کلاوس شواب :
در دهه دوم قرن بیست‌ویکم، چالش‌های ژئوپلیتیک همراه با آشوب‌های ناشی از تکنولوژی، در حال ایجاد مشکلات جهانی بسیار پیچیده‌ای هستند. درحالی‌که چالش‌هایی که امروزه فراروی ما قرار دارند به‌ندرت در گذشته تجربه شده‌اند، غلبه بر آنها مستلزم همان راه‌حل قدیمی است؛ یعنی دیالوگ مبتنی بر حسن نیت.
پرکردن شکاف‌های موجود در جهان خدشه‌دار و متلاشی‌شده امروز، مستلزم همکاری شمار گسترده‌ای از افراد و طرف‌های ذی‌نفع است و در بیشتر اوقات، این دیالوگ است که سطح همکاری را از نزاع و پیشرفت را از پسرفت و ناکامی‌های دردناک، جدا می‌کند.
دیالوگ مبتنی بر حسن نیت (توانایی دیدن جهان از زاویه دید دیگران، به‌خصوص کسانی که با آنها مخالفیم) هیچ‌گاه تا این حد اهمیت نداشته است. ما در عصری به سر می‌بریم که اینترنت و دیگر تکنولوژی‌های اطلاعات و ارتباطات، حد و مرزهای مرسوم را در هم شکسته و ما را در کنار یکدیگر قرار داده‌اند؛ اما در عین حال، این دوره‌ای‌است که در آن، صدای طبل ملی‌گرایی، ما را بیش از پیش، از یکدیگر دور می‌کند. در فقدان گفت‌وگوهای آرام، سازنده و گاهی دشوار درباره آینده‌ای که خواهان آن هستیم، تعصب و انزواطلبی، تهدیدی علیه قرن‌ها پیشرفت است.
هزینه موفقیت یا شکست ما در این زمینه، بسیار بالاست. گزارش خطرات جهانی مربوط به اجلاس جهانی اقتصاد در سال2018 خاطرنشان می‌کند که اکثریت قریب‌به‌اتفاق کارشناسان در سطح بین‌المللی بر این باورند که ممکن است امسال نزاع فاجعه‌باری بین قدرت‌های بزرگ درگیرد. در این میان، مشکلات داخلی کشورها همچنان به این سوءظن عمومی که نظام‌های موجود به نفع نخبگان عمل می‌کنند، دامن می‌زند. عمده‌ترین این مشکلات عبارتند از: نابرابری فزاینده و کاهش تحرک اجتماعی. به گزارش صندوق بین‌المللی پول، نابرابری درآمدی طی 30سال گذشته در تمامی کشورهای جهان به‌خصوص در ممالک پیشرفته 53درصد افزایش یافته است.
اپیکتتوس - فیلسوف رواقی و بردبار یونانی‌تبار-زمانی گفت: «ما 2گوش داریم و یک دهان؛ یعنی دوبرابر آنچه می‌گوییم می‌توانیم بشنویم». همین اصل در مورد دیالوگ نیز صدق می‌کند و مستلزم آن است که ما درباره چشم‌اندازهای متفاوت، بشنویم و ذهنمان را همواره باز نگه‌داریم. در سال2018 تحقق چنین هدف مهمی در گرو گوش‌سپردن به نارضایتی‌های عمومی و همکاری با هم برای رسیدن به راه‌حل‌هایی مشترک است. تنها واکنش‌های مشترک است که برای برخورد با مشکلات پیچیده فراروی ما کفایت می‌کند.
در سال2018 و طی سال‌های پیش رو، چالش‌های دیرپای ژئوپلیتیک در کنار آشوب‌های تازه برخاسته از جهان دیجیتال، ادامه خواهد یافت. انقلاب صنعتی چهارم و تکنولوژی‌های همراهش (هوش مصنوعی، مهندسی زیستی و امثالهم) فرصت‌های بسیاری برای پیشرفت مادی و اجتماعی فراهم می‌آورد اما این تحولات در عین حال، الگوهای تجاری تثبیت‌شده را از بین می‌برد و سایه جنگ را در جهت‌های جدید ترسناکی بر سر ما می‌گستراند.
امروزه معضلات و دشواری‌هایی جدی پیش روی ما قرار گرفته است. آیا یک خودروی بدون راننده (خودران) باید برای سلامت سرنشینان خود اهمیت بیشتری قائل شود یا برای عابران پیاده؟ آیا در جهانی با نرم‌افزار تشخیص هویت از روی چهره و اپلیکیشن‌های داده‌های بزرگ، دیگر چیزی به نام حریم شخصی وجود دارد؟ آیا شرکت‌ها باید بتوانند حق بهره‌برداری انحصاری از ژن‌های انسانی‌ای را که جدا کرده‌اند، برای خود ثبت کنند؟ آیا هوش مصنوعی باید تصمیم‌های مربوط به میدان جنگ را اتخاذ کند؟
به هیچ‌کدام از این پرسش‌ها نمی‌توان بدون بهره‌گیری از دیالوگ متفکرانه و آزاد بین بخش‌های مختلف جامعه که به‌ندرت با یکدیگر تعامل دارند پاسخ داد. شرکت‌های تکنولوژی، کسب‌وکارهای نوپا، سازمان‌های بین‌المللی، محققان دانشگاهی و رهبران جوامع مدنی نیاز دارند که در کنار ناظران و سیاست‌گذاران، اقداماتی در پیش بگیرند که خطرات تکنولوژی‌های جدید را محدود می‌کند بدون آنکه مانع از نوآوری در این زمینه‌ها شود.
جهان به دیالوگ مبتنی بر همکاری‌هایی از این‌دست بیش از این نیاز دارد. بسیاری از افراد ممکن است همچنان در حسرت بازگشت به جهان ظاهرا ساده‌تر گذشته با‌شند اما انزواطلبی و درخودفرورفتن فرهنگ‌ها، ملت‌ها، صنایع و سازمان‌هایمان پاسخ مناسبی به شرایط کنونی نیست. در واقع چنین کاری خود بخشی از مشکل محسوب می‌شود. به‌خاطر آینده مشترکمان هم که شده، ما باید به قدرت دیالوگ ایمان بیاوریم.
* کلاوس شواب؛ بنیانگذار و مدیر اجرایی اجلاس جهانی اقتصاد محسوب می‌شود.
منبع: Project Syndicate - فوریه2018
قدرت دیالوگ در جهانی آشوب‌زده
در همینه زمینه :
