سید مرتضی احمدپور-خبرنگار
محرومیت شدید در شهرهای مرزی و نبود سرمایه‌گذاری مناسب موجب شده تا مطالبات و خواسته‌های مردم و کارشناسان این استان‌ها از دولت‌ها همواره در سطح انتظارات حداقلی باشد. در این بین آذربایجان‌غربی استانی است که با سه کشور مهم ترکیه، عراق و آذربایجان مرز خاکی و آبی دارد، اما مشکل فقر و بیکاری در این استان به ویژه شهرهای مرزی آن هر روز بیشتر می‌شود و اکنون برای توسعه، بیش از هر زمان دیگری نیازمند سرمایه‌گذاری جدی است. تداوم بی‌توجهی‌ها به این استان موجب شده تا پروژه‌های مهمی چون احداث تونل آبی به دریاچه ارومیه، ایجاد مناطق آزاد، تکمیل آزاد راه تبریز - بازرگان و راه آهن، همچنان ناکام بماند. حتی با وجود گلایه‌های متعدد و تلاش مسئولان محلی، عدم دریافت عوارض از مردم محلی در تنها آزاد راه این منطقه، راه به جایی نبرده است و در سال‌های گذشته با کاهش بارندگی‌ها، مشکل آب آشامیدنی هم به دیگر مسائل مردم این استان اضافه شده است. استانی که خود زمانی تامین کننده عمده آب آشامیدنی همسایه شرقی خود بود، اکنون برای تامین آب، دست به دامن دامنه‌های زاگرس غربی شده است و با حفر چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق متعدد سعی در حل مشکل کم آبی دارد. با این وجود به اعتقاد کارشناسان، سدهای کوچک و خاکی متعددی باید در اطراف شهرهای بزرگی مانند ارومیه و میاندوآب احداث شود تا از هدر رفت آب در دشت‌ها جلوگیری و مشکل تامین آب آشامیدنی حل شود. آذربایجان غربی ظرفیت‌های ممتازی مانند بزرگترین معدن طلای کشور، دریاچه ارومیه به عنوان یک اکوسیستم گردشگری و خاک حاصل‌خیز دارد و باید برای زیرساخت‌های حضور سرمایه گذاران بخش خصوصی را فراهم کند.
مشکلات کشاورزان
خلیل حدادی از باغداران ارومیه‌ای و عضو اتحادیه باغداران استان با بیان اینکه انگور و سیب دو محصول مهم و استراتژیک این استان است که قابلیت سرمایه‌گذاری زیادی دارند، به خبرنگارهمشهری می‌گوید: هرساله صدها تن از این دو محصول در کنار جاده‌ها یا برروی درختان از بین می‌رود چون مشتری مناسبی وجود ندارد و مسئولان همواره برای حل مشکل به راهکارهای موقتی و دم دستی اکتفا می‌کنند. به گفته این فعال باغداری با بیان اینکه احداث سردخانه‌های بزرگ در 5 شهر باغی این استان ضروری است، ادامه می‌دهد: احداث این سردخانه‌ها جز با حمایت مستقیم دولت ممکن نخواهد بود زیرا بازگشت سرمایه این صنعت زمان‌بر بوده و سرمایه‌گذاران خرد حاضر به ریسک در این زمینه نیستند. وی بیان می‌کند: احداث واحدهای تبدیلی می‌تواند گامی بزرگ به سمت توسعه استان، اشتغال‌زایی و همچنین صادرات باشد.
مشکلات پایانه مرزی بازرگان
عباس جداری از تجار فعال استان هم با بیان اینکه نزدیک به 100 سال از فعالیت مرز بازرگان و پایانه آن می‌گذرد اما وضعیت مناسبی ندارد، می‌گوید: این پایانه همچنان از مشکلات زیر ساختی و اولیه مانند احداث پارکینگ مناسب و بزرگ رنج می‌برد وکامیون‌ها و تریلی‌ها ساعت‌ها و گاهی روزها و هفته‌ها در کنار جاده تراتزیتی منتظر خروج از کشور هستند. وی ادامه می‌دهد: با وجود ایجاد پایانه‌های مرزی دیگر، اما پایانه بازرگان از اهمیت خاصی برخوردار است و نباید با ایجاد پایانه‌های دیگر، صورت مسئله را پاک کرد و از حل مشکلات این پایانه غافل شد.
احداث دانشگاه بین المللی و بیمارستان 1000تختخوابی
طاهر ظفری از پزشکان ارومیه‌ای هم با بیان اینکه در حال حاضر کمبود تخت درمانی در ارومیه و شهرهای بزرگ مرزی این استان به مشکلی جدی مبدل شده است به خبرنگار همشهری می‌گوید: نیاز مبرمی به احداث بیمارستان بزرگ 1000تختخوابی در این استان داریم. البته مکان‌یابی این بیمارستان نیز باید خارج از شهر ارومیه باشد تا مشکل ترافیکی مراکز درمانی تبریز در ارومیه تکرار نشود. وی ادامه می‌دهد: از نظر آموزشی نیز این استان نیازمند احداث دانشگاه‌های جدید و بین‌المللی است تا بتواند ضمن ارتقای علمی به کسب درآمد از این منبع هم فکر کند.
جای خالی سرمایه‌گذاری دولتی
نماینده سابق مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آذربایجان‌غربی نیازمند توجه و رسیدگی جدی از طرف مسئولان است، اظهار می‌کند: باید به صورت جدی به مشکلات اقتصادی و سرمایه‌گذاری این استان توجه شود تا شاهد شکل‌گیری منطقه‌ای محروم در شمال غرب کشور نباشیم.
نادر قاضی‌پور به همشهری می‌گوید: یکی از مشکلات جدی استان بی‌توجهی به سرمایه‌گذاری از سوی شرکت‌های دولتی و غیردولتی مانند شستا، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، بانک‌های مختلف و سازمان‌هاست که برخی به صورت محدود و برخی دیگر اصلا در استان سرمایه‌گذاری نکرده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: ایجاد منطقه ویژه اقتصادی سرو و مصوب شدن آن گامی بزرگ برای توسعه اقتصادی استان است که به عنوان یک جزیره خشک عمل می‌کند ولی باید ملحقات این منطقه و توسعه آن مانند احداث بارانداز وگمرک سرو هم مورد توجه جدی قرارگیرد. قاضی‌پور خاطر نشان می‌کند: توسعه تجارت بین الملل، افزایش ترانزیت کالا، واردات و صادرات، اعمال تعرفه‌های خاص گمرکی، معافیت‌های مالیاتی و سایر امتیازاتی که مخصوص مناطق ویژه است، می‌تواند زمینه جذب سرمایه‌گذار خارجی را در منطقه سرو تسهیل کند که دولت آینده باید توجه خاصی به آن داشته باشد.
وی با تاکید بر ضرورت احداث جاده‌های بین المللی در استان عنوان می‌کند: جاده‌های بین المللی و مهم که نقش ترانزیتی را بر عهده داشته باشند در این استان احداث نشده و بر روی قطعه سوم آزاد راه تبریز - بازرگان در بخش آذربایجان غربی کار نمی‌شود. این نماینده ادوار مجلس با انتقاد از عدم تمرکز سرمایه در این استان تاکید می‌کند: در حالی که 4 درصد جمعیت کشور در این استان متمرکز شده اما میزان سرمایه‌های کشوری در این استان بسیار کمتر از تناسب جمعیتی است. قاضی پور خواستار توجه بیشتر به رسانه‌های آذری زبان شده و می‌گوید: روزنامه سراسری که در استان چاپ شود مطالبه جدی ما است و همچنین باید کانال‌های تلوزیونی آذری زبان ایجاد شود. وی عنوان می‌کند: از منظر اجتماعی هم استفاده از نیروهای بومی در اداره استان یک نیاز جدی است.
توجه به توسعه عملی
معاون برنامه‌ریزی، بودجه و مالی دانشگاه ارومیه هم در این باره به خبرنگار همشهری می‌گوید: آذربایجان غربی نیز همچون دیگر مناطق کشور از مشکلات عمده‌ای مانند بیکاری و فقر و تبعات بیماری کرونا رنج می‌برد.
عبدالناصر نظریانی ادامه می‌دهد: یکی از معضلات اصلی آذربایجان غربی، پیری و روند معکوس جمعیتی است که نگرانی‌هایی را در این استان ایجاد کرده و تبعات آن را می‌توان در کاهش جمعیت دانشجویی و دانشگاهی هم مشاهده کرد. این معضل استان را در آینده با کمبود نیروی انسانی متخصص روبرو خواهد کرد.
وی ادامه می‌دهد: به نظر می‌رسد باید تمهیدات لازم برای کار و اشتغال و تحصیل جوانان فراهم و اعتبارات لازم برای اصلاح ترکیب جمعیتی در استان از سوی مسئولان ارشد کشوری در نظر گرفته شود.
این عضو هیئت علمی با یادآوری اینکه در زمینه استفاده از نیروی انسانی متخصص و ارتباط آن با صنعت به بازنگری‌های جدی نیاز داریم، می‌گوید: دانشگاه ارومیه در سال‌های گذشته گام‌هایی در این زمینه برداشته است اما حل این مشکلات نیازمند همت مسئولان است.
وی با بیان اینکه راه اندازی دانشگاه‌های بین‌المللی و به تبع آن کسب ثروت برای استان باید به صورت کارشناسی مورد توجه قرار گیرد، خاطر نشان کرد: در سال‌های اخیر رویکرد دانشگاه بر اساس کیفیت بخشی دانشگاهی بوده و انتظار از مسئولان ارشدکشوری توجه ویژه به توسعه علمی در این منطقه است.
ظرفیت بی‌نظیر گیاهان دارویی
معاون سابق غذا و داروی آذربایجان غربی هم با بیان اینکه کمبود واحدهای صنعتی در این استان یکی از مشکلات جدی در توسعه صنعتی است، می‌گوید: اکثر صنایع این استان مصرف کننده دستگاه‌های صنعتی بوده و خط تولید را از مناطق دیگر استان یا خارج وارد می‌کنند که دولت سیزدهم می‌تواند نسبت به توسعه زیر ساخت‌های صنعتی در استان اقدام کند.
حسن ملکی‌نژاد به همشهری می‌گوید: آذربایجان غربی می‌تواند به عنوان استانی محوری و قطب تولیدات گیاهان دارویی در کشور و حتی جهان مطرح شود و می‌توان با احداث سه کارخانه بزرگ گیاهان دارویی در استان موجب ارزآوری برای کشور و اشتغال قابل توجه شد. وی سطح علمی دانشگاه‌های ارومیه و آذربایجان‌غربی را غیر قابل قبول دانسته و عنوان می‌کند: دولت سیزدهم باید تلاش کند تا سطح علمی این دانشگاه ها را ارتقا دهد.
ملکی‌نژاد از عدم راه‌اندازی توریسم سلامت در آذربایجان غربی انتقاد کرده و خاطر نشان می‌کند: بیماران از سه کشور خارجی هم مرز وارد کشور شده و به جای ارومیه برای درمان به تبریز و سایر استان‌ها می‌روند در حالی که در ارومیه 8 بیمارستان مجهز برای پذیرش این بیماران وجود دارد.
مردم و کارشناسان از دولت سیزدهم چه می‌خواهند
راه‌اندازی صنایع و جذب سرمایه‌گذار اولویت آذربایجان‌غربی
در همینه زمینه :
