حلقه سبز تهران، 1404 تکمیل می‌شود

محمود مولایی ـ خبر‌نگار

توسعه شهری با حفظ تنوع زیستی، گسترش قابلیت‌های گیاهی و عرصه‌های سبز به سرانجام روشنی می‌رسد. کلانشهر تهران نیز به‌عنوان یکی از پرجمعیت‌ترین شهرهای جهان سال‌هاست با اجرای طرح توسعه کمربند سبز پیرامونی در مسیر توسعه و گسترش فضاهای سبز حرکت می‌کند و امروز نیز هزارهکتار از این طرح به بهره‌برداری می‌رسد. 
در این برنامه با عنوان روز «درخت آفرینش» که در اراضی غرب بوستان جنگلی تلو برگزار می‌شود، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور، پیروز حناچی، شهردار تهران و خانواده معزز شهدا حضور دارند. بدین‌ترتیب، توسعه کمربند سبز حریم تهران به 43هزارو800هکتار رسیده و تا پایان اجرای این طرح 6هزارو200هکتار باقی‌مانده است؛ یعنی رسیدن به 50هزار هکتار.
علی‌محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران در این رابطه به همشهری می‌گوید:‌ «مساحت کمربند سبز ایجادشده پیرامون شهر تهران هم‌اکنون به بیش از 43هزارو800هکتار یعنی حدود 44هزار هکتار رسیده است. براساس اسناد فرادست موجود، از طرح 50هزار هکتاری کمربند سبز قریب به 6هزار هکتار دیگر از اراضی حاشیه‌ای مناسب جهت ایجاد جنگل‌کاری در پیرامون شهر تهران باقی‌مانده است. برای همین، درصورت رفع بعضی از معارضات و مسائل حقوقی مرتبط با آن و براساس احکام برنامه 5ساله سوم شهرداری تهران انتظار می‌رود که سالانه حداقل هزار هکتار آن جنگل‌کاری شود.»
توسعه کمربند سبز برای حفظ و صیانت از حریم تهران و همچنین جلوگیری از گردوغبار، کاهش آلودگی هوا، تلطیف هوا و مواردی از این دست صورت می‌گیرد. جنگل‌کاری در سال99 در دامنه جنوبی البرز و در اراضی حاشیه‌ای مناطق 4، 13، 19 و 22 انجام شده است. به‌گفته مختاری، برای سال1400 نیز  دست‌کم هزارهکتار جنگل‌کاری در حریم شهر پیش‌بینی شده است. بدین‌ترتیب قرار است در مناطق شمال غربی، شمال شرقی و شرق شهر تهران جنگل‌کاری صورت بگیرد. مدیرعامل سازمان بوستان‌ها تأکید می‌کند: «تلاش می‌کنیم در سال آینده 1500هکتار جنگل‌کاری داشته باشیم؛ چراکه پیش از این در یک سال 1250هکتار جنگل‌کاری داشتیم و امیدوار هستیم در 1400 کمربند سبز پیرامونی شهری را توسعه بیشتری دهیم. حال اگر سالانه 1500هکتار جنگل‌کاری در رینگ سبز تهران انجام شود، این رینگ در سال1404 تکمیل خواهد شد.»‌ 

نوع گونه‌های گیاهی
نوع گونه‌های گیاهی که درون و پیرامون شهر استفاده می‌شود، در تغییرات اقلیمی تأثیرگذار است. اگر گونه‌های بومی و مقاوم با نیاز آبی حداقلی و سازگار با شرایط اقلیم کنونی شهر تهران انتخاب شوند، به افزایش بارندگی و منابع آب سطحی و زیرزمینی، کاهش آلودگی و... کمک می‌کند. مختاری درباره اینکه کدام گونه‌‌ درختان برای شهر تهران مناسب است، می‌گوید: «تلاش می‌کنیم تا با استفاده از انواع گیاهان مقاوم به خشکی، به‌ویژه از نوع پهن‌برگان مانند گونه‌های اقاقیا، گردو، بادامک، داغداغان، زبان گنجشک، بلوط، زالزالک، زرشک، سماق، تنگرس، توت نرک و... و انواعی از سوزنی‌برگان از قبیل کاج تهران و کاج سیاه، تنوع گونه‌ای لازم رعایت شود.»
او ادامه می‌دهد: «در انتخاب این نهال‌ها و ترکیب کشت آنها، وضعیت فیزیکی و شیمیایی خاک، شرایط اقلیمی، شیب زمین، ارتفاع از سطح دریا، جهت باد غالب و منابع آب در دسترس مورد توجه قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیت دامنه جنوبی البرز توسعه جنگل‌کاری در این مناطق از اولویت ویژه‌ای برخوردار بوده است.»  از مناطق مهم دامنه جنوبی البرز که تاکنون توسط سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران جنگل‌کاری شده، می‌توان به سعید‎آباد، ترقیون، خجیر، غزال، شهدای گمنام، پادگان انصارالحسین(ع)، تلو، دانشگاه امام حسین(ع)، سوهانک، قوچک، سایت البرز، شهید محلاتی، دارآباد، مسیح‌دانشوری، رحمان‌آباد، ارتفاعات اردوگاه شهید باهنر، جماران، تله‎کابین توچال، فرحزاد، دانشگاه آزاد، کوهسار، سولقان، حصارک، کن، پیرداوود، حرا، لتمال‌کن، آلاسر و وردآورد در  3فاز و همچنین عرصه‌های موسوم به استحکامات، خاتم‌الانبیا(ص)، شهید شهرام‌فر، دانشگاه علوم‌انتظامی، دوتویه، کهریزک، قصر فیروزه، جان‌بزرگی و شهید افراسیابی اشاره کرد.

آبیاری تحت فشار
اگرچه گونه‌های کاشت درخت در کمربند سبز حریم شهر نسبت به خشکی مقاوم هستند، اما تامین آب موردنیاز برای آبیاری درختان مورد توجه قرار دارد. شرایط آب و هوایی ایران گرم و خشک است و پرسش این است که آیا کلانشهر تهران با توسعه سالی هزار هکتار جنگل‌کاری امکان آبیاری این درختان را دارد یا نه؟ مختاری در این رابطه توضیح می‌دهد: «هم‌اکنون تمامی پروژه‌های جنگل‌کاری در طرح کمربند سبز پیرامون شهر تهران مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار هستند و حتی یک پروژه هم بدون احداث شبکه آبیاری بهره‌برداری نمی‌شود. همچنین با حذف تانکرهای آبیاری علاوه بر رعایت مسائل زیست‌محیطی، نیاز به احداث مسیرهای دسترسی برای آبرسانی است. او اضافه می‌کند:‌ «پس از مکان‌یابی عرصه‌ها و اخذ توافقات موردنیاز، عملیات اجرایی توسعه کمربند سبز پیرامون شهر تهران با عملیات احداث خطوط تراز، حفر گودال‌ها و بانکت‌بندی آغاز شد و مکاتبات لازم با شرکت آب منطقه‌ای تهران جهت تخصیص پساب به‌منظور تامین آب موردنیاز آبیاری عرصه‌های جنگل‌کاری به‌عمل آمد.» 


    تحقق 7هدف با توسعه کمربند سبز تهران

   استفاده بهینه از رواناب‌های سطحی حاصل از ریزش‌های جوی 
  کاهش سیل‌خیزی 
  حفاظت از خاک و کاستن از میزان فرسایش آن  
  استفاده از پساب‌ها و آب‌های حاصل از تصفیه فاضلاب‌ها برای آبیاری درختان 
  معرفی و کاشت گونه‌های بومی و مقاوم به خشکی با نیاز کمتر به آب و آبیاری  
  ایجاد مناظر زیبا با کارایی اکولوژیک از طریق معرفی و کاشت گونه‌های گیاهی متنوع و مناسب 
  حفاظت از عرصه‌های پیرامونی شهر و جلوگیری از دست‌اندازی سوداگران ارضی به این مناطق 



از تلو تا ولیعصر، با دوستی و زندگی
شهرداری تهران در هفته منابع طبیعی (۱۶ تا ۲۲ اسفند) در نقاط مختلف تهران با حضور مقامات کشور از جمله معاون اول رئیس‌جمهوری، شهردار تهران، وزیر امور خارجه، سفرا، اعضای شورای شهر و... برنامه درختکاری دارد. این برنامه‌ها جدا از برنامه‌های درختکاری مناطق 22گانه است. دراین بین امروز  نیز معاون اول رئیس‌جمهور و شهردار تهران در مراسم اتمام و بهره‌برداری از پروژه هزارهکتاری جنگل‌کاری غرب بوستان جنگلی تلو، درخت می‌کارند.