روزهای شلوغ پس از چند هفته تعطیلی

مرتضی کاردر- روزنامه‌نگار

گالری‌ها بعد از هفته‌ها تعطیلی درهای خود را از جمعه روی دوستداران هنرهای تجسمی باز کردند. هفته اخیر در حقیقت نخستین هفته فعالیت گالری‌ها در سال جدید است. بیشتر گالری‌ها هفته‌ نخست پس از تعطیلات سال جدید را با نمایشگاه‌های نوروزی سر کردند و منتظر بودند ببینند شرایط چگونه خواهد شد که وضعیت قرمز تهران سبب شد درها را روی بازدیدکنندگان ببندند. پس از آن، شمار گالری‌هایی که در تهران و سراسر ایران دایر بودند کمتر از انگشتان یک دست بود. بعضی بازدید با وقت قبلی را در دستور کار قرار دادند و بعضی دیگر به سراغ برگزاری نمایشگاه‌های آنلاین رفتند اما بدیهی است که هیچ‌کدام از اینها نمی‌تواند جای بازدید حضوری را بگیرد. افتتاحیه‌های جمعه، افتتاحیه‌های شلوغی بود. کسانی که هفته‌ها پشت در بسته گالری‌ها مانده بودند جمعه به سراغ گالری‌ها رفتند که آثار جدید را تماشا کنند.

آسیب‌هایی که در درازمدت به هنرهای تجسمی می‌رسد
تعطیلی گالری‌ها شاید در کوتاه‌مدت تأثیر چندانی برای گالری‌ها نداشته باشد. دست‌کم می‌توان گفت گالری‌ها به اندازه دیگر صنف‌های فرهنگی مثل کتابفروشی‌ها و ناشران آسیب نمی‌بینند اما تأثیر منفی تعطیلی گالری‌ها در درازمدت انکارناپذیر است. چرخه هنرهای تجسمی بدون گالری‌ها لنگ می‌ماند و آموزش و تولید و خلق به ارائه نمی‌رسد و در درازمدت شاهد انبوه هنرمندانی خواهیم بود که هفته‌ها و ماه‌ها در صف گالری‌ها می‌مانند و امیدشان برای برگزاری دست‌کم یک نمایشگاه در سال نیز از دست می‌رود. در عین حال حسی از رخوت و سکون و بی‌انگیزگی میان دوستداران هنرهای تجسمی و کسانی که روزهای جمعه و روزهای دیگر هفته به گالری‌گردی عادت کرده‌اند، حاکم می‌شود.

تا مرز انتزاع
آوند زمان، حمیدرضا اندرز در گالری شیرین
حمیدرضا اندرز، نقاشی حداقل‌گرا به شمار می‌رود. او نقاشی‌های خود را با حداقل شخصیت‌ها خلق می‌کند. نقاشی‌های او تک‌پرسوناژ هستند؛ یک درخت، یک ماهی، یک نهنگ، یک گلدان گل، گاهی شاید یکی را به دو تا تبدیل کند اما معمولاً تعدادشان بیشتر نمی‌شود. حداقل‌گرایی او فقط محدود به شخصیت‌ها نیست و رنگ‌ها را نیز شامل می‌شود. او در هر نقاشی نهایتاً از دو، سه طیف رنگی بیشتر استفاده نمی‌کند و محیط پیرامون و پس‌زمینه را با یکی دو رنگ سامان می‌دهد. چیزی که نقاشی‌های او را دلپذیر می‌کند، حرکت آرام میان طیف‌های رنگی است و تصویر محو و مبهمی است که از اشیاء به‌دست می‌دهد. جزئیات در نقاشی‌های او به نفع کلیت اثر حذف می‌شوند و آنچه روی بوم به چشم می‌آید کلیت‌هایی است که با رنگ متمایز شده است؛ آنقدر که به نقاشی‌های انتزاعی پهلو می‌زند. نمونه نقاشی‌های او در هنر معاصر ایران بی‌سابقه نیست اما آنچه سبب تمایز او از نقاشان گذشته می‌شود میل به طبیعت‌گرایی است. رویکرد متفاوت او به طبیعت‌گرایی دست‌کم میان هم‌نسلان او بی‌سابقه است آوند زمان، عنوان نمایشگاه تازه او است که از جمعه در گالری شیرین دایر شده است. آوند زمان جز نقاشی‌ها شامل مجموعه‌ای از طراحی‌های او نیز می‌شود. کتاب آثار او نیز همزمان با برگزاری نمایشگاه منتشر شده است.