افزایش خودسرانه نرخ نان در قم
روحالله کریمی ـ خبرنگار
همین که اتحادیه نانوایان قم پیشنهاد افزایش ۳۰درصدی نرخ نان را داد، تعدادی از نانوایان این شهر نرخ نان را افزایش دادند. با وجود اینکه فرماندار قم تأکید کرده تا زمانی که افزایش نرخ نان در کمیتههای تخصصی تعیین تکلیف نشده نمیتوان در مورد قیمت آن اظهارنظر کرد، اما تعدادی از نانوایان محلههای مختلف قم به استقبال افزایش قیمت این کالا رفتهاند. این افزایش خودسرانه با واکنش شهروندان مواجه شد. یکی از شهروندان منطقه نیروگاه به خبرنگار همشهری گفت: قیمت نان سنگک در منطقه نیروگاه به ۲هزار تومان رسیده است. آیا بخشنامه جدیدی برای افزایش قیمت برای نانواها ارسال شده است؟شهروند دیگری از محله ۲۰متری زاد هم درباره گران شدن نان لواش در این محله گفت: نانوایی لواش این محله بدون هیچ بخشنامهای قیمت نان را یکباره از ۳۰۰تومان به ۴۰۰ تومان افزایش داده است. این منطقه هم تراکم جمعیت بالایی دارد. در سبد غذایی اهالی این منطقه، نان بیشتر از کالاهای دیگر استفاده میشود.مخاطبان همشهری در محلههای آذر، شهرک فاطمیه، خیابان کارگر و سایر مناطق دیگر نیز از افزایش خودسرانه نرخ نان خبر دادند.
نانوایان حمایت نمیشوند
روی دیگر سکه گرانشدن نان، افزایش هزینههای نانوایان است. آخرین مرتبه که نرخ نان بهصورت رسمی اعلام شد، اول آبان ۱۳۹۸ بود. نانوایان معتقدند که هزینه پخت نان در 2سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته و پخت نان باکیفیت برای آنها صرفه اقتصادی ندارد. اصغر بیاتی مالک نانوایی سنگک در بلوار یادگار امام به خبرنگار همشهری گفت: حدود 2سال است که قیمت نان افزایش نداشته، درحالیکه مخارج ما بهصورت پلکانی افزایش پیدا کرده. ملزومات نانوایی مثل خمیر مایه، نمک یددار، دستمزد کارگران و... 2تا 3برابر شده است. وی با انتقاد از نبود حمایت کافی از نانوایان برای تولید نان باکیفیت گفت: با این وضعیت، کار در نانوایی صرفه اقتصادی ندارد.
نرخ جدید لواش موقتی است
کش و قوسهای نانوایان و مسئولان برای افزایش نرخ نان در حالی ادامه دارد که اتحادیه نانوایان نرخ جدید نان لواش با آرد دولتی را ۴۰۰تومان اعلام کرد. این افزایش قیمت بدون رعایت تشریفات قانونی انجام شده و بهگفته رئیس اتحادیه نانوایان قم، موقتی است. علیاکبر زارعی گفت: 2عید نوروز را گذراندهایم بدون اینکه هیچ تغییری در قیمت نان ایجاد شود. چندین جلسه برای اصلاح نرخ نان برگزار کردیم ولی به تفاهم نرسیدیم. تنها کالایی که قیمت آن توسط دولت کنترل شده، نان است و این مسئله باعث شده تعدادی از نانوایان از این شغل خارج شوند.
وی افزود: هماکنون دستمزد کارگران نانواییها روزانه از حدود ۷۰هزار تومان تا ۲۰ هزار تومان است. اداره کار نرخ دستمزد کارگر را افزایش داده است؛ به عنوان مثال یک کارگر مجرد روزانه ۱۷۰هزار تومان باید دریافت کند. الان یک کارگر ساده ساختمانی روزانه ۲۰۰هزار تومان دستمزد میگیرد.
نانخشک فروشی بهتر از نان فروشی
زارعی با انتقاد از تناقضهایی که در درآمد و هزینه نانواها وجود دارد، تأکید کرد: سفره نانواها هر روز کوچکتر میشود. اگر صنف نانوا را مثل سایر اصناف درنظر بگیرند و افزایش نرخ را سالانه محاسبه کنند این مشکلات بهوجود نمیآید.
وی هرج و مرج در نرخ نان را پذیرفت و گفت: الان کارد به استخوان نانواها رسیده. اگر مسئولان بهموقع در مورد افزایش نرخ نان تصمیمگیری میکردند، هرج و مرج بهوجود نمیآمد. البته تعدادی از نانواها را متقاعد کردیم که به نرخ سال ۹۸ پایبند باشند.
رئیس اتحادیه نانوایان استان افزود: وقتی قیمت نان سرکوب شود، فساد ایجاد میشود. الان نان خشک فروشی بهتر از نانفروشی است یا ممکن است کمفروشی نان یا خام فروشی آرد اتفاق بیفتد.
افزایش نرخ نان تخلف است
افزایش خودسرانه نرخ نان مورد تأیید مسئولان استان نیست. رئیس سازمان صمت قم به همشهری گفته که نرخ نان در قم به هیچوجه افزایش نیافته است. محمود سیجانی افزود: به رئیس اتحادیه نانوایان و معاون بازرسی سازمان صمت گفتم که این مسئله را مدیریت کنند. نان یک کالای استراتژیک است و تغییر نرخ آن در اختیار استانها نیست. بنابراین هرگونه افزایش نرخ نان در شرایط کنونی تخلف است.
وی در عین حال دغدغه نانوایان در مورد افزایش هزینهها و مخارج را بجا دانست و گفت: وقتی قیمت کالاهای دیگر افزایش پیدا میکند طبیعی است که نرخ نان هم باید افزایش پیدا کند.
نان در قم دو نرخی است. برخلاف تصور برخی شهروندان که فکر میکنند بعضی از نانواییهای قم آزادپز هستند، نرخ نان براساس استفاده از آرد دولتی یا نیمه دولتی اعلام میشود. در وضعیت استفاده از آرد دولتی، نرخ نان سنگک ۴۷۰گرمی ۱۱۰۰تومان، بربری ۶۵۰ گرمی ۱۰۰۰ تومان و تافتون و لواش ۱۷۰گرمی ۳۰۰تومان است. نرخ نان سنگک ۵۰۰گرمی با استفاده از آرد نیمهدولتی ۱۵۰۰تومان و بربری ۶۵۰ گرمی ۱۳۰۰تومان است. متصدیان ۷۸۰نانوایی قم شامل ۴۶۶واحد دولتی و ۳۱۴واحد نیمه دولتی در انتظار نرخگذاری جدید هستند. اگر بپذیریم که نان خوب را باید به نرخ روز خورد، در شرایط کنونی نه نان خوب میخوریم و نه قیمت آن به نرخ روز است.