امواج بیرمق
دست خالی تلویزیون در رقابت با شبکه خانگی
محمدمسعود احدی
نیمه دوم دهه90را میتوان دوران افول سریالهای صداوسیما دانست. کوچ فیلمسازان نامآشنا به شبکه نمایش خانگی باعث شد تا کیفیت مجموعههای تلویزیونی بیش از پیش افت کند و مخاطبانی که روزگاری پای گیرندههای خود مینشستند تا «شب دهم» و «فاصلهها» را تماشا کنند، مطلوب خود را در خرید لوحهای فشرده «شهرزاد» و تماشای آنلاین «مانکن» بیابند. این روند باعث شد تا این بازه زمانی بهعنوان ضعیفترین دوره سریالسازی در صداوسیما شناخته شود و مجموعههای قابل ذکر آن از انگشتان دست فراتر نرود. یکی از این مجموعهها، «چرخ فلک» به کارگردانی عزیزالله حمیدنژاد، بهرام عظیمپور و احسان عبدیپور بود که در سال1395روی آنتن رفت. در هر قسمت از این سریال اپیزودیک، داستانی روایت میشد که شخصیتهای فرعی آن، در اپیزودهای بعدی به شخصیت اصلی بدل میشدند. جواد افشار با «آنام»، پربینندهترین مجموعه سال1396را ساخت که داستان مادری را روایت میکرد که پس از سالها دختر گمشدهاش را مییابد. سال1397، پربارترین سال این دوران بود. سریال نوروزی «پایتخت5» و ماجراهای غیرمعمول خانواده معمولی، تعطیلات دلچسبی را برای طرفداران این مجموعه رقم زد. ملودرام محبوب «دلدادگان» در همین سال، آخرین کار منوچهر هادی برای تلویزیون بهحساب میآید؛ کارگردانی که در سالهای اخیر با «عاشقانه» و «دل»، بینندگان زیادی را به سمت شبکه نمایش خانگی سوق داده است. از دیگر مجموعههای پرمخاطب این سال، «لحظه گرگ و میش» به کارگردانی همایون اسعدیان بود که به روایت 3دهه از زندگی خانوادهای اصیل با محوریت تنها دختر این خانواده میپرداخت. «نون خ» به کارگردانی سعید آقاخانی، «برادر جان» به کارگردانی محمدرضا آهنج و «گاندو» به کارگردانی جواد افشار، از سریالهای قابل ذکر در سال1398به شمار میروند. مجموعههای نوروزی «پایتخت 6» و «نون خ 2» پربینندهترین سریالهای سال1399بودند که ساخت آنها بهدلیل شیوع ویروس کرونا نیمهکاره ماند. باید دید سیاستهای فعلی صداوسیما ـ که به ریزش حداکثری مخاطبان انجامیده ـ ادامه مییابد یا باز هم مثل گذشته شاهد دورهمیهای خانوادگی برای تماشای سریالهای تلویزیونی خواهیم بود؟