دیپلمات‌ها بعد از 4روز مذاکره فشرده به تهران برمی‌گردند. درحالی‌که همه طرف‌ها از سازنده‌بودن نشست وین سخن می‌گویند و امیدواری‌ها برای احیای برجام بیشتر شده است.
البته هنوز جزئیاتی از مذاکرات منتشر نشده اما طبق گفته مذاکره‌کنندگان دو کارگروه هسته‌ای و تحریم تشکیل شده که وظیفه آنها مشخص کردن شرایط بازگشت ایران و آمریکا به برجام است. بر همین اساس دیروز دومین نشست کمیسیون مشترک برجام هم به بررسی دستاوردهای این دو کارگروه گذشت. در همین جلسه مقرر شد تا چهارشنبه هفته آینده دوباره اعضای برجام در وین دور یک میز بنشینند؛ اتفاقی که حکایت از رضایت‌بخش بودن مذاکرات داشت. عباس عراقچی، رئیس هیأت ایرانی گفته که هر چند هنوز برای اظهارنظر درباره روند مذاکرات زود است اما فضای جلسات سازنده است. به‌گفته معاون وزیرخارجه ایران «مسیر ما، مسیر رو به پیشرفتی است ولی هنوز با نقطه‌ای که امیدوار باشیم به یک روند مثبتی خواهیم رسید فاصله داریم اگرچه ناامید نیستیم.» سازنده بودن مذاکرات کلیدواژه‌ای که در بیانیه اتحادیه اروپا و حتی نشست سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم دیده می‌شود.
کارگروه‌ها در وین چه کردند؟
طبق اخباری که عراقچی از روند مذاکرات داده در دو کارگروه تعیین‌شده نمایندگان کشورها مجموعه اقداماتی که ایران باید برای بازگشت به پایبندی کامل انجام دهد مشخص می‌شود. پس از این «تنظیم خواهیم کرد و بحث خواهیم کرد ترتیب و توالی اقدامات چگونه باید باشد.» عراقچی گفته که «از نظر ما آمریکا باید همه اقداماتش را به‌صورت یکجا انجام بدهد، سپس ایران راستی‌آزمایی می‌کند و بعد ما اقدامات خود را انجام خواهیم داد.» به‌گفته او تحریم‌های مدنظر ایران هم شامل تمام تحریم‌هایی می‌شود که در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ وضع شده است: «همه این موارد را کارگروه‌ها انجام می‌دهند تا زمانی که آماده و توافق شد که این مجموعه تحریم‌ها باید برداشته شود که از نظر ما شامل همه تحریم‌های برجامی و همه تحریم‌های دوران آقای ترامپ می‌شود.» عراقچی حتی اضافه کرد که «نشانه‌هایی بروز کرده که آمریکا در حال بررسی مواضع خودش و حرکت به سمت برداشتن تحریم‌های کامل است.» عراقچی دیروز در وین با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم دیدار کرد. طبق گزارش‌ها در این دیدار ایران رافائل گروسی را در جریان آخرین نتایج مذاکرات گذاشت تا در آینده هماهنگی بیشتری با این نهاد به‌وجود بیاید.
یک بام و دوهوای آمریکا
در سوی دیگر مواضع چند روز اخیر وزارت خارجه آمریکا با موضع عراقچی همخوانی داشت. آمریکایی‌ها گفتند حاضر هستند تحریم‌های ناسازگار با برجام را لغو کنند. همچنین ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم مذاکرات وین را «سازنده» دانست و گفت که با وجود این « ما اجازه نمی‌دهیم انتظارات از موقعیت فعلی‌مان فراتر بروند.» پیش از این هم نماینده آمریکا در امور ایران در مصاحبه‌ای گفت که هر چند از توافق تا پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری استقبال می‌کند اما عجله‌ای هم برای این کار ندارد. به‌گفته رابرت مالی آمریکا آماده است تا با هر کسی دراین باره مذاکره و توافق کند. همچنین برخی رسانه‌های خارجی به نقل از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نوشتند که او ادعا کرده برنامه موشکی ایران، نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم از نگرانی‌های آمریکاست و به همین دلیل فعلا فشارها و تحریم‌های مرتبط با این موضوعات ادامه خواهد داشت.
تلاش‌ها برای احیای برجام ادامه دارد
دیروز اتحادیه اروپا هم روایت خود را از مذاکرات در بیانیه‌ای منتشر کرده است. طبق این بیانیه «شرکت‌کنندگان در جلسه از منظر بازگشت احتمالی آمریکا به برجام، یک ارزیابی کلی از مذاکرات انجام شده در سطوح متعدد از زمان آخرین جلسه کمیسیون مشترک انجام دادند و درباره شیوه‌های اطمینان یافتن از بازگشت به اجرای کامل و مؤثر آن گفتوگو کردند.» براساس بیانیه اتحادیه اروپا حاضران در دو کارگروه «تبادل نظرهای سازنده و نتیجه‌بخش را مورد توجه قرار دادند.»
هنوز مسیری طولانی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات در پیش است. تقریبا همه اعضای برجام و مقامات ایران هم براین نکته تأکید کرده‌اند. به این ترتیب روزهای شلوغ دیپلمات‌ها ادامه دارد و کارشناسان کمیسیون مشترک برجام به فعالیتشان ادامه می‌دهند تا دوباره در وین مذاکرات را از سر بگیرند.
گشایش‌ها در رابطه با کره‌جنوبی در راه است؟
در آستانه دومین نشست کمیسیون مشترک، ایران نفتکش توقیف‌شده کره‌جنوبی را هم آزاد کرد. این نفتکش به‌دلیل ایجاد آلودگی زیست‌محیطی در خلیج‌فارس نزدیک به 3 ماه قبل توقیف شده بود. همزمان با این اتفاق سخنگوی وزارت خارجه ایران از سفر چون‌سی‌کیونگ، نخست‌وزیر کره در روزهای ۲۲ و ۲۳ فروردین خبر داد. به گفته خطیب‌زاده، مقام کره‌ای در ایران با معاون اول رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و علی لاریجانی مشاور مقام معظم رهبری دیدار می‌کند. قرار است در این دیدارها درباره مسائل دوجانبه و 7میلیارد دلار دارایی بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی گفتوگو و رایزنی شود. البته پیش از خبر رفع توقیف نفتکش کره‌جنوبی گفته شده بود نخست‌وزیر کره‌جنوبی به‌زودی برای رایزنی درباره آزادسازی کشتی توقیف شده این کشور در آب‌های خلیج‌فارس، به تهران سفر و با مقامات جمهوری اسلامی دیدار می‌کند.
مکث
کدام تحریم‌ها لغو می‌شوند؟
پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت 97سیل تحریم‌های ترامپ علیه ایران آغاز شد. حالا آمریکا می گوید آماده لغو تحریم‌های مغایر با برجام است. اما این تحریم‌ها شامل چه حوزه‌هایی می‌شود؟ نخستین اقدام آمریکا لغو مجوزهای دو شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیمای مسافربری به ایران بود. سپس مبادلات با دلار، خرید و فروش و صدور بیمه محموله‌های طلا و فلزات گرانبها، خرید و فروش اسناد و اوراق بهادار و تحریم صنایع خودروسازی از دیگر تحریم‌های آمریکا بعد از خروج از برجام بود. واشنگتن همچنین به شرکت‌های خارجی که بعد از برجام شروع به تجارت با ایران کرده بودند ۹۰ تا ۱۸۰ روز مهلت داد که به کارشان با ایران خاتمه دهند. در آبان ۹۷ دولت ترامپ فهرستی از ۷۰۰ فرد و شرکت در حوزه بانکداری ، نفت و انرژی را تحریم کرد. تحریم نفتی ایران هم در این تاریخ آغاز شد و فقط 8کشور مجوز خرید نفت از ایران را داشتند. اردیبهشت سال ۹۸ این معافیت‌ها هم لغو شد و درواقع همه کشورها از خرید نفت ایران منع شدند. در این فاصله تا امروز فروش نفت ایران به یک‌پنجم کاهش یافته اما به صفر نرسیده. در همین زمان تحریم‌هایی علیه بخش‌های فلزات ، فولاد ، آلومینیوم و مس ایران وضع شد. پس از این، تحریم‌های اغلب تبلیغاتی آغاز شد و صدها نفر از مسئولان نظام از سوی آمریکا تحریم شدند. آمریکا مقام معظم رهبری و دفتر ایشان را هم تحریم کرد.
مذاکرات امیدبخش
عراقچی: هنوز با اینکه امیدوار باشیم به روند مثبتی می‌رسیم فاصله داریم اگرچه ناامید نیستیم
در همینه زمینه :
