فرار از کره؛ خبر بد برای کیم
علنی شدن خبر فرار یک دیپلمات کرهشمالی به همسایه جنوبی، بهعنوان نشانهای برای کاهش نفوذ پیونگیانگ بر جامعه نخبگان تفسیر شده است
جواد نصرتی- روزنامهنگار
فرار از کرهشمالی در دوران کیم جونگ اون بهشدت کاهش یافته بود اما انتشار خبر فرار یک دیپلمات به کرهجنوبی، تردیدها درباره کاهش نفوذ کیم جون اون رهبر این کشور بر طبقه نخبگان را افزایش داده است.
به گزارش گاردین، این دیپلمات، سرپرست سفارت کرهشمالی در کویت بوده است. ریو هیون وو بعد از آن بهعنوان سرپرست سفارت کشورش در کویت منصوب شد که سو چانگ سیک سفیر این کشور در کویت مجبور شد به کرهشمالی برگردد. بعد از تصویب قطعنامهای در سازمان ملل، بسیاری از کشورهای دنیا سطح حضور دیپلماتیک کرهشمالی را کاهش دادند و سو چانگ سیک به همینخاطر از کویت رفت. کویت یکی از منابع اصلی تامین ارز کرهشمالی بوده است چون کرهشمالی، تعداد زیادی نیروی کار به این کشور اعزام کرده و بیشتر این افراد، بهعنوان نیروی شاغل در پروژههای عمرانی فعالیت میکنند.
ریو، بهگفته تائه یونگ هو که خودش از مقامات فراری کرهشمالی به شمار میرود، تابستان به کرهجنوبی پناهنده شده است. تائه یونگ هو قبل از اینکه به کرهجنوبی پناهنده شود، جانشین سفیر کرهشمالی در انگلیس بود. او بعد از پناهنده شدن در کرهجنوبی، در انتخابات پارلمانی شرکت کرد و سال گذشته بهعنوان نماینده به مجلس کرهجنوبی راه پیدا کرد. خبرگزاری یونهاپ کرهجنوبی هم پناهندگی ریو هیون وو را تأیید کرده است.
بیش از 30هزار نفر از اتباع کرهشمالی، از ابتدای دهه 50میلادی به این سو، برای خلاص شدن از ظلم و سرکوب در شمال، از مرز با چین عبور کردهاند و خود را به کرهجنوبی رساندهاند. با این حال، فرار و پناهندگی مقامات رده بالا اتفاقی نادر است.
ریو بعد از جو سونگ جیل، دومین دیپلمات رده بالای کرهشمالی است که در سالهای اخیر به کرهجنوبی پناهنده میشود؛ جو سونگ جیل سفیر موقت کرهشمالی در ایتالیا بود و در انتهای سال 2018به کرهجنوبی پناهنده شد.
یک روزنامه محلی در کرهجنوبی، به نقل از ریو که با خانوادهاش پناهنده شده نوشته است: «من تصمیم گرفتم پناهنده شوم چون میخواستم فرزندم آینده بهتری داشته باشد.»
ریو، بنا بر گزارشها، داماد جون ایل چون، رئیس سابق اداره 39کرهشمالی است؛ این سازمان، بودجههای سری رهبری کرهشمالی را تامین و مدیریت میکند.
تائه یونگ هو که خودش دیپلمات بوده و حین ماموریت در بحرین به کرهجنوبی پناهنده شده، گفته است که ریو، عضو هسته نخبگان حاکمیت کرهشمالی بوده است؛ «مهم نیست که شما در کرهشمالی چقدر برخوردار و نزدیک به هسته قدرت هستید، وقتی که به خارج از کشور میروید و شرایط را مقایسه میکنید، تفکراتتان عوض میشوند.»
تائه گفته است که فرار ریو میتواند نشانهای از این مسئله مهم باشد که نخبگان کرهشمالی که پایگاه قدرت رهبر این کشور هم به شمار میروند، بهصورت مداوم از او فاصله میگیرند.
با وجود این، فرار از کرهشمالی، از زمانی که کیم جونگ اون به قدرت رسیده، در مجموع کمتر روی داده و در یک سال گذشته، بهخاطر شرایط کرونا، این کار حتی سختتر هم شده است.
به گزارش بیبیسی، در 7 سال اول قدرتگیری کیم جونگ اون، تعداد فرارها از کرهشمالی بهصورت کلی کاهش یافته است. براساس آمار وزارت اتحاد 2کره در کرهجنوبی در سال 2018، در سال قبل از آن، تعداد فرارها از کرهشمالی، هزار و 127مورد بوده درحالیکه در سال 2011میلادی، تعداد 2هزار و 706مورد فرار ثبت شده بود.
علت کاهش تعداد فرارها از کرهشمالی، تشدید کنترلها در مرز کرهشمالی و چین عنوان شده بود.
بیشتر افرادی که موفق میشوند از کرهشمالی فرار کنند، درنهایت شهروند کرهجنوبی میشوند. دلیل اینکه بیشتر فراریها تلاش میکنند خود را به چین برسانند، علاوه بر مرز طولانی بین2 کشور، منطقه حائل نظامی بین 2 کره است؛ این منطقه مرزی، نظامیترین باریکه در سراسر دنیاست و شهروندان عادی کرهشمالی، حتی نمیتوانند به آن نزدیک شوند چه برسد به اینکه از آن عبور کنند و به کرهجنوبی بروند. البته در سالهای اخیر، برخی سربازان از حفاظهای مرزی عبور کردهاند و خود را به کرهجنوبی رساندهاند.
چین، فراریها را به جای پناهجو، مهاجران غیرقانونی میداند و گاه آنها را به اجبار به کرهشمالی بازمیگرداند با این حال بیشتر فراریها موفق میشوند، گاهی بعد از چند سال، خود را به کرهجنوبی برسانند؛ جایی که از آنها به گرمی استقبال میشود و به آنها شهروندی داده میشود.
فرار از کرهشمالی، در یک سال گذشته اما بهخاطر همهگیری کرونا بهشدت سختتر شده است و دلیل آن هم بستن مرزهای کرهشمالی به بهانه مقابله با ورود کروناست. آمار فرار از کرهشمالی در سالهای اخیر کاهشی بوده اما سال گذشته، کاهش میزان فرار بسیار چشمگیر بوده و تنها 229مورد فرار از این کشور ثبت شده است. این رقم در سال 2019میلادی، هزار و 47نفر بوده است.
علاوه بر بستن مرزها برای جلوگیری از ورود کرونا، کرهشمالی در ترددها هم ممنوعیت ایجاد کرده است و همین کار فرار را بهشدت سختتر کرده است.
تائه در گفتوگو با رویترز گفته است: «میخواهم به همکاران (دیپلماتهای کرهشمالی) در سراسر دنیا و نخبگان کرهشمالی بگویم که کرهشمالی جایگزین دارد، و درها (برای پناهندگی) باز هستند.»