استارشیپ؛ زمین خوردن برای موفقیت آینده

ساسان شادمان منفرد- خبر‌نگار

دومین پرواز آزمایشی کامل موشک استارشیپ شرکت اسپیس‌ایکس هم با یک پایان آتشین همراه بود. به‌گزارش روزنامه گاردین، شرکت ایلان ماسک 2‌ماه پس از شکست و انفجار در پرتاب آزمایشی نخست با موشک استارشیپ‌اس‌ان8، بازهم با یک ناکامی دیگر در پایان ماموریت آزمایشی خود روبه‌رو شد. در برنامه این‌بار موشک استارشیپ‌اس‌ان9 برای یک پرتاب آزمایشی به پرواز درآمد، اما بازهم به هنگام فرود به زمین برخورد کرده و متلاشی شد. این درحالی است که مقامات استارت‌آپ اسپیس‌ایکس می‌گویند که به بسیاری از اهداف مورد نظرشان در این پرواز آزمایشی دست یافته‌اند.

کار روی فرود
موشک فولاد ضد‌زنگ استارشیپ‌اس‌ان9 در این پرتاب آزمایشی به ارتفاع مورد نظر خود یعنی 10کیلومتر رسید و درحالی‌که به‌نظر می‌رسید همه‌‌چیز به‌خوبی پیش می‌رود، از کنار چرخید و فرود خود را آغاز کرد، اما نتوانست خودش را به‌موقع برای فرود صحیح مهیا کند و درنهایت هم به زمین کوبیده شد. «جان اینسپراکر» از مهندسان ارشد شرکت اسپیس‌ایکس در این خصوص می‌گوید: «باید کمی بیشتر روی قسمت فرود خود کار کنیم. ما یک پرواز فوق‌العاده دیگر را تجربه کرده و نشان دادیم که قادریم موتورها را به مخازن پیشرانه برای فرود تبدیل کنیم.» یک موشک استارشیپ دیگر حین آزمایش روز سه‌شنبه که 6.5دقیقه به طول انجامید، کنار محل پرتاب در نزدیکی دهکده‌ای به‌نام «بوکا چیکا» در تگزاس ایستاده بود.

رسیدن به ماه و مریخ
ایلان ماسک، مالک شرکت اسپیس‌ایکس اهداف بسیار بزرگی در سر دارد. او و شرکتش در حال توسعه استارشیپ هستند تا شاید در عرض چند سال بتوانند مردم را به مریخ برساند. این مرحله بالایی از فضاپیماهای‌ ماه و مریخ مورد نظر اوست که به‌منظور پرتاب در بالای یک موشک بسیار بزرگ به‌نام Super Heavy که هنوز در حال توسعه است، قرار می‌گیرند.

اخذ مجوزهای لازم
اسپیس‌ایکس یک هفته پیش‌تر سعی در پرتاب استارشیپ خود داشت، اما موفق به دریافت تأییدیه لازم از طرف اداره هوانوردی فدرال (FAA) نشد که این امر ایلان ماسک را مجبور به انتشار یک توییت در این خصوص کرد. با این حال سخنگوی FAA روز سه‌شنبه‌گفته بود که شرکت اسپیس‌ایکس از مقررات ایمنی پرواز 9دسامبر پیروی نکرده و لازم است قبل از شروع عملیات پرتاب، اقدامات اصلاحی را انجام دهد. طبق اعلام FAA، پرواز سه‌شنبه گذشته از تمام معیارهای ایمنی برخوردار بوده است. سخنگوی FAA پس از پرتاب استارشیپ‌اس‌ان9 نیز در بیانیه‌ای که در یک ای‌میل ارسال کرده بود، اعلام کرد: «اولویت اصلی‌FAA در تنظیمات مربوط به حمل‌ونقل فضایی تجاری، اطمینان از ایمن‌بودن عملیات است، حتی اگر ناهنجاری‌هایی وجود داشته باشد.» در عین حال این سازمان اعلام کرده است که تحقیقاتی را درخصوص علت سقوط و انفجار استارشیپ‌اس‌ان9 آغاز کرده که نتایج آن را به اطلاع عموم خواهد رساند. در عین حال وب‌سایت ورج نیز به این نکته اشاره کرده که شرکت اسپیس‌ایکس از مقررات سازمان هوانوردی فدرال در پرتاب موشک استارشیپ‌اس‌ان8 تخطی کرده بوده است.

نخستین پرواز شخصی
براساس اخبار منتشر شده، نخستین پرواز فضایی غیرنظامی و شخصی شرکت اسپیس‌ایکس اواخر سال‌جاری انجام خواهد شد که این موضوع برای نخستین‌بار و با اهدافی خیرخواهانه صورت خواهد گرفت. این ماموریت، شامل پرتاب فضاپیمای دراگون اسپیس‌ایکس با 4سرنشین به سرپرستی جارد آیزاکمن، بنیانگذار و مدیرعامل  Shift4Payments خواهد بود. اسپیس‌‌ایکس انتظار دارد که این پرتاب در سه‌ماهه چهارم سال‌جاری میلادی انجام گیرد.

اهدافی که اسپیس‌ایکس به آن دست یافت
استارشیپ‌اس‌ان9 که به‌دلیل نقض قوانین در زمان پرتاب اس‌ان8، توسط اداره هوانوردی فدرال (FAA) تحت بررسی بیشتری قرار گرفته بود، سرانجام توانست عملیات خود را آغاز کند، اما درنهایت ماموریتش کامل نشد. این موشک 50متری بیشتر اهداف برنامه‌اش را ازجمله خاموش‌کردن موتورهای رپتور، رسیدن به ارتفاع 10کیلومتری و همچنین مانور چرخشی را به‌خوبی پشت سر گذاشت، اما نتوانست برای فرود، کاملا به حالت عمودی دربیاید. نتیجه اینکه، اس‌ان9 نیز سرنوشت اس‌ان8 را پیدا کرد و به زمین کوبیده شد.