در انتخابات شرکت کنند.

    استفاده از تجربه‌های قبلی در زنجان
دبیر ستاد انتخابات زنجان درباره برگزاری انتخابات شوراهای شهر و روستا به شکل تمام‌الکترونیک در این استان به همشهری می‌گوید: انتخابات تمام‌الکترونیک شوراها فقط در شهر زنجان برگزار می‎شود و در این شهر 233شعبه هرکدام با 3صندوق الکترونیک کار دریافت رأی را انجام می‎دهند.
سعید صفری با اشاره به این نکته که 4217نفر نامزد برای شوراهای روستایی و 562نامزد برای شوراهای شهر در استان با هم رقابت می‌کنند، می‎افزاید: در شهر زنجان 234نفر در انتخابات شوراها کاندیدا شده‌اند که شهروندان باید از میان آنها کاندیدای موردنظر خود را انتخاب کنند.
وی درباره تجربه انتخابات تمام ‌الکترونیک در این استان نیز می‌گوید: پیش از این در زنجان و خرمدره انتخابات به‌صورت تمام‌الکترونیک برگزار شده بود. سعی کردیم با استفاده از این تجربه در انتخابات پیش‌رو مشکلاتی مانند هنگ کردن سیستم، قطع اینترنت و آشنا نبودن مردم با فرایند انتخابات الکترونیک وجود نداشته باشد و این کار به بهترین
شکل انجام شود.
دبیر ستاد انتخابات زنجان ادامه می‌دهد: از شهروندان تقاضا می‌کنم برای جلوگیری از اتلاف وقت قبل از حضور در شعبه‎های دریافت رأی نامزد موردنظر خود را انتخاب و کد او را یادداشت کنند تا بتوانند با آسودگی خیال در انتخابات حضور داشته باشند.

   رایزنی کرمان نتیجه نداد
وزارت کشور با برگزاری انتخابات تمام‌‌الکترونیک شوراها در استان کرمان در این دوره موافقت نکرده است. این در حالی است که این استان دوره قبل انتخابات شوراها را به ‌صورت تمام‌الکترونیک در 8شهر برگزار کرد و اتفاقا شهربابک از نظر سرعت، صحت و سلامت در کشور رتبه دوم  را به‌دست آورد.
رئیس کمیته فناوری ستاد انتخابات استان کرمان در این‌باره به همشهری می‌گوید: ما صددرصد آماده برگزاری انتخابات الکترونیک شوراها بودیم، اما نمی‌دانم به چه دلیل شهر کرمان جزو شهرهای تمام‌الکترونیک قرار نگرفت. حتی در این‌باره رایزنی و پیگیری کردیم، اما به نتیجه نرسیدیم.
مصطفی رحمتی با بیان اینکه 2842شعبه اخذ رأی در استان کرمان فعال و همگی به دستگاه احراز هویت مجهز هستند، می‌افزاید: از 26مرحله انتخابات 23مورد الکترونیک و 3مرحله دستی انجام می‌شود.
برخی شهرها همچون اراک هم در سال‌های قبل تجربه برگزاری انتخابات الکترونیک را داشتند، اما این دوره نام‌شان در فهرست شهرهای تأییدشده نیست. در انتخابات مجلس یازدهم شورای اسلامی قم، یزد و سمنان در برگزاری انتخابات الکترونیک رتبه برتر را کسب کرده‌ بودند.