نشان مشروطه

 فرزانه ابراهیم زاده   

«عدل مظفر در کتابخانه مجلس پیدا شد» این خبری بود که عصر 13مرداد 1384، یک روز مانده به نود و نهمین سالگرد امضای فرمان تشکیل مجلس توسط مظفرالدین شاه، انتشار یافت. با امضای این فرمان نخستین پارلمان آسیایی شکل گرفت. برای 70سال سر در این مجلس شورا تابلویی قرار داشت که بر آن تنها دو کلمه نوشته شده بود؛ «عدل مظفر». این دو کلمه پیشنهاد نمایندگان مجلس بود؛ هم به فرمان مشروطه مظفرالدین شاه اشاره داشت و هم براساس حروف ابجد سال تاسیس مجلس را نشان می‌داد. این لوح را عبدالرزاق همدانی گراور‌ساز به خط کلهر خوشنویس ساخت که آن را میان دو شیر و خورشید بر سر در عمارت بهارستان نصب کردند.
 با پیروزی انقلاب اسلامی، این لوح و شیر و خورشیدها پایین آورده شدند و کسی از فرجام آنها خبر نداشت. به‎‌‎عنوان خبرنگار حوزه تاریخ سرنوشت لوح عدل مظفر و شیر و خورشیدها برایم مهم شده بود. درست روز 13مرداد 84بود که به بهانه سالگرد مشروطه با مدیر وقت کتابخانه مجلس تماس گرفتم. در لابه‎‌‎لای حرف‎‌‎ها یک دفعه پرسیدم که شما می‎‌‎دانید عدل مظفر کجاست؟ گفت:«بله! همین‌جا در کتابخانه مجلس» ساعتی بعد همراه عکاس نشریه به کتابخانه مجلس رفتیم و آن تابلو را دیدیم. همان تصویری بود که در بیشتر عکس‎‌‎های بر سردر مجلس به چشم خورده بود. توضیح اینکه چطور این تابلو سر از کتابخانه مجلس درآورده را دکتر حائری، رئیس اسبق کتابخانه مجلس که همچنان به کتابخانه رفت‌وآمد داشت، بازگو کرد. روزی در سال58 به او خبر می‌دهند که برخی وسایل عمارت بهارستان را دور ریخته‌اند؛ او سروقت آنها می‌رود و می‎‌‎بیند که تابلوی عدل مظفر و دو شیر بالای سردر که خورشید یکی از آنها گم شده بود در میان آنهاست. دکتر حائری آنها را در یک گونی ریخته و به مخزن کتابخانه می‌برد. تا آن روز تنها چند نفر از محل این تابلو خبر داشتند اما فردای آن روز که خبر منتشر شد خیلی‎‌‎ها تصویر آشنای بالای سر در مجلس را در آن عکس و خبر دیدند. عدل مظفر پیدا شد و حالا چندین سال است که این تابلو در موزه مجلس قرار دارد.