انعکاس رشد بورس و اجاره در عایدی خانوارهای شهری

آمارها نشان می‌دهد در سال98 به واسطه رشد بورس و اجاره مسکونی، ترکیب درآمدهای سالانه خانوارها تغییر کرده و 51.4درصد آن از محل درآمدهای متفرقه، به‌خصوص درآمدهای بورس و اجاره تامین شده است.
به‌گزارش همشهری، اطلاعات و داده‌های منتشر شده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، از وضعیت درآمدی خانوارهای ایرانی در سال گذشته حاکی از آن است که متوسط درآمد سالانه اظهار شده هر خانوار شهری به 54میلیون‌و100هزار تومان رسیده است. بررسی ترکیب این درآمدها از اثرگذاری رشد قیمت سهام در بورس و افزایش اجاره‌بهای مسکونی بر عایدی خانوارهای ایرانی حکایت دارد.

ترکیب درآمد خانوارهای شهری
در سال1398 متوسط درآمد اظهار شده سالانه هر خانوار شهری با 24.4درصد افزایش نسبت به سال قبل به 54میلیون‌و100هزار تومان رسیده است که به‌طور میانگین 32.5درصد از کل آن از مشاغل حقوق‌بگیری تامین شده و 16.1درصد از آن نیز حاصل فعالیت در مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی بوده است. نکته قابل توجه در بررسی ترکیب درآمد خانوارهای شهری در سال98 این است که در این سال 51.4درصد درآمدها از محل درآمدهای متفرقه (و نه درآمد حاصل از حقوق‌بگیری و مشاغل آزاد) تامین شده است. بررسی اطلاعات منتشر شده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نشان می‌دهد که در سال گذشته، درآمد خانوارهای شهری حاصل از مشاغل مزد و حقوق‌بگیری نسبت به سال قبل 21.2درصد، درآمد حاصل از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی 17.8درصد و درآمد‌های متفرقه 28.8درصد افزایش داشته است. به عبارت دیگر؛ بیشترین افزایش درآمد، در بخش درآمدهای متفرقه بوده است که به‌زعم کارشناسان این وزارتخانه می‌توان آن را ناشی از افزایش اجاره بهای مسکن و تحولات بورس در سال1398 دانست.

سهم یارانه در درآمدها
آمارها نشان می‌دهد در سال1398 بالغ بر 72.9درصد از درآمدهای یک خانوار شهری از منابع پولی تامین شده که مبلغ آن 21.3درصد بیشتر از سال قبل است اما سهم آن از مجموع درآمدهای خانوار 1.8درصد نسبت به سال97 کاهش نشان می‌دهد. براساس این آمارها، در سال98 بیشترین متوسط درآمد پولی سالانه یک خانوار شهری معادل 32.5درصد از درآمدهای متفرقه و پس از آن حقوق‌بگیری خصوصی و تعاونی با سهم 25.3درصد تامین شده است. همچنین به‌طور میانگین 4.1درصد از درآمدهای پولی خانوارهای شهری از محل یارانه دولتی و 2.7درصد از آن از محل کمک هزینه (کمک‌های دریافتی خانوار از سازمان‌های اجتماعی و مؤسسات خیریه و دریافتی‌های انتقالی از خانوارهای دیگر) به‌دست آمده است.
تحقیقات نشان می‌دهد در سال1398 در 4دهک اول درآمدی، بیشترین درآمد پولی سالانه یک خانوار شهری حاصل از حقوق‌بگیری بخش خصوصی و تعاونی بوده و از دهک پنجم به بعد، بیشترین درآمد پولی یک خانوار شهری از محل درآمدهای متفرقه (از جمله حقوق بازنشستگی، اجاره بهای مسکن شخصی، درآمدهای بورسی، سپرده بانکی، ارث و...، تامین شده است. به‌زعم کارشناسان وزارت کار، این آمارها اهمیت معاملات بورس، سود حاصل از سپرده‌های بانکی و درآمد حاصل از اجاره بهای مسکن در زندگی افراد در دهک‌های مختلف درآمدی را تأیید می‌کند؛ به‌گونه‌ای که با حذف این منابع درآمدی، جایگاه بسیاری از افراد در دهک‌های درآمدی جابه‌جا خواهد شد. در حوزه درآمدهای متفرقه پولی، خانوار‌های شهری واقع در دهک نهم با کسب 35.3درصد و خانوارهای شهری واقع در دهک هشتم و دهم با کسب 33.5درصد، بیشترین سهم را از این درآمدها به‌خود اختصاص داده‌اند. در مقابل خانوارهای دهک‌های پایین بخش قابل توجهی از درآمدهای خود را از محل دریافت یارانه دولتی تامین کرده‌اند؛ به‌گونه‌ای که یک خانوار شهری واقع در دهک اول 14.6درصد و یک خانوارشهری واقع در دهک دوم 9درصد از مجموع درآمدهای پولی خود را از منبع یارانه دولتی کسب کرده‌ است.

مکث
جیب پرپول مقامات
بررسی متوسط درآمد سالانه هر خانوار شهری برحسب گروه شغلی سرپرست خانوار نشان می‌دهد از مجموع 9گروه شغلی عمده در کشور، بالاترین سطح درآمدی به خانوارهایی اختصاص داشته که سرپرست آنها در گروه «قانونگذاران، مقامات عالی‌رتبه و مدیران» اشتغال داشته است. براساس آمارها، متوسط درآمد این خانوارها در سال98 به 105میلیون تومان رسیده که دوبرابر میانگین کشور و 3برابر میانگین درآمد سالانه کارگران ساده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال گذشته، از مجموع 9گروه شغلی عمده، درآمد 4گروه شغلی بالاتر از میانگین و درآمد 5گروه شغلی پایین‌تر از میانگین کشور بوده است. در حقیقت درآمد خانوارهایی که سرپرست آنها در گروه‌های «قانونگذاران، مقامات عالی‌رتبه و مدیران»، «متخصصان علمی و فنی»، «تکنسین‌ها و دستیاران» و «کارمندان امور اداری و دفتری» اشتغال دارد، بالاتر از میانگین درآمد خانوارهای شهری کل کشور است درحالی‌که خانوارهایی که سرپرست آنها در گروه‌های «کارکنان خدماتی و فروشندگان»، «کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری»، «صنعتگران و کارکنان مشاغل صنعتی»، «متصدیان و مونتاژکاران ماشین‌آلات و رانندگان وسایل نقلیه» و «کارگران ساده»، از درآمدی پایین‌تر از میانگین درآمد خانوارهای شهری کل کشور برخوردار بوده‌اند.