ساماندهی محله‌های حاشیهنشین کرمانشاه
فرحناز چراغی-خبرنگار
6 محله از ۲۵۰ محله حاشیهنشین کشور در کرمانشاه قرار دارد. هر چند شمار محله‌های حاشیهنشین کرمانشاه که نیاز به توسعه و رسیدگی دارد بیش از تعداد اعلام شده است.
محله‌های مرادحاصل، آقاجان، باغ ابریشم، آناهیتا، چقامیرزا و حکمت آباد از جمله محله‌های حاشیه‌ای و آسیب‌پذیر شهر کرمانشاه هستند. البته در شهرستان‌های استان نیز چنین محله‌هایی با شرایط فرهنگی خاص خود وجود دارد.
تراکم جمعیت، خانه‌هایی با متراژ پایین، در و دیوار فلزی و سیمانی، کوچه‌های تنگ به‌هم چسبیده، معابر کم عرض، سر و صدا و شلوغی و در کنار همه این‌ها بیکاری و فقر و اعتیاد از جمله معضلات مشترک اغلب محله‌های آسیب‌پذیر کرمانشاه است.
بنابر مشاهده میدانی و تحقیقات به عمل آمده، این محله‌ها به ویژه در شب به مامنی برای خلافکاران و معتادان تبدیل می‌شوند و جمعیت در آنها نسبت به روز افزایش چشمگیر دارد.
هوشنگ، یکی از ساکنان محله آقاجان که 30 سال سن دارد درباره آسیب‌ها و مشکلات موجود در این محله می‌گوید: رواج اعتیاد در بین مردان این محله باعث شده تا بار زندگی بر دوش زنان و کودکان باشد. بچه‌ها معمولا سر چهارراه‌ها دستمال کاغذی می‌فروشند و یا شیشه ماشین پاک کنند. برخی از آنها هم گدایی می‌کنند. از سوی دیگر به دلیل معضلات موجود معمولا افراد غریبه از کوچه پس کوچه‌های این گونه محله‌ها عبور نمی‌کنند.
او ادامه میدهد: معضل بیکاری باعث شده تا جوانان این محله در معرض آسیب اعتیاد باشند و معمولا تسلیم شرایطی می‌شوند که برای آنها رقم خورده است.
ترسی برای خاتمه این گفت و گو همراهم می شود و «آقاجان» و «هوشنگ» را با تمام شنیده‌ها و نانوشته‌هایم، ترک می‌کنم.
9 کارگروه برای رسیدگی به 6 محله
معاون اجتماعی بهزیستی استان کرمانشاه از نیاز به رسیدگی ۶ محله آسیب‌خیز در شهر کرمانشاه خبر میدهد و می‌گوید: محله‌های مرادحاصل، آقاجان، باغ ابریشم، آناهیتا، چقامیرزا و حکمت آباد، نیازمند توسعه و رسیدگی هستند که باید اقدامات مناسبی در آنها انجام شود.
کامران علی‌مددی با بیان اینکه ۹ کارگروه برای رسیدگی به این محله‌ها تشکیل شده است، می افزاید: هر کدام از این کارگروه‌ها متولی اجرای برنامه‌های ویژه‌ای در مناطق حاشیه نشین شده‌اند. این کارگروه‌ها و زیر مجموعه‌های مربوطه شامل کارگروه تولید و اشتغال، پیشگیری و پیش‌نگری، مقابله با اعتیاد، حمایت و تاب‌آوری اجتماعی، پشتیبانی نظارت و ارزیابی، توسعه اشتغال و معیشت، رفع بیکاری، امور فرهنگی آموزشی و دینی، اسناد مالکیتی و امنیت اجتماعی و اوراق هویتی هستند.
وی اضافه می‌کند: اعضای کارگروه‌های مذکور شامل بنیاد مستضعفین، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، کمیته امداد امام خمینی (ره)، اداره ورزش و جوانان و معاونت پیشگیری وقوع جرم دادگستری استان کرمانشاه است.
علی‌مددی می‌افزاید: برنامه‌های مناطق حاشیه‌ای شهر کرمانشاه از قبل تعیین شده تا سبب ایجاد تغییرات و توسعه در محله‌های حاشیه‌ای شود.
تشکیل ستاد عمران و آبادی
فرماندار کرمانشاه نیز با اشاره به اینکه ۳۰۰ هزار نفر از جمعیت یک میلیون نفری شهر کرمانشاه ساکن محله‌های حاشیه نشین و کم‌برخودار هستند، می‌افزاید: با کمک جهاددانشگاهی استان ۳۶ محله مساله‌دار در شهر کرمانشاه شناسایی شده است که ۱۳ محله مشکلات حادتری دارند.
فضل‌اله رنجبر به همشهری می‌گوید: سرانه خدمات‌دهی در محله‌های کم‌برخودار به نسبت محله‌های مرکزی پایین و کمبود فضاهای ورزشی، فرهنگی و بهداشتی در این محله‌های مشهود است.
وی با تاکید بر اینکه در محله‌های حاشیه‌ای شهر مردمان با اصالتی زندگی هستند، می‌افزاید: در کنار هم قرار گرفتن خرده‌فرهنگ‌ها در محله‌های حاشیهنشین برای اجرای کارهای فرهنگی مشکل آفرین شده است. همچنین روستاهایی چون کهریز، کرناچی که مهاجر پذیر بودند با گسترش وسعت و جمعیت به شهر اضافه شده‌اند.
فرماندار کرمانشاه ادامه میدهد: برای ساماندهی این محله‌ها، ستادی با رویکرد عمران و آبادانی محله‌های محروم در فرمانداری تشکیل شد. تشکیل دفاتر تسهیل‌گری، افتتاح زمین‌های ورزشی، اشتغال، ایجاد خانه‌های بهداشت، رسیدگی به مشکلات زیرساختی در برخی محلات و...از جمله نتایج تشکیل این ستاد بود.
رنجبر پیشنهاداتی نیز برای حل گوشه‌ای از مشکلات محله‌های محروم و حاشیه‌ای دارد و می‌گوید: اعتبارات استانی جوابگوی حل مشکلات محله‌های کم‌برخودار نیست. بنابراین مجمع نمایندگان استان باید ردیف اعتباری برای محله‌های محروم در بودجه سالانه کرمانشاه تعریف کنند. تشکیل شهرداری ویژه محله‌ها نیز می‌تواند مشکلات این محله‌ها را با مشارکت و همراهی مردم حل کند.
فرماندار کرمانشاه می‌گوید: فاصله گرفتن از مردم مشکلات آنها را بیشتر می‌کند. تامین مسکن با تسهیلات ارزان قیمت نیز راهکاری برای ممانعت از زندگی مردم در محله‌های حاشیه نشین است. باید با انتقال ادارات و موسسات بانکی و دولتی به مناطق محروم خود را به مردم نزدیک کنیم.
در همینه زمینه :
