چراغ آشپزخانههای قدیمی تهران هنوز روشن است
بفرمایید افطار
پای خاطرات تهراننشینهای قدیم که بنشینید حتما از رسم آشخوردن در پایتخت برای شما خواهند گفت. در عصری که هنوز املت، اسفناج، بیکن و وافل وارد منوی صبحانه رستورانهای پرزرق و برق نشده بود، جماعت سحرخیز مسیر رسیدن به آشفروشیهای معروف را گز میکردند و با یک پیاله آش پرقوت به قول معروف «تهبندی» میکردند تا وعده ناهار. از آشفروشیهای قدیمی و خسته تهران کمتر نام و نشانی مانده اما تعدادی از آنها هنوز هم نفس میکشند و دست بر قضا مشتریان مخصوص خودشان را دارند؛ مغازههای کوچک و جمع و جوری مثل مغازه فریدون سلطان محمدی در چهارراه سرچشمه که هیچ نسبتی با رستورانهای لاکچری پایتخت ندارد و با طبخ و هنوز فروش انواع آش روزگارشان را سپری میکنند.
معنوی
خیابان پیروزی
تابستان سال 1350که حاج علی معنوی، مغازه محقر و باصفایش در حوالی محله چهارصد دستگاه تهران را راه انداخت کسی تصور نمیکرد همین مغازه یک روز به قدیمیترین آش و حلیمفروشی تهران بدل شود و آوازه او از مرزهای پایتخت فراتر برود. طرفداران پروپا قرص شکمگردی، آش معنوی را با نام آشفروشی حاج علی و پسران نیز میشناسند؛ چرا که حاج علی معنوی 3شعبه دیگر هم تاسیس کرده و همه آنها را با کمک پسرانش اداره میکند. محبوبیت آش و حلیم معنوی در تهران آنقدر زیاد است که تعداد آشفروشیهایی که به همین اسم فعالیت میکنند مدام رو به افزایش است اما شکمگردهای حرفهای میدانند که طعم واقعی آش شلهقلمکار را باید در شعبه اصلی معنوی بچشند.
دارچین
خیابان ستارخان
خیابان ستارخان از سالهای نسبتا دور پاتوق شکمگردها بوده و سراسر این خیابان مملو از اغذیهفروشهایی است که عبور بیسر و صدا از جلوی آنها گاهی غیرممکن میشود. در این خیابان از انواع فستفود و کبابترکی گرفته تا بستنیهای مدرن و سنتی برای مشتری سرو میشود اما مغازهای که نام «دارچین» روی آن حک شده، هنوز هم پر رونقترین است و مشتریان مخصوصی دارد. در این مغازه سنت پختن انوع آش برقرار است و خیلیها معتقدند بهترین آش شلهقلمکار را باید از همین جا تهیه کرد. ویژگی محصولات غذای آشکده دارچین، غلظت بالای آشهای آن است.
نیکو صفت
خیابان جمالزاده
شاید اغراق نباشد که بگوییم غذای اصیل و لذیذی مثل آش با نام نیکوصفت گره خورده است. فعالیت نیکوصفت از سال ۱۳۵۲ و با رستورانداری شروع شد و در سال ۱۳۶۹ آش را جایگزین پخت غذاهای پر زرق و برق کرد. آشفروشی نیکو صفت تا یک دهه قبل در میدان انقلاب بود اما با اجرای طرح توسعه دانشگاه تهران، به خیابان جمالزاده جنوبی منتقل شد. در منوی این آشفروشی انواع آش از آش رشته و آش شلهقلمکار گرفته تا آش دوغ و آش عدسی گنجانده شده و با ذائقه همه مشتریها جور در میآید. معروفترین آشفروشی تهران معمولا جای مناسبی برای گعدههای دانشجویی است و تنها آشفروشی تهران به شمار میرود که در دانشنامه فارسی صفحه پر و پیمانی دارد.
حاج یدالله و پسران
خیابان آذربایجان
قریب به اتفاق آشفروشیهای قدیمی و اسم و رسمدار تهران از ساعات ابتدایی صبح در پاتیلها را بر میدارند و آماده پذیرایی از مشتریان هستند. آشفروشی حاج یدالله و پسران از معدود مغازههای آشفروشی تهران است که بهطور 24ساعته و حتی در ساعات بامدادی از مشتریان شبگرد یا سحرخیز پذیرایی میکنند. آشفروشی حاج یدالله از سال 1342در بزرگراه نواب و نبش خیابان آذربایجان تاسیس شده و در ماه رمضان پاتوق جوانانی است که از نقاط دور و نزدیک شهر برای خوردن یک کاسه آش یا حلیم با روغن کرمانشاهی به اینجا میآیند. این آشفروشی محیط لوکس و بزرگی ندارد اما شکمگردهای حرفهای خوب میدانند که در این مواقع فقط طعم غذا مهم است و دیگر هیچ.
شیراز
خیابان خواجه عبدالله
اگر میخواهید مزه آش سنتی شیراز را که بین شیرازیها معروف و پرطرفدار است، بچشید لازم نیست تا زادگاه حافظ و سعدی شیرین سخن بروید. آشکده شیراز در تهران ۳شعبه مختلف دارد اما شعبه سیدخندان که در خیابان خواجه عبدالله واقع شده حسابی در دسترس است. آشفروشی شیراز هم در طبخ انواع غذاهای شیرازی و خانگی تخصص دارد و هم انواع آش بهخصوص آش شیرازش که حسابی معروف است را به مشتریهای تهرانی عرضه میکند. آش شیراز با گوشت و نخود و لوبیا پخته میشود و سبزیاش ترخون و تره است. خیلیها معتقدند که طعم آش شیراز با انواع دیگر آشهایی که در تهران پخته میشود به کلی متفاوت است چون با سبزیهای معطر پخته میشود.
سید مهدی
خیابان ولیعصر عج
اگر میخواهید طعم آشهای یکی از قدیمیترین آشفروشیهای تهران را زیر درختان چنار خیابان ولیعصر(عج) تجربه کنید پیشنهاد ما به شما آشفروشی سیدمهدی است. این مغازه هم 50سال قدمت دارد و روبهروی باغ فردوس در خیابان ولیعصر(عج) واقع شده است. سیدمهدی حسابی، صاحب این مغازه بازنشسته شده و اداره هر دو شعبه را به دامادش واگذار کرده اما در اصل قضیه که طبخ انواع آش و عرضه غذای باکیفیت به مشتری است، تغییری حاصل نشده. عدهای معتقدند که آشفروشی مهدی، نان جایش را میخورد و عدهای دیگر از طعم متفاوت آش شلهقلمکار سیدمهدی میگویند که نیمقرن سابقه دارد.
دایی
خیابان سپهسالار
اگر برای خرید کیف و کفش به خیابان سپهسالار رفته باشید حتما با صف طویل خرید آش در میانههای این خیابان تاریخی مواجه شدهاید. لای فروشگاههای پر زرق و برق خیابان سپهسالار، مغازهای قرار دارد که مثل این خیابان، قدیمی و تاریخی است و روی تابلوی کوچک و جمع و جور آن نوشته: آش دایی. اصغر رضوان قمی معروف به دایی چیزی نزدیک به ۵۰ سال است که چراغ مغازهاش را روشن نگه داشته و حالا بهعنوان یکی از قدیمیترین آشفروشیهای تهران شناخته میشود. آشفروشی دایی در طول سال فقط با انواع آش از مشتریانش پذیرایی میکند اما اگر در ماه رمضان میخواهید سری به این مغازه قدیمی بزنید باید زودتر دست بهکار شوید.