دریچه/ فراموشی پرسش از وجود در فلسفه سینوی

شانزدهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ بوعلی سینا، چهارشنبه ۲۶خرداد ساعت ۱۱ صبح با عنوان «فراموشی پرسش از وجود در فلسفه سینوی» به سخنرانی دکتر مجتبی اعتمادی‌نیا اختصاص دارد که به‌صورت مجازی پخش خواهد شد.
به گزارش همشهری، رسالت موجودپژوهانه فلسفه اولی که باید آن را میراث متافیزیک ارسطویی به‌شمار آورد، همچنان در منظومه فکری ابن‌سینا به مثابه کانونی‌ترین بخش فلسفه محل توجه و اهتمام واقع شده است. در منظومه فکری ابن‌سینا با «وجود»، معامله‌ای اُبژه‌وار صورت می‌پذیرد؛ به‌نحوی که حتی در تحلیل ذهنی، متأخر از چیستی یک موجود انگاشته می‌شود و در زمره مقوّمات هوّیت آن به‌شمار نمی‌آید. این شیوه مواجهه با مسئله وجود، علاوه‌ بر‌ آنکه پرسش از معنا و حقیقت وجود را مغفول‌ٌعنه می‌نهد، وجود را به مثابه نامستوری و افق گشایش به فراموشی می‌سپرد و صرفاً با به‌دست دادن فهمی اُبژه‌وار از آن، دستگاه مفهومی و معرفت‌شناسی ویژه «موجودات» را در تحلیل آن به‌کار می‌گیرد. البته در این میان، نباید از بسط، توسعه و حک و اصطلاحات قابل تأمل ابن‌سینا در متافیزیک ارسطویی، به‌ویژه در بخش‌های مرتبط با وجود‌شناسی غفلت ورزید، اما این حک و اصلاحات به‌ویژه در بحث تمایز وجود و ماهیت و مباحث مرتبط با آن اگر چه التفات به موضوع وجود را با قوّت و اهتمام بیشتری دنبال می‌کند اما بداهت، کلیت و تعریف‌ناپذیری مفهوم وجود همچنان پرسش از حقیقت وجود را در فلسفه ابن‌سینا به حاشیه رانده و مد‌نظر‌آوردن وجود به‌مثابه افق گشایش را از کانون توجهات بنیادین فیلسوف خارج کرده است. از‌این‌رو، بحث از وجود در فلسفه ابن‌سینا به بحث از مفهوم موجودیت و اقسام و مراتب آن فرو‌کاسته می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند این درس‌گفتار را از اینستاگرام مرکز فرهنگی شهرکتاب به نشانی ketabofarhang، تلگرام این مرکز به نشانی bookcitycc و صفحه این مرکز در سایت آپارات پیگیری کنند.