چه کسانی داوطلبان شوراها را رد صلاحیت کردند؟

اختلاف‌نظرها درباره موج گسترده رد صلاحیت‌های داوطلبان ششمین دوره انتخابات شوراهای شهر بالا گرفته و علاوه بر رودررویی که در این زمینه میان دولت و مجلس به‌وجود آمده است، حالا شاهد دودستگی میان اعضای شورای ۵نفره هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شورا هستیم؛ چنان‌که در روزهای اخیر بیانیه‌ای به اسم این شورا منتشر شد که ساعتی بعد یک عضو شورا آن را رد کرد؛ بیانیه‌ای که در آن از محدود کردن اختیارات هیأت نظارت در بررسی صلاحیت‌ها انتقاد شده بود و آن را «خلاف قانون» قلمداد می‌کرد.
انتقادها به عملکرد سلیقه‌ای هیأت‌های نظارت درحالی‌است که به‌نظر می‌رسد عملکرد هیأت‌های اجرایی که زیرنظر فرمانداری‌ها فعالیت می‌کنند هم چندان قابل دفاع نیست. به‌گفته علی ربیعی، سخنگوی دولت میزان ردصلاحیت‌شدگان آنچنان است که در 21شهر فرصت رقابت از دست رفته است و 50شهر هم تهدید به نداشتن شرایط برگزاری رقابت‌های انتخاباتی شده‌اند.
در همین راستا، یک منبع آگاه به همشهری خبر داده است که هیأت‌های اجرایی در سراسر کشور 5هزارو82نفر را ردصلاحیت کرده‌اند و هیأت‌های نظارت نیز به ردصلاحیت 6هزارو318داوطلب رأی داده‌اند؛ آماری که مجموع ردصلاحیت‌شدگان را به حدود 11هزارو400نفر می‌رساند. براین اساس ازمجموع 51هزارو197ثبت‌نام کننده، 8/9درصد ردصلاحیت‌ها ازسوی هیأت‌های اجرایی و 2/12درصد نیز ازسوی هیأت‌های نظارت انجام شده است.
این درحالی است که در اطلاعیه‌ای که به نام «هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی» در واکنش به نشست مشترک رئیس مجلس و وزیر کشور برای بررسی موضوع رد‌صلاحیت‌ها منتشر شده، آمده است که «مطابق قانون، نظر نهایی و رسمی را درباره صلاحیت نامزدهای انتخابات شوراها، هیأت مرکزی نظارت اعلام می‌کند و هرگونه طرح بحثی برای محدود کردن اختیارات هیأت نظارت خلاف قانون است.»
این اطلاعیه اما با واکنش محسن پیرهادی، عضو هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها مواجه شد. او در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرده است: «متنی که منتشر شد، صرفا نظر شخصی بعضی از اعضای هیأت نظارت بود وگرنه چنانچه بیانیه‌ای بخواهد ازسوی هیأت نظارت صادر شود، باید با نظر جمعی و هماهنگی باشد.» پیرهادی با بیان اینکه حدود ۵۰درصد ردصلاحیت داوطلبان ششمین دوره انتخابات شوراهای شهر ازسوی هیأت‌های اجرایی و نیم دیگر ازسوی هیأت‌های نظارت شهرستان صورت گرفته است، گفت: به‌طور دقیق‌تر ۵۰۸۲ نفر در هیأت اجرایی و ۶۳۱۸ نفر توسط هیأت نظارت از مجموع ۵۱۱۹۷ داوطلب، ردصلاحیت شده‌اند. از آنجا که این رد صلاحیت براساس گزارش‌های مستند و رسمی مراجع استعلامی بوده، عجیب است که برخی به جای انتقاد از عملکرد دولت در این میدان هدف انتقادات‌شان را مجلس قرار داده‌اند.

منتقدان چه می‌گویند؟
در سوی دیگر میدان محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای شهر تهران با اشاره به حجم گسترده ردصلاحیت‌ها به  مدارا گفت: دوستان در موضع رقابت هستند و این سؤال ایجاد می‌شود که حذف رقیب به هر قیمت و به هر شکلی و به هر صورتی ارزش دارد که این اقدامات انجام شود؟ عملاً این بدین معناست که رقابت سیاسی را در فضای رقابت به رسمیت نمی‌شناسند و احساس می‌کنند شاید همان اتفاقی که در سال ۹۶ افتاد و در رقابت پایاپای باختند، اتفاق بیفتد.
در واکنشی دیگر نیز مجمع نیروهای خط امام(ره) با صدور بیانیه‌ای، از ردصلاحیت گسترده کاندیداهای شورای شهر انتقاد کرد و نوشت: «تقویت وحدت ملی و بالابردن اعتمادعمومی در داخل و استفاده از ظرفیت‌های سیاسی و فرهنگی و اجتماعی موجب تقویت راهبردهای امنیتی می‌شود و هرگونه برخورد جناحی و حذفی و یکسویه با این موضوع، آسیب‌های جدی به‌دنبال دارد. براین اساس تقویت مشارکت سیاسی مردم که انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخابات ریاست‌جمهوری از مصادیق بارز آن به‌شمار می‌آید و همواره مورد تأکید مقام‌معظم‌رهبری بوده، ضرورتی غیرقابل انکار است.» حزب اتحاد ملت نیز در بیانیه‌ای درباره ردصلاحیت‌‌ها در انتخابات هشدار داده و آن را در تناقض با برگزاری انتخابات پرشور دانسته است. تهران، اصفهان، شیراز، اراک، کرج و یزد ازجمله استان‌هایی هستند که آمار داوطلبان اصلاح‌طلب ردصلاحیت شده آنها در انتخابات شوراها بیش از 80درصد اعلام شده است.