عطسه در جمع آزادانه دویدن و در آغوش گرفتن

سمیرا مصطفی نژاد_روزنامه نگار

یک سال از آغاز عجیب‌ترین دوران زندگی بشر گذشت. بخشی از غریب بودن این دوران، عمومیت‌یافتن شرایط جدید برای تک‌تک ساکنان سیاره زمین بود. سرعت بالای شیوع بیماری باعث شد جایی از جهان از شر ویروس کرونا در امان نماند. و به این ترتیب همه انسان‌ها یک نوع زندگی را تجربه کردند: زندگی در انزوا. شاید بخشی از جهان در جنگ، بخشی دیگر در محرومیت از خدمات، بخشی دیگر در دل تحریم‌های بین‌المللی و بعضی دیگر در فقر این کنده‌شدن از جهان را تجربه کرده باشند، اما درنهایت تجربه زندگی در دوران کرونا، دست‌کم از جنبه انزوای فردی و قطع شدن روابط اجتماعی برای میلیاردها انسان مشابه بود. محرومیت از فعالیت‌هایی که تا پیش از آغاز همه‌گیری آن‌قدر روزمره شده بودند که اصلا کسی متوجه انجام آنها نمی‌شد، حال به آرزو تبدیل شده است؛ خریدرفتن با یکی از اعضای خانواده، رستوران‌رفتن با گروهی از دوستان، تماشای تئاتر، وقت‌گذرانی در کافه‌ها، سر زدن به سالمندان خانواده و ده‌ها نمونه دیگر از فعالیت‌های معمولی که اکنون و تا اطلاع ثانوی کسی اجازه انجام آنها را ندارد. اما همین محرومیت باعث شد امید بازگشت به روال عادی زندگی در میان افراد زنده شود. اگر تا پیش از آغاز همه‌گیری نخستین آرزوی فردی سفر به پرو برای بازدید از منطقه تاریخی ماچوپیچو بود، اکنون آرزوی برگزاری جشن تولد مادربزرگ جایگزین آن شده است یا پرسه زدن در مرکز خریدی شلوغ بدون ماسک و یا لبخندزدن به غریبه‌ها در خیابان، طوری که آن غریبه بتواند آن لبخند را ببیند. اکنون به لطف آغاز واکسیناسیون امید به محقق‌شدن این آرزوها در کشورهای زیادی -که ایران فعلا و احتمالا برای مدتی طولانی جزو آنها نیست- افزایش پیدا کرده است. نظرسنجی‌های زیادی از ابتدای آغاز قرنطینه در کشورهای مختلف در جهان انجام شده و در آنها از مردم پرسیده شده که پس از پایان این بحران، نخستین کاری که انجام خواهند داد چه خواهد بود؟ پاسخ‌ها به این پرسش متفاوت بوده است، اما شباهت‌هایی را هم در میان آنها می‌توان یافت. بیشتر مردم دوست دارند کارهایی را انجام دهند که پیش از همه‌گیری برایشان تکراری، خسته‌کننده یا شاید خجالت‌آور بوده است. مانند بیل گیتس که سال‌ها با یکی از نزدیک‌ترین دوستانش همکاری کرده است، اما اکنون آرزوی در آغوش کشیدنش را دارد، زیرا ظاهرا تا پیش از کرونا موفق به انجام این کار نشده بود.

انتظار برای در آغوش کشیدن و روزمرگی
بیل‌گیتس، یکی از بنیانگذاران شرکت مایکروسافت و بنیاد بیل و ملیندا گیتس، در پاسخ به این پرسش که در یک پادکست مطرح شده بود گفت نخستین کاری که خواهد کرد، ملاقات با بونو، خواننده گروه U2 خواهد بود؛ فردی که در بسیاری از فعالیت‌های خیرخواهانه گیتس مشارکت داشته است، برایش الهام‌بخش و منبع انرژی بوده است و این الهام‌بخشی و انتقال انرژی از پشت تماس ویدئویی در زوم امکان‌پذیر نیست. گیتس گفت: نخستین کاری که پس از پایان همه‌گیری انجام خواهم داد این است که بونو را در آغوش بکشم، حتما خیلی تعجب می‌کند.
نشریه واشنگتن پست در یک نظرسنجی از روزنامه‌نگارها، تحلیل‌گرها و گزارش‌نویس‌های خود پرسشی مشابه را مطرح و پاسخ‌های جالب‌توجهی دریافت کرد. یکی از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی اعلام کرد وقتی کرونا تمام شود نخستین کاری که خواهد کرد این است که پیراهنی دکمه‌دار به تن کند، یک رول کامل دستمال توالت را باز کرده و هدر دهد، به کافه‌ای برود و قهوه‌ای بنوشد، به رستورانی برود و یک چیزبرگر سفارش دهد و همانجا آن را بخورد و همه این کارها را در حالی انجام خواهد داد که در حال لمس کردن تمام نقاط صورتش است. رفتن به آرایشگاه برای کوتاه کردن موها، دادن انعام سخاوتمندانه به گارسون رستوران، پیاده‌روی در پیاده‌روها و لبخند‌زدن به غریبه‌ها بدون ترس از اینکه آنها می‌خواهند با یک سرفه شما را به قتل برسانند، گفت‌وگو با یک دوست بدون حضور لپ‌تاپ، گوشی و زوم، دست‌کشیدن از نگرانی بابت امور ناچیز و انجام‌دادن کارهای کوچک، برگزاری مهمانی با غذای اشتراکی درحالی‌که همه با یک قاشق غذا می‌خورند و سرزدن بی‌دلیل به همسایه‌ها و دوستان و حرف‌زدن با افراد کاملا غریبه، نتایج نظرسنجی‌ای است که توسط واشنگتن پست انجام شده است.

وقت گذرانی با خانواده
در نظرسنجی دیگری که در شهر تورنتوی کانادا انجام شده است، اکثریت پاسخ‌دهندگان، بیش از 36درصد آنها، گزینه وقت‌گذرانی و معاشرت با اعضای خانواده و دوستان را انتخاب کرده‌اند. پس از آن، گزینه رفتن به آرایشگاه یا سالن زیبایی با 15درصد رتبه دوم پاسخ‌ها را به‌دست آورده است و رفتن به رستوران و صرف غذا در رستوران با 14درصد محبوبیت، رتبه سوم را دارد. برخلاف تصور عموم، سفر رفتن یا رفتن به یک رویداد ورزشی یا هنری عمومی در رتبه‌های آخر نظرسنجی قرار گرفته‌اند.
نشریه توکیو ویکندر هم در نظرسنجی مشابهی نظر عموم مردم را درباره این پرسش جویا شده است، اما پاسخ ژاپنی‌ها به این نظرسنجی متفاوت از آمریکایی‌ها بوده است. نخستین گزینه انتخابی توسط اهالی توکیو، رفتن به مسافرت بوده است، البته در داخل ژاپن. گزینه دوم، سفر در ابعادی محدودتر و در اطراف خانه است، سفر به معنی خروج از خانه. تعداد زیادی از ژاپنی‌ها گزینه خارج‌شدن از خانه و گشت‌و‌گذار در بیرون خانه، رفتن به فروشگاه، خرید از میوه‌فروشی محل، قدم‌زدن دور دریاچه‌های داخل شهر و تماشای قوها، دیدار با اعضای خانواده، رفتن به موزه و گفت‌وگو با غریبه‌ها درباره هنر یا رفتن به نقاطی ناشناخته از شهر را انتخاب کرده‌اند. سومین پاسخ محبوب در میان ژاپنی‌ها، رفتن به رستوران و کافه برای صرف سوشی یا همبرگر و یا نوشیدنی بدون واهمه از بیمارشدن بوده است.

عطسه زدن با صدای بلند
وب‌سایت ردیت که کاربرانی از سراسر جهان در آن درباره موضوعات مختلفی تبادل اطلاعات می‌کنند هم از کاربران خود این سؤال را پرسیده است: وقتی همه این ماجراها تمام شد، نخستین کاری که می‌کنید چیست؟ این پرسش رشته‌ای طولانی از پاسخ‌ها از سراسر جهان را به‌دنبال داشته است. یکی از کاربران در پاسخ نوشته است: دوباره پشت میز یک رستوران غذا می‌خورم. دیگری از برنامه‌اش برای برگزاری یک مهمانی باربیکیو در حیاط پشتی خانه‌اش نوشته است و کاربری دیگر بازگشت به شغل مورد علاقه‌اش یعنی آشپزی را نخستین کاری اعلام کرده است که پس از پایان همه‌گیری انجام خواهد داد. کاربری کانادایی از برنامه‌اش برای سفر به ژاپن که مدت‌هاست به‌خاطر کرونا به تأخیر افتاده خبر داده است و دیگری نوشته است: در جمع با صدای بلند عطسه می‌کنم بدون اینکه نگران قضاوت 50نفر آدم اطرافم باشم. سرزدن به اقوام سالمند در خانه‌های سالمندان که اکنون ملاقات ممنوع هستند، درخواست ازدواج از فرد مورد علاقه، بازگشتن به ورزشگاه و خلاص‌شدن از ورزش در خانه، آزادانه دویدن، ملاقات با دوستان دیابتی و در آغوش‌کشیدن آنها تا وقتی خورشید غروب کند و اشک شادی ریختن از دیگر پاسخ‌هایی است که کاربران ردیت از سراسر جهان به این پرسش داده‌اند.
مرور پاسخ‌هایی که از کشورهای مختلف جهان به پرسشی یکسان داده شده است، شباهت پنهان میان تمامی پاسخ‌های به‌ظاهر متفاوت را آشکار می‌کند. ظاهرا وقتی همه این ماجراها تمام شود، کسی نمی‌خواهد نخستین کارش این باشد که اورست را فتح کند یا در مسابقه فرمول یک قهرمان شود و یا اسکار یا توپ طلایی فیفا را از آن خود سازد. حتی فرد شناخته‌شده‌ای مانند بیل گیتس هم‌چنین برنامه‌هایی ندارد. آزادی عملی که انسان‌ها در بیشتر کشورهای جهان از آن بهره‌مند بودند و اکنون از آنها گرفته شده‌ است، تنها چیزی است که اکثر مردم، پیش از هر چیز دیگری در انتظار بازگشتش هستند؛ نه برای انجام کارهای خارق‌العاده، برای انجام کاری به‌سادگی در آغوش کشیدن پدر و مادر.

روزی کرونا از بین برود، شاید دورکاری‌ام را کمتر نکنم و یا ویزیت آنلاین را به همان شیوه قبلی که ویزیت رو در رو بود، تبدیل نکنم. درحالی‌که اگر کرونایی وجود نداشت، نمی‌شد به‌سادگی این وضعیت را برای مردم و مراجعان تشریح کرد. خب این شرایط وقت و هزینه کمتری را برایمان ایجاد می‌کند. کرونا در دنیا فرصت‌هایی ایجاد کرده؛ مثلا واکسنی که باید طی 10سال تولید می‌شد، در عرض یک‌سال به تولید رسیده است

نشریه واشنگتن‌پست در یک نظرسنجی از روزنامه‌نگارها، تحلیل‌گرها و گزارش‌نویس‌های خود پرسشی مشابه را مطرح و پاسخ‌های جالب‌توجهی دریافت کرد. یکی از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی اعلام کرد وقتی کرونا تمام شود نخستین کاری که خواهد کرد این است که پیراهنی دکمه‌دار به تن کند، یک رول کامل دستمال توالت را باز کرده و هدر دهد، به کافه‌ای برود و قهوه‌ای بنوشد، به رستورانی برود و یک چیزبرگر سفارش دهد و همانجا آن را بخورد و همه این کارها را در حالی انجام خواهد داد که در حال لمس کردن تمام نقاط صورتش است