تقدم ستاره ها بر فوتبال

شاهین رحمانی‌- کارشناس مدیریت فوتبال

33 سال پیش روز ۲۵ آوریل بود که مدیر 6باشگاه فوتبال در لندن جمع شدند و اعلام کردند که لیگی مستقل از اتحادیه راه می‌اندازند تا درآمد بیشتری کسب کنند. پنجم اردیبهشت، سالگرد این تغییر است؛ همین روزها.
«یوروپین کاپ» را به‌خاطر دارید؟ بازی‌های جذاب باشگاهی اروپا که سال1992 به ساختار فعلی لیگ قهرمانان اروپا تغییر کرد تا خطر حذف بزرگانی مانند رئال‌مادرید در بازی اول و دوم از بین برود و حضور آنها در این رقابت‌ها طولانی‌تر شود و درآمد بازی‌ها سر به فلک بکشد.
سال‌ها گذشته و حالا رئال و بارسلونا بدهکار شده‌اند. می‌خواهند مسی را نگه دارند، می‌خواهند ستاره‌های بیشتری بخرند؛ اما نزدیک به یک میلیارد دلار بدهی دارند.
باشگاه‌های ایتالیایی قدرت‌شان در زمین مقابل انگلیسی‌ها و اسپانیایی‌هایی که تا دو سه‌دهه پیش شکست‌پذیر بودند کم شده و زود از عرصه رقابت‌ها حذف می‌شوند، ‌ولی یوونتوس و اینترمیلان سهم بیشتری از قدرت و درخشش بیشتری می‌خواهند.
و بالاخره مدیران آمریکایی لیگ برتر که جهان را میدان تجارت خود می‌دانند عرصه را بر باشگاه‌های‌شان تنگ می‌بینند. به بازی‌های بی‌معنی تدارکاتی پیش از فصل در آمریکا نگاه می‌کنند که سیل تماشاگران، استادیوم‌های غول‌پیکر را برای تورنمنت‌هایی مثل «اینترنشنال چمپیونز کاپِ» بی‌محتوا و برای دیدن ستاره‌های اروپایی ناآماده لبریز می‌کند؛ برای تقابل مسی-رونالدو، با هر کیفیتی که می‌خواهد باشد.
آنها نبض طرفدارِ امروز جهانی دست‌شان آمده. پروژه جدید را «سوپر لیگ» نامیده‌اند، بدون اثری از اروپا یا هیچ منطقه و قاره دیگری. فوتبالی که از رقابت‌های باشگاهی شهری شروع شد و بعد با توسعه صنعتی و حمل‌ونقل توانست لیگ کشوری شود، حالا قاره اروپا هم برایش کوچک است.
خشمی که از روز یکشنبه به‌پا خاست، تقابل طرفداران دیدگاه‌های سنتی و مدرن بود. شاید بهتر باشد نگوییم مدرن، بگوییم طرفدار جهانی که در اکثریت مطلق‌اند. آن 70هزار نفری که در منچستر به استادیوم می‌روند و هر بازی را در پس تاریخی اجتماعی و فرهنگی معنی می‌کنند، در مقابل صدها میلیون طرفدار جهانی از سنگاپور گرفته تا نیویورک و شانگهای عددی نیستند. سنتی که رقابت منچستر و برنلی را برای هزاران انگلیسی احساسی می‌کند، اثری بر نبض صدها میلیون طرفدار دیگر ندارد؛ برای آنها که ساعت‌ها ستاره‌های خیالی را در فیفا ویدئوگیم مقابل هم قرار می‌دهند تا سرشار از لذت شوند.
مدیران باشگاه‌های بزرگ دست طرفداران امروزی جهان را خوانده‌اند. تیپ غالب آینده طرفداران، «ستاره‌باز»اند. آیا در همین ایران خودمان وقعی برای «وست بروم» و «برنلی» می‌گذارند؟  البته که رقابت در لیگ‌های محلی از تک و تا می‌افتد. چلسی و لیورپول که تا هفته پیش در اضطراب صعود بودند می‌توانند در آینده تیم دوم‌شان را به بازی‌های داخلی بفرستند. البته که امیدها کمرنگ می‌شوند. نه خبری از حماسه «لستر» خواهد بود و نه حرارتی برای صعود «وستهام». نورهایی مانند «لایپزیک» و «لیون» هم ممکن است روزنه‌ای پیدا نکنند که بیایند و ستاره شوند. اما میلیون‌ها طرفدار دنیای جدید که پول دارند و همه عالم را گرفته‌اند، همین را می‌خواهند. نصفه‌شب در ویتنام بیدار جلوی تلویزیون می‌نشینند تا لذت ببرند، چون دیگر خبری از بازی‌های کسالت‌بار نیست. اینطور نیست؟ دور و برتان را یک نگاه دیگر بیندازید.
این یادداشت مواضع شخصی نویسنده است و ربطی به موقعیت شغلی او ندارد.