پشت‌پرده شنیده شدن صدای آژیر در غرب تهران و فرود نیامدن هواپیمای ترکیه‌ای در فرودگاه امام‌خمینی چه بود؟
آژیر شایعه در پایتخت
شنیده شدن صدای آژیر در غرب تهران و به‌دنبال آن ماجرای فرود نیامدن هواپیمای مسافربری استانبول-تهران در فرودگاه امام‌خمینی و عدم اطلاع‌رسانی دقیق از سوی مسئولان، با حواشی و شایعات زیادی همراه شد. شایعاتی آنقدر عجیب که حتی از حضور جنگنده‌های دشمن در آسمان تهران نیز حکایت داشت؛ اما این شایعه خیلی زود تکذیب شد. با این حال پشت‌پرده ماجرایی که از بامداد دیروز، فضای رسانه‌ای کشور را پرکرد و باعث نگرانی مردم شد چه بود؟
به‌گزارش همشهری، حدود ساعت 30دقیقه بامداد دیروز بود که ساکنان غرب تهران مخصوصا مناطق شهرآرا، ستارخان، شهرک ژاندارمری و مرزداران متوجه صدای عجیبی شدند. صدای آژیری که شباهت زیادی به آژیر قرمز دوران جنگ تحمیلی داشت و همین باعث ترس و نگرانی بسیاری از مردم شد. صدای آژیر ممتد تا دقایقی ادامه داشت و بعد از آن خاموش شد و این شروع گمانه‌زنی‌ها و اخبار مختلفی بود که به‌سرعت در شبکه‌های اجتماعی و خبرگزاری‌ها منتشر شد. اما آنچه به این ماجرا دامن زد، فرود نیامدن همزمان هواپیمای مسافربری ترکیش ایرلاین در فرودگاه امام‌خمینی بود. هواپیمایی که از استانبول عازم تهران بود، اما درست هنگام فرود در فرودگاه امام‌خمینی، با تصمیم خلبان، آسمان تهران را ترک کرد و راهی کشور آذربایجان شد تا در فرودگاه شهر باکو فرود بیاید.
این اتفاق سؤالات زیادی را به همراه داشت. ازجمله اینکه دلیل فرود نیامدن هواپیما در فرودگاه امام چه بود و آیا بین فرود نیامدن هواپیما و شنیده شدن صدای آژیر ارتباطی وجود داشت؟
نفوذ آب، دلیل آژیر
آنچه تا‌کنون از اظهارنظرهای معاون امنیتی استانداری تهران، مدیرکل بحران استان تهران و همچنین سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری به‌دست آمده از این حکایت دارد که ماجرای به‌صدا درآمدن صدای آژیر و فرود نیامدن هواپیمای ترکیش‌ایر هیچ ارتباطی به هم نداشته‌‌اند.
درحالی‌که حمیدرضا گودرزی، معاون امنیتی استانداری تهران، به‌صدا درآمدن آژیر خطر را نتیجه اختلال در سیستم صوتی و هشدار سازمانی در حوالی شهرک آزمایش تهران اعلام و تأکید کرد که این مسئله هیچ جنبه امنیتی نداشته است، منصور درجاتی، مدیرکل بحران استان تهران نیز اعلام کرد که به‌علت نفوذ آب ناشی از بارش شدید باران به ساختمان یکی از سازمان‌ها در غرب تهران، سامانه امنیتی فعال شده و صدای آژیر به‌صدا درآمده بود که بعد از دقایقی قطع شد و مسئله خاصی اتفاق نیفتاده و مردم نگران نباشند.
از سوی دیگر محمدحسن ذیبخش، سخنگوی سازمان هواپیمایی هرگونه ارتباط بین به‌صدا درآمدن آژیر و فرود نیامدن هواپیمای ترکیه‌ای را رد کرد و گفت: به‌دلیل شرایط نامناسب جوی هواپیمای ترکیش ایرلاین که قرار بود در فرودگاه امام‌خمینی به زمین بنشیند، طبق روال همه پروازها که با شرایط نامناسب جوی در فرودگاه مقصد مواجه می‌شوند، فرودگاه جایگزین را انتخاب می‌کند و به باکو می‌رود و آنجا بر زمین می‌نشیند.
وی گفت: مدیریت راهبری هواپیما با خلبان است و خلبان تشخیص داده است که به‌دلیل شرایط نامناسب جوی و حفظ ایمنی پرواز خود در فرودگاه امام‌خمینی به زمین ننشیند و به فرودگاه باکو به‌عنوان فرودگاه جایگزین تعیین شده از قبل برود. به‌گفته وی، این هواپیما 2فرودگاه آلترناتیو (جایگزین) داشت که می‌توانست درصورت بروز هرگونه مشکل در فرودگاه مقصد نظیر همین شرایط نامناسب جوی، در این 2فرودگاه به زمین بنشیند، یکی فرودگاه اصفهان بود و دیگری فرودگاه باکو و تشخیص خلبان این بود که در فرودگاه باکو به زمین بنشیند. درنهایت نیز این پرواز حدود ساعت 2بامداد از فرودگاه باکو مجددا به‌سمت فرودگاه امام‌خمینی پرواز و پس از فرود، مسافران خود را در این فرودگاه پیاده کرد.
در انتظار جوابیه
در همین حال یک منبع آگاه در گفت‌وگو با همشهری با رد ارتباط میان به‌صدا درآمدن آژیر و فرود نیامدن هواپیما گفت: هنوز معلوم نیست که خلبان هواپیمای ترکیش ایرلاین به چه دلیل در فرودگاه امام‌خمینی فرود نیامده است. در زمان فرود این هواپیما، مشکلی در فرودگاه وجود نداشته و خلبان حتی تصمیم به کم کردن ارتفاع برای فرود هم گرفته اما هنوز مشخص نیست که به چه دلیل منصرف شده و فرود نیامده و به فرودگاه باکو رفته است. شاید یکی از دلایلش وجود نویز بوده که باعث شده خلبان برای فرود بی‌نقص احساس خطر کند اما با این حال باید منتظر ماند که خلبان جوابیه خود را درخصوص علت عدم فرود در فرودگاه اعلام کند که تا این لحظه (عصر دیروز) چیزی اعلام نکرده و پس از اعلام جوابیه می‌توان نسبت به آن پاسخ داد.
تکذیب شایعات
در این میان شایعات نیز یکی پس از دیگری منتشر می‌شد که مهم‌ترین آنها، حضور جنگنده‌های دشمن در آسمان تهران را دلیل به‌صدا درآمدن آژیر عنوان می‌کرد. این شایعه به‌دنبال توییت ایدی کوهن، تحلیلگر اسرائیلی که سابقه فعالیت در دفتر نخست‌وزیری اسرائیل را نیز دارد مطرح شد. او در توییتی مدعی شد که «جت‌های مخفی اف-۳۵ بر فراز تهران پرواز داشته‌اند.»
اما یک مقام آگاه در نیرو‌های مسلح در گفت‌وگو با تسنیم با رد این شایعه گفت که ماجرای شنیده شدن صدای آژیر هیچ ارتباطی با تهدیدات هوایی که منجر به فعال شدن سیستم پدافند هوایی کشور بشود نداشته است. چرا که باتوجه به شعاع عملیاتی جنگنده اف-۳۵ در حالت عملیاتی، میزان سوخت آن کفاف رسیدن به مرکز ایران را نمی‌دهد مگر اینکه در یکی از کشورهای همسایه سوختگیری کند که در این صورت امکان پنهان نگاه داشتن عملیات مقدور نیست.
احتمال حمله سایبری، شایعه‌‌ای دیگر بود که به‌دلیل از دسترس خارج شدن موقت سایت فرودگاه امام‌خمینی، همزمان با فرود نیامدن هواپیمای ترکیه‌ای در این فرودگاه به آن دامن زده شد. اتفاقی که هرچند هنوز توضیحی درباره آن از سوی مسئولان ذیربط داده نشده اما شاید ایجاد بار ترافیکی باعث اختلال در این وب‌سایت شده باشد.
به‌صدا درآمدن آژیر به‌علت انفجار ترانس برق در غرب تهران هم شایعه دیگری بود که دیروز منتشر شد اما پیگیری از بخش توزیع برق تهران نشان داد که هیچ انفجاری در این خصوص صورت نگرفته است.
آنچه مشخص است اینکه مهم‌ترین دلیل بروز این شایعات، عدم اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف از سوی مسئولان ذیربط درباره علت اتفاق‌های بامداد دیروز در پایتخت است. شایعاتی که به‌نظر نمی‌رسد تا زمان توضیح دقیق ماجرا از سوی مسئولان به پایان برسد.
در همینه زمینه :
