از شعر گفتن

آزاده امینی| خبرنگار   -زنجان: 

 شعر سپید و نو از سبک‌های جدیدی در حوزه فرهنگ و ادب است که در ایران طرفداران خاص خود را دارد و هم اکنون شاعران بسیاری به این سمت کشیده شده‌اند. جدا از این مقوله که شعر کلاسیک و شعر نو چه میزان مورد توجه است، باید بگوییم در دهه‌های اخیر بر تعداد کسانی که به شعر گفتن روی آورده‌اند افزوده شده است و گاه رقابت برای انتشار یک کتاب آنقدر جدی به نظر می‌آید که محتوای شعر در درجه آخر اهمیت قرار می‌گیرد. 

همشهری برای تعیین وضعیت کنونی فضای شعر زنجان به سراغ چند شاعر زنجانی رفته است.  «هادی وحیدی» غزل سراست و تاکنون چند جلد کتاب به چاپ رسانده است. وی در این خصوص می‌گوید: در حال حاضر جریان‌های سطحی را در شعر شاهد هستیم، که شعر زنجان هم بی‌نصیب از آن جریان ها نیست. شاید پشت تریبون، شعری را یک بار بشنوید خوشتان بیاید اما در خوانش های بعدی اگر عمیق به آن نگاه کنید با نبود اندیشه در شعر مواجه خواهید شد، در دهه هفتاد شعرهای خوبی به چاپ رسید، اما اینک ما با کمیت شعر مواجه ایم و خبری از کیفیت آن چنانی وجود ندارد، در این میان البته استثناهایی وجود دارد. مهم ترین مسأله که می تواند به کیفیت آثار چاپی بینجامد حضور ناقدان قوی و جدی شدن ناشران برای چاپ شعر و کتاب های با کیفیت است.

«حسن پاکزاد» از دیگر شاعران زنجانی است. وی در این باره اظهار می‌کند: در استان شاعران توانای زیادی وجود دارند و این موضوع می‌تواند یک رخداد فرهنگی در جامعه محسوب شود، اما ورود این شاعران به عرصه شعر مقطعی است و تعداد اندکی ازآنان در این حوزه باقی می‌مانند، متاسفانه بیشتر جوانان شاعر که علاقه‌مند به این حوزه هستند درگیر دغدغه‌های مالی و اقتصادی برای گذران زندگی شده‌اند، به همین دلیل بعد از یک مقطع، حضور این افراد در حوزه شعر کم رنگ می‌شود.


شعر طنز

«احمد صادقی» شعر طنز می‌گوید، وی در مورد وضعیت شعر زنجان به‌خصوص در حوزه طنز اظهار می‌کند:  این سئوال را بهتر بود ازدیگر شاعران می‌پرسیدید. اگر بنده بخواهم به این سوال جواب جدی بدهم شاید به مذاق عده‌ای ازدوستان خوش نیاید ،به نظر بنده در زنجان شاعران خوش درخشیده‌اند مانند هوشنگ جعفری، مصدق آقاجانلو، حسین نجاری‌، هادی وحیدی‌، مهندس علیرضا بازرگان ، علی بیانی  و غلامرضا طریقی و قطعا دراین درخشندگی استاد حسین منزوی بی‌تاثیر نبوده است. اما اگر بخواهیم در زمینه طنز سخن بگوییم ازآقای هوشنگ جعفری نباید بگذریم، اگرچه آقای جعفری به شاعر غزل یا حماسه معروف است اما طنزهای او را درفضای مجازی می توانیم بخوانیم. شاعران دیگری هم مانند آقای رفیعی و دیگر دوستان در زمینه طنز فعالیت می‌کنند اما چون درآغاز راهند نمی‌توان نظر قطعی داد.


رسیدگی به انجمن

«حسن حیدری»،  رئیس انجمن شعر و ادب طارم است، او بیشتر به وضعیت انجمن‌های ادبی اشاره می‎کند و می‎گوید: نبود فضای مناسب و دائمی برای انجام فعالیت‌های انجمن به‌خصوص فعالیت‌های گروهی و مشارکتی که نیاز به فضای مناسب دارد از مشکلات اصلی این انجمن به شمار می‌رود. نبود امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مورد نیاز و نبود یا کمبود شدید منابع مالی نیز تاثیر بسزایی در کاهش کارآمدی و اثربخشی فعالیت‌های این  انجمن‌ها داشته است . انجمن شعر و ادب طارم از نبود منابع مالی لازم  برای جذب اساتید استانی و کشوری به شهرستان و برگزاری کلاس‌های تخصصی و یا تجلیل از شاعران برجسته و اثرگذار شهرستانی به‌خصوص نوجوانان و جوانان با هدف دادن انگیزه بیشتر به آن‌ها، رنج می‌برد.


ابتذال در شعر

«حسین نجاری» از دیگر شاعران زنجانی است،  وی می‌گوید: امروزه شاهد یک سلیقه مبتذل در غزل هستیم و متأسفانه مخاطبان زیادی را نیز به دنبال خود کشانده است، اما در غزل زنجان این ابتذال خیلی دیده نمی شود. وی می افزاید: اگر بخواهیم به مرزهای‌مان وفادار باشیم و غزل شاعران زنجان را با شاعران تهرانی مقایسه کنیم، باید در نگاه و آثار شاعران پسا نیمایی حتی در ژانر غزل نیز تحول ایجاد می شد که البته با ظهور شاعرانی مثل آتشی و نیستانی و منزوی و ابتهاج و بهمنی این اتفاق به شکل مقبولی در غزل هم رخ داد. اما امروز نسل های بعدی به‌ویژه شاعران پایتخت نشین از لحاظ کیفی و سبک و سیاق جهان‌بینی به دوره بازگشت و سبک هندی رجعت کرده اند و اغلب نسخه های درجه چندم این مکتب‌ها را تولید می کنند و این اقتضای روزگار ما نیست‌.


دغدغه یک شاعر

«حامد رحمتی» از سپید سرایان زنجانی است، وی می‌گوید: به نظرم در حوزه شعر سپید شاعران زنجانی پا را فراتر گذاشته‌اند، زیرا مرعوب جریان غزل سرایی در استانمان نشده‌اند. از سوی دیگر کتاب‌هایی که از سوی این شاعران منتشر شده، نور امید را نشانمان داده‌است. همچنین در زنجان به داشتن تنها مرحوم منزوی راضی شده‌ایم، که نباید این‌گونه باشد. بلکه باید با برگزاری کارگاه‌های مختلف و بهره‌گیری از اساتید بزرگ، منزوی‌های دیگری را در شعر زنجان به وجود آورد. این شاعر زنجانی با اشاره به این‌که از بین رفتن اعتماد به شعر این سرزمین یکی از چالش‌های مهم در شعر امروز است، می‌گوید: چندین سال است که برخی از ناشران با دریافت پول از شاعران جوان موجب چاپ کتاب‌های بی‌کیفیت می‌شوند. کتاب‌هایی که به لحاظ بن مایه ادبی بسیار ضعیف‌اند. این معضل باعث شده حال شعر خوب نباشد. چراکه مردم اعتمادشان را نسبت به کتاب‌های شعر از دست داده‌اند. برای مثال امروزه مردم رغبت می‌کنند پول بیشتری برای کتاب‌های داستانی بدهند، اما کمتر حاضر می‌شوند برای کتاب شعر هزینه کنند.