مهلت یک‌ماهه بایدن

 جو بایدن، رئیس‌جمهور جدید آمریکا کار خود را در کاخ سفید با تغییرات آغاز کرد، ‌از تغییرات شکلی در اتاق کار خود تا لغو برخی دستورات اجرایی دونالد ترامپ. اما این روزها بازگشت آمریکا از برجام یکی از مباحث اصلی دنیای دیپلماسی است، باید دید دومینوی تغییرات بایدن در میراث ترامپ چه زمانی به توافق هسته‌ای خواهد رسید. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در این رابطه بیان کرد: همه ما فوراً نیاز داریم که نخستین نشانه‌های عادی‌سازی‌ در‌ماه فوریه ظاهر شود، زیرا طبق قانونی که به تازگی توسط مجلس ایران تصویب شده است از ۲۱ فوریه (سوم اسفند) تهران اجرای پروتکل الحاقی توافقنامه‌های پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را لغو خواهد کرد. ناظران بر این باورند که تأخیر آمریکا در لغو تحریم‌ها ممکن است منجر به افزایش اقدامات مقابله‌ای ایران براساس مصوبه یک‌ماه قبل مجلس شورای اسلامی و حتی نابودی برجام شود. از سوی دیگر مقامات دولت جدید آمریکا بازگشت به برجام را رد نکرده‌اند اما آن را به اجرای برجام توسط ایران مشروط کرده‌اند شرطی که شاید باعث پیچیده‌تر شدن تحولات شود چون مقامات ایران از سر‌گیری تعهدات برجامی را به لغو تحریم‌ها منوط کرده‌اند. جنت یلن، گزینه پیشنهادی سمت وزارت خزانه‌داری آمریکا در دولت جو بایدن، گفته است: دولت بایدن-هریس (معاون رئیس‌جمهور آمریکا) متعهد به اطمینان یافتن از این است که ایران اقدامات مناسبی در راستای از سرگیری پایبندی‌اش انجام دهد. ایران تنها درصورتی از لغو تحریم‌ها تحت برجام بهره‌مند خواهد شد که به محدودیت‌های هسته‌ای‌اش پایبند باشد. ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه هم که کشورش به همراه انگلیس و آلمان پس از خروج آمریکا از برجام وعده جبران خسارات آن را داده بودند اما در انجام آن ناتوان بوده‌اند هم در تازه‌ترین اظهارنظر گفت:ایران باید فورا به‌منظور حفظ ثبات منطقه و اجتناب از بحران‌های جدی در زمینه اشاعه تسلیحات هسته‌ای، رعایت کردن کامل تعهدات هسته‌ای خود تحت برجام (توافق هسته‌ای) را از سر بگیرد.   اینکه چه‌کسی اول به برجام برگردد البته می‌تواند براساس مدلی که برجام براساس آن شکل گرفت اجرا شود، یعنی اقدام در برابر اقدام، موضوعی که مارک فیتز پاتریک، معاون پیشین وزارت امور خارجه آمریکا به آن پرداخته و در این رابطه در توییتر نوشته است: پاسخ این است که ایران و آمریکا با هم به سمت احیای برجام (توافق هسته‌ای) پیش می‌روند. از سوی دیگر کاترین اشتون، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا و چاک هیگل، وزیر دفاع پیشین آمریکا روز پنجشنبه در یادداشتی با تیتر «چگونه توافق هسته‌ای ایران را احیا کنیم» که در پایگاه خبری «هیل» منتشر شده است از بایدن خواستند فکر مذاکره مجدد با ایران را از سرش بیرون کند. این یادداشت با بررسی برخی استدلال‌ها مبنی بر اینکه آمریکا باید از فشار حداکثری به‌عنوان اهرم فشاری برای به‌دست آوردن امتیازهای بیشتر از ایران بر سر موشک، رفتار منطقه‌ای و بند غروب استفاده کند یادآور شده است: چنین استدلالی معیوب است.ایران پس از چشیدن «پیروزی» در برابر اقدامات ترامپ، حال دیگر تسلیم فشار حداکثری بیشتر نخواهد شد. در ادامه یادداشت اشتون و هیگل آمده است: تنها گزینه عملی که باید فوری انجام گیرد بازگشت کامل آمریکا به برجام و تعهد یکجانبه هر دو طرف برای پایبندی کامل در پی اجرای کامل تعهدات است.