فضای مجازی
اختیار دستگاه قضا برای فیلترینگ اینستاگرام
فهرست اتهامات وزیر ارتباطات علاوه بر استنکاف از فیلترینگ اینستاگرام از سوی این وزارتخانه منتشر شد
ماجرای احضار وزیر ارتباطات به دادسرای فرهنگ و رسانه هنوز تمام نشده است. انتشار برگه‌های ثبت اظهارات متهم از سوی رئیس مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات در توییتر با واکنش دادستان کل کشور مواجه شد. اعلام دادستان کل کشور درباره اینکه احضار وزیر ارتباطات تنها به‌دلیل فیلتر نکردن اینستاگرام نبوده و شکایات متعدد دیگری هم علیه وی مطرح شده باعث شد تا بار دیگر در توییتر فهرست اتهام‌های این وزیر دولت علاوه بر استنکاف از دستور قضایی فیلتر اینستاگرام از سوی روابط‌عمومی این وزارتخانه منتشر شود.
براساس توییت رئیس مرکز روابط‌عمومی وزارت ارتباطات علاوه بر استنکاف از فیلترینگ اینستاگرام این اتهامات هم علیه محمد‌جواد آذری‌جهرمی مطرح شده است: شکایت طوماروار ۴۳۲نفر از مردم اهواز درخصوص استفاده از فضای مجازی در حمله تروریستی به رژه اهواز، شکایت طوماروار حدود ۱۵۰نفر از طلبه‌های استان کرمان درخصوص فسادهای رخ‌داده در فضای مجازی، شکایت ۳فرد حقیقی با یک مضمون درخصوص فسادهای فضای مجازی، شکایتی درخصوص مصاحبه وزیر ارتباطات در مورد غصب فرکانس‌های باند 800-700 توسط صدا و سیما، شکایتی درخصوص توییتی از وزیر ارتباطات در مورد میزان پیشرفت‌های ارتباطات پهن‌باند در ایران در دولت تدبیر و امید.
با وجود این طی روزهای گذشته از فهرست این اتهامات بیشتر از هر چیزی استنکاف از حکم قضایی برای فیلترینگ اینستاگرام مورد توجه کاربران قرار گرفته است. از آنجایی که میلیون‌ها نفر از مردم کشور عضو این شبکه اجتماعی هستند همیشه خبرها در مورد فیلترینگ این پلتفرم داغ و جنجالی بوده است. براساس تصاویر برگه‌های ثبت اظهارات وزیر ارتباطات به‌عنوان متهم هم آمده است که تلاش دستگاه قضایی برای مسدودسازی اینستاگرام به سال۱۳۹۷ بازمی‌گردد. در تاریخ۱۳/۲/۱۳۹۷ دستور قضایی فیلتر اینستاگرام از سوی دادیار شعبه دوازدهم دادسرای عمومی انقلاب مرکز استان فارس صادر و با دستور دادستان وقت کل کشور در هامش آن جهت اجرا به وزارت ارتباطات ابلاغ می‌شود. در پرونده اتهامی وزیر ارتباطات درباره آن مقطع آمده است: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با وعده راه‌اندازی سامانه فیلترینگ هوشمند تقاضای توقف اجرای دستور قضایی مذکور را کرده و با موافقت دادستان کل کشور فیلتر اینستاگرام متوقف شده است.
سابقه فیلترینگ تلگرام با حکم قضایی
دستگاه قضایی به‌صورت مستقل امکان صدور دستور و احکام فیلترینگ و مسدوسازی سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها را دارد. این مسئله‌ای است که درباره تلگرام رخ داد و اکنون 3 سال است که این پیام‌رسان در ایران مسدود شده است. در واقع حکم قضایی بازپرس مراجع قضایی استان تهران برای شرکت‌های خدمات‌دهنده اینترنت و اپراتورها که اکثرا در همین محدوده جغرافیایی قرار دارند لازم‌الاجراست و وزیر ارتباطات هم نمی‌تواند جلوی اجرای چنین حکمی را بگیرد. این در حالی است که در برگه‌های ثبت اظهارات وزیر ارتباطات به‌عنوان متهم آمده است که دستور قضایی فیلتر اینستاگرام به‌لحاظ «انتشار میلیون‌ها محتوای مجرمانه» بوده است. حال سؤال اینجاست که درصورت اعتقاد به نیاز به فیلترینگ و مسدودسازی اینستاگرام به‌خاطر وجود محتوای مجرمانه چرا این اقدام به‌صورت مستقیم با حکم قضایی صورت نمی‌گیرد؟
پوریا آسترکی، کارشناس شبکه‌های اجتماعی در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: واقعیت این است که درباره فضای مجازی در کشور 2تفکر اصلی مبتنی برای مسدوسازی یا عدم‌پیگیری سیاست فیلترینگ وجود دارد و هر نوع بحثی که در این رابطه صورت می‌گیرد حاشیه تقابل این دو تفکر به‌حساب می‌آید.
اینستاگرام با داشتن بیشتر از ۳۰میلیون کاربر در ایران تنها شبکه اجتماعی جهانی است که هنوز دسترسی به آن امکان‌پذیر است.مابقی شبکه‌های اجتماعی و مشهور جهان ازجمله توییتر و فیسبوک سال‌هاست که فیلتر شده‌اند. از حدود 2سال پیش به‌عنوان نمونه ۶وزیر دولت عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه طی نامه‌ای درخواست رفع فیلترینگ توییتر را داده‌اند اما این درخواست هیچ‌وقت در این کارگروه که ریاست آن با دادستان کل کشور است طرح نشده است.
