بدون مستندات علمی

 مژگان صوابی اصفهانی/ متخصص سم‌شناسی محیط‌زیست و برنده جایزه راشل کارسون:

حدود یک سال پیش، سایت‌های خبری دنیا گزارش دادند: روسیه به فکر سر و سامان دادن زباله‌های اتمی کشورش است. در این گزارش هیچ اطلاعاتی درباره میزان این زباله‌ها، مقدار تشعشع و خطرشان، بازگو نشده بود. هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد که حدود یک سال بعد، همین چند خط نوشته باعث شکل گرفتن شایعه‌ای شود که خیلی زود در شبکه‌های اجتماعی فارسی گسترش پیدا کرد. شایعه می‌گوید: زباله‌های اتمی روسیه در ایران به‌صورت مخفیانه دفع شده‌ و باعث دردسرهایی برای محیط‌زیست کشور شده‌اند. پی‌بردن به اینکه، ویدئوی منتشر شده یک شایعه است، کار چندان پیچیده‌ای به‌نظر نمی‌رسد. از نظر علمی، هیچ وجهه و قاعده‌ای بر آنچه ادعا می‌شود، وجود ندارد.

اول: انتقال زباله‌های اتمی به محل‌های دیگر ریسک بالایی دارد. مواد ممکن است نشت کنند، مسیر یا محل دفع جدید را آلوده کرده و باعث زیان‌های جدی برای طرفین بشوند.  طبق یک قاعده کلی اصولا زباله اتمی را در همان جایی که تولید شده، دفع می‌کنند.

دوم: اگر این انتقال انجام شده بود، رسانه‌های معتبر جهان مسلما آن ‌را بارها مطرح می‌کردند. از نظر قوانین و قواعد جهانی، حمل ‌ مواد اتمی  در کشورها مسئله مهمی است که  دانشمندان تا سیاستمداران و... با دقت آن را تحت نظر دارند. انتقال حجم بزرگ مواد اتمی به این سادگی‌ها امکان‌پذیر و پنهان‌کردنی نیست. اگر روسیه واقعا این‌کار را انجام داده بود، همه جا مثل بمب این خبر پخش می‌شد.

سوم: در مناطق خاصی از دنیا مثلا چرنوبیل احتمال به دنیا آمدن موجودات ناقص وجود دارد اما این  درباره جاهایی صادق است که آلاینده‌ها وجود دارند. بستگی به دُز و زمان مواجهه با آن، تغییراتی که در محیط و جانوران پیش می‌آید، متغیر است. اگر مقدار زیاد باشدجانورکشته می‌شود. اگر در طولانی‌مدت، دُز کم رادیواکتیو به او داده شده باشد، نوزادش سقط می‌شود اما مشکل در همین حد است، نه بیشتر.

چهارم: گفته می‌شود موجودات آن منطقه نقص‌های بدنی جدی پیدا کرده‌اند. ممکن است در تاریخ پزشکی جهان کسانی که 3چشم یا 4دست داشته‌اند، ‌وجود داشته‌ باشند اما دلیلی نیست که بگوییم، همه‌شان به‌خاطر آلودگی رادیواکتیو اینطور شده‌اند. پاسخ دادن به چنین ادعای عجیبی، کار دشواری است ولی من آنچه را که خودم تجربه‌ کرده‌ام بازگو می‌کنم. من روی شرایط کودکان و زنان باردار عراقی در مجاورت یک پایگاه نظامی آمریکا در عراق کار کرده‌ام. آنها انواع ناهنجاری‌های کودکان را نشان می‌دهند. در عین حال، اورانیوم و توریوم هم در محیط وجود دارند. با بررسی این داده‌ها می‌توان به نتایج علمی دقیق و خوبی رسید ولی شایعه‌پرداز چه داده علمی در اختیار ما می‌گذارد؛ هیچ!