فیلم‌های مهیج روان‌شناختی

یکی از ژانرهای محبوب نویسندگان و کارگردانان مطرح و تاریخ‌ساز سینما، فیلم‌های مهیج روان‌شناختی (یا تریلر روانشناسانه) است که به القای تعلیق، ترس نهان و نهایتا پیچیدگی داستانی بسیار شهرت دارند. همانطور که از اسم‌شان پیداست، فیلم‌های مهیج روان‌شناختی در کنار آن حس تعلیق بی‌پایان و القای ترسی متفاوت - نسبت به آنچه در فیلم‌های ژانر ترسناک مشاهده می‌شود- چنان زیرکانه و حیرت‌انگیز به زیر پوست مخاطب نفوذ می‌کنند که شاید تصور کنیم توسط چندین روانشناس و انسان‌شناس خبره نوشته و ساخته شده‌اند. هالیوود آثار مهیج روان‌شناختی کم ندارد اما ما در این مطلب تنها به10مورد از بهترین‌ها اشاره خواهیم کرد. شما می‌توانید این آثار را از پلتفرم‌های عرصه فیلم‌های آنلاین چون نماوا و فیلیمو تماشا کنید.

 سکوت بره‌ها

اقتباس جاناتان دمی از رمان «سکوت بره‌ها» -نوشته توماس هریس- یکی از بهترین فیلم‌های ژانر تریلر روان‌شناختی است. این اثر موفق شد در مراسم اسکار سال ۱۹۹۲ همه جوایز را درو کرده و مجموعا ۵ اسکار به خانه ببرد. کلاریس استارلینگ یک مأمور اف‌بی‌آی است که حین دنبال کردن یک پرونده قتل، از یک دکتر روانشناس به نام هانیبال لکتر کمک می‌خواهد؛ غافل از اینکه این دکتر خودش ماجراهای مرموز و ترسناکی در زندگی‌اش دارد. جودی فاستر، آنتونی هاپکینز، تد لواین و اسکات گلن ازجمله ستارگان فیلم سکوت بره‌ها بودند که با عملکرد شگفت‌انگیز خود، در کنار فیلمنامه به‌شدت حیرت‌آور، آن را نه‌تنها به یکی از بهترین آثار ژانر تریلر روان‌شناختی، بلکه یکی از بهترین فیلم‌های قرن بیستم تبدیل کردند.

 هفت

در فیلم جنایی و روان‌شناختی «هفت» اثر دیوید فینچر، 2 کارآگاه قتل‌های زنجیره‌ای به نام‌های دیوید میلز (برد پیت) و ویلیام سومرست (مورگان فریمن) یک قاتل سریالی اجتماع ستیز اما باهوش را دنبال می‌کنند که قصد دارد با قتل‌های عجیب و معنی‌دار خود (براساس 7گناه کبیره در کتاب انجیل)، پیام‌های مشخصی را به مردم منتقل کند. در کنار پیت و فریمن، بازیگران مشهور و پرسابقه‌ای نظیر کوین اسپیسی، گوئینت پالترو (مرد آهنی، انتقام‌جویان، شیوع و...) و اندرو کوین واکر در فیلم سینمایی هفت حضور دارند. این اثر از دیوید فینچر پس از اکران در مراسم مختلف از جمله اسکار، آکادمی فیلم ژاپن و انجمن ملی منتقدان فیلم نامزد دریافت جایزه شده است. پس تماشای این فیلم را که سال ۱۹۹۵ اکران شده بود از دست ندهید.

 حس ششم

«حس ششم»، فیلمی در ژانر درام-هیجان‌انگیز و رازآلود و محصول سال ۱۹۹۹ هالیوود است. بازیگران مطرحی ازجمله بروس ویلیس، هالی جوئل ازمنت و تونی کولت در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند. این فیلم توانست در جشنواره‌های بین‌المللی از جمله اسکار، گلدن‌گلوب و بفتا در مجموع نامزد دریافت ۵۶ جایزه در رشته‌های مختلف شود و نهایتا ۳۶ جایزه را از آن خود کرد. این فیلم همچنین در فهرست بهترین‌های آ‌‌ام دی بی‌در جایگاه ۱۶۴‌ قرار دارد. داستان حس ششم درباره پسربچه‌ای‌است که می‌تواند ارواح را ببیند و با آنها ارتباط برقرار کند. او برای رفع این مشکل از یک روانشناس کودک تقاضای کمک می‌کند اما مشکل حل نمی‌شود.

 درخشش

«درخشش» گرچه سال 1980اکران شده اما بدون شک یکی از منحصر به‌فردترین فیلم‌های تمام دوران است. زیرا نبوغ بی‌رقیب 2 هنرمند متفاوت در 2حوزه در آن متجلی است؛ اول از همه فیلم درخشش براساس کتابی به همین نام اثر استفن کینگ -یکی از برترین نویسندگان تمام دوران- نوشته شده و دوم، به کارگردانی استنلی کوبریک -یکی از برترین کارگردانان تمام دوران هالیوود- راهی سینماها شده است. درخشش، داستان یک نویسنده (جک تورنس) را روایت می‌کند که می‌خواهد الکل را کنار بگذارد اما همزمان از مشکلات عصبی رنج می‌برد. او سعی می‌کند با قبول کردن یک شغل جدید بیشتر از گذشته با همسر و فرزندش ارتباط برقرار کند. با این حال اتفاقات مختلف جک را از نظر روانی تضعیف می‌کند و وقایعی که در ادامه می‌افتد همزمان ترسناک و حیرت‌انگیز است.

 جزیره شاتر

مارتین اسکورسیزی، لئوناردو دی‌کاپریو، مارک رافلو، بن کینگزلی و میشل ویلیامز ازجمله نام‌هایی هستند که یک فیلم سینمایی کم‌نظیر تحت عنوان «جزیره شاتر» که یکی از بهترین فیلم‌های مهیج روان‌شناختی است  را به‌وجود آورده‌اند. این فیلم که در سال ۲۰۱۰ اکران شد، توسط لایاتا کالوگریدیس براساس رمانی به همین نام نوشته دنیس لهان ساخته شد. جریزه شاتر موفق شده در ۹ بخش در مراسم مختلف نامزد دریافت جایزه شود. داستان فیلم در سال ۱۹۵۴ جریان دارد، جایی که تدی دانیلز -سرباز سابق جنگ جهانی و مارشال فدرال فعلی- می‌خواهد یک قاتل مرموز را که از تیمارستان جزیره شاتر گریخته، پیدا کند. پیچش‌های داستانی و تعلیق‌های فوق‌العاده این فیلم نشان می‌دهد مارتین اسکورسیزی چقدر در ساخت آثار متنوع در ژانرهای مختلف مهارت دارد.

 دختر گمشده

پیشنهاد دیگر ما برای فهرست فیلم‌های روانشناختی «دخترگمشده» به کارگردانی دیوید فینچر است که سال 2014اکران شده است. این فیلم براساس رمانی به همین نام اثر گیلین فلین ساخته شده است. داستان از این قرار است که نیک و امی یک زوج خوشبخت و خوشحال به‌نظر می‌رسند تا اینکه در پنجمین سالگرد ازدواج‌شان امی ناپدید می‌شود. در این میان اتفاقاتی می‌افتد و شواهدی فاش می‌شود که نیک، مسئول ناپدیدشدن همسرش است و رسانه‌های محلی نیز سرشان برای چنین داستانی درد می‌کند. بن افلک، رزمند پایک، دیوید فینچر و نیل پاتریک هریس ازجمله ستارگان فیلم هستند. یکی از نقاط عطف اساسی فیلم به زعم منتقدان درخشش فوق‌العاده رزمند پایک است که به‌خاطر ایفای نقش امی دان نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر اول نقش زن در مراسم اسکار شد.

 سرگیجه

«سرگیجه» فیلم معروف هیچکاک که عده‌‌ای آن را بهترین فیلم این کارگردان و عده‌‌ای آن را از بهترین فیلم‌های تاریخ می‌دانند در سال ۱۹۵۸ با بازی جیمز استیوارت و کیم نواک ساخته شد و توانست برنده یک اسکار شود. فیلم به گمان عده‌‌ای بهترین کلاس آموزشی در ایجاد تعلیق در سینما شناخته می‌شود. فیلم داستان پلیسی است که در یک تعقیب و گریز روی پشت بام‌های سانفرانسیسکو باعث مرگ کارآگاه اسکاتی فرگوسن می‌شود. وی بعد از این اتفاق به‌شدت از ارتفاع می‌ترسد. او که دچار عذاب وجدان شده است از تشکیلات پلیس بیرون می‌آید و برای آرامش یافتن به محبوبه‌‌اش میچ روی می‌آورد.

 جوکر

«جوکر» فیلمی قابل تمجید در کارگردانی، فیلمنامه و به‌خصوص بازی استثنایی واکین فینیکس است؛ فیلمی متفاوت با نگاهی اندیشمندانه به زندگی تحقیر‌شدگان و انسان‌هایی که در پس چهره‌‌ای آرام، درون متلاطم خویش را این سو و آن سو می‌کشانند. این فیلم سینمایی آمریکایی در ژانر تریلر روان‌شناختی به نویسندگی، تهیه‌کنندگی و کارگردانی تاد فیلیپس است که در سال ۲۰۱۹ اکران شد. فیلمنامه این فیلم توسط خود فیلیپس با همراهی اسکات سیلور برپایه شخصیت ابرشرور جوکر از دی‌سی کامیکس نوشته شده‌است. داستان زندگی کمدین شکست‌خورده‌ای به نام آرتور فلک را دنبال می‌کند که بعد از تجربه‌های تلخ متعدد وارد دنیای جرم و جنایت شده و با لقب جوکر به شهر بازمی‌گردد.

 روانی آمریکایی

فیلم سینمایی «روانی آمریکایی» یک تریلر روان‌شناختی و کمدی سیاه است که از رمانی به همین نام نوشته برت ایستون الیس اقتباس شده و مشخصا هواداران کریستین بیل هرگز نباید چنین شاهکاری را از دست بدهند. نیویورک، سال ۱۹۸۶: پاتریک بیتمن یک سرمایه‌دار درجه یک و با پرستیژ است که شب‌ها یک زندگی متفاوت و مخفی دارد. آن هم نه هر زندگی متفاوتی، بلکه زندگی به‌عنوان یک قاتل سریالی! روایت فیلم به‌شدت هوشمندانه، تلخ، صادقانه، طعنه‌آمیز و منتقدانه ظاهر شده و نمایش فوق‌العاده بازیگرانی نظیر کریستین بیل، جرد لتو، کلویی سونی، ریس ویترسپون، ویلم دفو، سامانتا ماتیس و جاستین ثرو در آن کاملا به چشم می‌آید. این فیلم سال 2000توسط ماری هرون کارگردانی شده و توانسته در جشنواره فیلم لندن نامزد دریافت چند جایزه شود.

 روانی

بسیاری فیلم «روانی» اثر آلفرد هیچکاک را نه‌تنها بهترین عنوان تریلر روان‌شناختی، بلکه یکی از بهترین فیلم‌های تمام دوران قلمداد می‌کنند. در دهه ۶۰ میلادی در فینیکسِ آریزونا، ماریون کرین (یک منشی املاک) با 40هزار دلاری که قرار بود به بانک تحویل دهد ناپدید می‌شود و در خفا به کالیفرنیا (محل زندگی نامزدش) می‌رود. اما در طول مسیر هنگامی که شب در یک مسافرخانه می‌ماند، با مردی آشنا می‌شود که همه‌‌چیز را تغییر می‌دهد. آنتونی پرکینز، جنت لی، ورا مایلز، جان گوین، پاتریشا هیچکاک و مارتین بالسام ازجمله ستارگان این فیلم هستند. این فیلم یکی از برترین فیلم‌های ژانر وحشت تاریخ سینما شناخته شده و در فهرست ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما به انتخاب منتقدان سینما، در رتبه ۱۸ قرار دارد.