حماسه «مختارنامه»
غلبه حماسهپردازی بر شخصیتپردازی
محمدمسعود احدی
در حد و اندازه تلویزیون ایران، داوود میرباقری را میتوان متخصص ساخت سریالهای تاریخی ـ مذهبی دانست؛ معمولا مجموعههای میرباقری در زمان پخش خود از محبوبیت بالایی برخوردار بودهاند و مخاطبان زیادی داشتهاند. سال1381بود که میرباقری با تجاربی که از ساخت آثاری مانند «امام علی(ع)»، «مسافر ری» و «معصومیت از دست رفته» بهدست آوردهبود، به سراغ روایت ماجرای خونخواهی مختار ثقفی رفت و عظیمترین سریال تاریخی تلویزیون ایران را کلید زد. «مختارنامه» که تولید آن 8سال به طول انجامید، در سال1389 از شبکه اول سیما پخش شد. زندگی، قیام و شهادت مختار ثقفی، 3بخش اصلی این سریال را تشکیل میدهد. اگر تمرکز سریال امام علی(ع) بیشتر روی شخصیتپردازی بود، مختارنامه عمده توجه خود را معطوف حماسهپردازی میکند؛ رویکردی که باعث میشود شخصیتها عمق نداشتهباشند و نتوانند مانند شخصیتهای اصلی سریال امام علی همذاتپنداری تمام و کمال تماشاگر را جلبکنند. همچنین، برخی اشتباهات تاریخی در روایت ماجرا، موجب انتقاداتی به این مجموعه شد. استفاده از ضربالمثلهای فارسی در دیالوگها، یکی دیگر از مواردی است که در زمان پخش اولیه سریال به آن خرده گرفتهشد. در مجموع، در حدود 70نفر از شخصیتهای مختارنامه دوبله شدند که بهگفته مدیر دوبلاژ اثر، حمیدرضا آشتیانیپور، مختار تنها نقشی بود که کارگردان با دوبله آن موافقت نکرد. مختارنامه از پرتکرارترین سریالهای تاریخ تلویزیون است که پخش آن به مناسبهای مختلف از سر گرفته میشود؛ موضوعی که هر بار انتقاداتی را متوجه صداوسیما میکند و دستمایهای برای شوخیهای کاربران در فضای مجازی فراهم میسازد. فریبرز عربنیا، رضا رویگری، مهدی فخیمزاده و پرویز پورحسینی از جمله بازیگران مختارنامه هستند.