پیک چهارم در انتظار بازگشت مسافران

زهرا جعفرزاده- خبرنگار

در سیزدهمین روز از تعطیلات نوروز، آمار فوتی‌های کرونا با جهشی قابل توجه به 117نفر در یک شبانه‌روز رسید. این در حالی است که سال99 با مرگ 75نفر در یک‌ روز و ابتلای 7هزارو540نفر به پایان رسید و در کمتر از 2هفته، آمار فوتی‌ها سه‌رقمی شد و میزان ابتلای روزانه هم به 11هزارو660نفر افزایش پیدا کرد. حالا براساس اعلام متخصصان و اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا، اوضاع در روزهای آینده وخیم‌تر خواهد شد و فوتی‌ها افزایش قابل‌توجهی پیدا خواهند کرد. آخرین روز سال گذشته 9شهرستان در وضعیت قرمز، 31شهرستان در وضعیت نارنجی، 295شهرستان در وضعیت زرد و 113شهرستان در وضعیت آبی‌ قرار داشتند. اما طی 2هفته، تعداد قرمزها به 46 و نارنجی‌ها به 119شهرستان افزایش پیدا کرد. 246شهرستان هم در وضعیت زرد و 37شهرستان در وضعیت‌‌ آبی‌ قرار گرفتند. حالا بنا به‌گفته رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری و عضو کمیته علمی مقابله با کرونا به همشهری، کشور در پیک جدیدی از شیوع بیماری کرونا قرار دارد، تخت‌های بیمارستان‌ها پر است و پیش‌بینی می‌شود اوضاع از این هم بدتر شود. همه اینها در شرایطی است که وضعیت فعلی نتیجه تجمعات و ترددهای قبل از عید و اوایل تعطیلات است. باید منتظر پیامدهای عید ماند. این، نگرانی بسیاری از متخصصان و فعالان در بخش‌های کرونای بیمارستان‌هاست. اوضاع زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام می‌کند، 15هزار نفر با تست مثبت کرونا، به مسافرت رفته‌اند. هرچند که طبرسی تأکید می‌کند این آمار را باید 10برابر کرد تا به عدد واقعی رسید. متخصصان بخش عفونی در سایر بیمارستان‌ها هم از وضعیت عجیب بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها می‌گویند. یکی از آنها شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان است که به همشهری می‌گوید آمارها در 2هفته گذشته بالا رفته و این در حالی است که 90درصد گونه در حال چرخش ویروس، کرونای انگلیسی است. شکوهی می‌گوید اینها نتیجه رعایت‌نکردن مردم است. بنا به‌گفته سخنگوی وزارت بهداشت، میزان رعایت پروتکل‌ها از سوی مردم، به 56درصد کاهش پیدا کرده. سیما لاری از احتمال خیز چهارم بیماری در کشور خبر می‌دهد. وزیر بهداشت هم خبر از در پیش‌بودن روزهای سخت می‌دهد. او در مطلبی که در صفحه اینستاگرامش منتشر کرد، از روند سفرهای نوروزی انتقاد کرد.

با رنگ‌بندی شهرها، به مردم کد اشتباه دادند
مسئولان نگران شرایط پس از تعطیلات نوروز هستند؛ زمانی که مسافران از شهرهای مختلف به خانه‌هایشان باز‌می‌گردند و ترددهایشان را شروع می‌کنند. یکی از آنها داوود پیام طبرسی، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کروناست. او می‌گوید آمارهای واقعی شیوع 2 تا 3هفته پس از تعطیلات مشخص می‌شود. او پیش‌بینی می‌کند که روند فوتی‌ها افزایش پیدا خواهد کرد: «متأسفانه مسئولان به فکر چنین وضعیتی نبودند، راه‌ها را نبستند و اجازه دادند تا ترددها اعمال شود، تنها اقدام محدودکننده‌شان برای سیزدهم فروردین بود که تأثیر چندانی نخواهد داشت، چرا‌که افراد از مناطق مختلف در کنار هم قرار می‌گیرند و اوضاع بدتر می‌شود.» به‌گفته او، با اعلام رنگ‌بندی شهرها، کدهای اشتباهی به مردم داده شد و همین مسئله شیوع ویروس را شدید کرد: «در کمتر از یک هفته بسیاری از شهرها قرمز و نارنجی شد و شرایط بعد از تعطیلات واقعا ترسناک است.» با اینکه پیش از تعطیلات نوروز، ویروس انگلیسی هنوز در همه نقاط کشور‌ دیده نمی‌شد، حالا اما گفته می‌شود که ویروس غالب، کرونای انگلیسی است. طبرسی هم به این نکته تأکید می‌کند و می‌گوید که این ویروس دیگر در همه جای کشور دیده می‌شود.

روند واکسیناسیون کند است 
پیش از این محسن فتحی، عضو هیأت رئیسه کمیسیون بهداشت مجلس گفته بود که واکسیناسیون ملی از اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد، شروع می‌شود. با این حال اما مسئولان ستادی پیش‌بینی دیگری می‌کنند. طبرسی می‌گوید که مشکل اصلی، اختلال در روند واکسیناسیون در دنیاست؛ یعنی هم‌اکنون، تمام کشورها برای تامین واکسن به مشکل خورده‌اند: «کشورهای واکسن‌ساز اولویت تامین واکسن را برای خود قرار داده‌اند. در خبرها هم اعلام شد که هند دیگر به هیچ کشوری واکسن صادر نمی‌کند، همین مسئله محموله‌های کرونا را با تأخیر به مقصد می‌رساند. این موضوع هم تنها محدود به هند نمی‌شود، انگلستان هم واکسن برای استرالیا نمی‌فرستد و همین باعث شده تا واکسیناسیون در کشور ما روند خیلی کندی داشته باشد.» به‌گفته طبرسی، حتی همین واکسن‌هایی که تاکنون وارد کشور شده، بسیار کند تزریق می‌شود. بنابراین باید سرعت بیشتری به روند واکسیناسیون داده شود. رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان هم می‌گوید که هنوز نیمی از کادر درمان علیه کرونا واکسینه نشده‌اند و به‌نظر می‌رسد که تمام امیدها به تولید داخلی واکسن است. از آن طرف، براساس اعلام متخصص عفونی بیمارستان مسیح دانشوری به همشهری، کامل نشدن دایره واکسیناسیون برای کادر درمان در شرایطی است که در همه جای دنیا، واکسیناسیون از کادر درمان شروع شده و حتی کارآزمایی واکسن‌ها هم روی کادر درمان انجام شد چرا‌که این افراد روحیه کمک به پژوهش دارند و اگر مبتلا شوند، شانس مرگ‌ومیر آنها هم بالاتر است. بنابراین بیشتر می‌توانستند برای کارآزمایی از این گروه استفاده کنند. اما کسانی که به ایمنی جمعی اعتقاد داشتند با سرعت واکسیناسیون مخالفت کردند. 
 او تأکید می‌کند که واکسیناسیون رسمی در ایران هنوز شروع نشده ‌و می‌توان گفت که ایران نسبت به دنیا در این زمینه عقب مانده است: «واکسیناسیون زیر یک میلیون نفر برای جمعیت 80میلیون نفری بیشتر شبیه نمایش است.» حالا در این شرایط، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا تأکید می‌کند که باید روند تولید داخلی واکسن سرعت بگیرد: «امیدواریم واکسن داخلی تا اردیبهشت‌ماه تولید شود، ‌‌هم‌اکنون واکسن کووبرکت در فاز دوم مطالعات قرار دارد و اگر دولت مجوز بدهد، تزریق عمومی با همین واکسن شروع شود، چرا‌که اگر تعداد فوتی‌های کرونا در اواخر فروردین به بالای 500نفر برسد، شرایط وخیم‌تر می‌شود. متأسفانه روند کار در فاز دوم مطالعات کووبرکت هم کند است و هنوز نتیجه تست بالینی آن نیامده است تا بتوان درباره نتایج آن اظهارنظر کرد.»

افزایش تعداد بیماران بدحال کرونا
تعداد بیماران بدحال بستری‌شده در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان بالا رفته است. این موضوعی است که از سوی محمدرضا هاشمیان، متخصص عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، اعلام می‌شود. به‌گفته او، حتی بیمارستان‌هایی که تا پیش از این کمتر برای بستری بیماران کرونایی‌ استفاده می‌شدند، حالا وارد میدان شده‌اند: «در این مدت، تماس‌های زیادی از شهرهای دیگر داشته‌اند که برای انتقال بیمار مبتلا به کرونایشان درخواست داده بودند اما با انتقال آنها مخالفت شده چرا‌که جابه‌جایی بیماران از شهری به شهر دیگر، منجر به‌شدت شیوع می‌شود.» او هم بر شدت‌گرفتن روند شیوع در هفته‌های آینده تأکید می‌کند و می‌گوید که کادر درمان در این مدت در شیفت‌های طولانی بودند و استراحتی نداشته‌اند، روزهای سختی را می‌گذرانند و به‌شدت خسته شده‌اند، همه اینها در شرایطی است که روند ابتلا خانوادگی شده. این موضوع را تنها هاشمیان بازگو نمی‌کند؛ نادر توکلی، معاون درمان ستاد مقابله با کرونای استان تهران هم از افزایش موارد ابتلای خانوادگی کرونا و بیماران بدحال خبر می‌دهد. به‌گفته او، فاصله زمانی ابتلا و بدحال‌تر شدن بیماران کم شده، درحالی‌که تعداد بیماران بدحال هم بیشتر شده و درگیری کودکان بالا رفته است.
براساس اعلام هاشمیان، جوانان با رفت‌وآمدهایشان، بیماری را به داخل خانه می‌برند و دیگر اعضای خانواده را درگیر بیماری می‌کنند از این نمونه‌ها در مدت اخیر فراوان بوده است. از سوی دیگر، افراد زیادی هم در این مدت با تست کرونای مثبت به سفر رفتند بدون اینکه نظارتی بر تردد آنها انجام شود. کسانی که مثبت بودند و نمی‌توانستند با هواپیما به سفر بروند، با خودروهای شخصی در جاده‌ها تردد کردند. او با اشاره به آمار اعلام‌شده از سوی وزارت بهداشت درباره تردد 15هزار مسافر با تست مثبت کرونا می‌گوید که این وزارتخانه باید آمارهای قبلی را هم در اختیار قرار دهد تا تعداد تردد این افراد نسبت به گذشته رصد شود. او هم مانند طبرسی، سوش غالب را، کرونای انگلیسی می‌داند و به وضعیت بیماران بستری‌شده در بیمارستان اشاره می‌کند: «بیمارانی که مراجعه می‌کنند دچار علائم بالینی متفاوتی شده‌اند و به‌نظر می‌رسد شاید در ایران هم ما جهشی در ارتباط با ویروس پیدا کرده‌ایم. اما از آنجایی که روی ژنوم ویروس کار نکرده‌اند، نمی‌توان به‌طور قطعی نظر داد که جهش‌های ایرانی چطور بوده است.»