تئوری‎‌‎های سینما و تئاتر به روایت مینوی خرد

ندا زندی 

در دهه80، انتشار کتاب‎‌‎های حوزه هنر رشد چشمگیری پیدا کرد و افزایش تعداد دانشجویان دانشگاه‎‌‎ها و هنرجویان آموزشگاه‎‌‎های آزاد، این جسارت را به ناشران مختلف داد تا کتاب‎‌‎های این حوزه را جدی بگیرند. تا پیش از این، ناشران بیشتر به انتشار کتاب‎‌‎های کاربردی و آموزشی تمایل داشتند اما با جدی‌شدن حوزه مطالعات هنر و پاگرفتن گفتمان‎‌‎های تئوریک متنوع، ناشران این جرات را پیدا کردند تا روی کتاب‎‌‎های نظری هنر- که در دهه70کمتر روی‌خوش به این نوع کتاب‎‌‎ها نشان می‎‌‎دادند ـ سرمایه‎‌‎گذاری کنند. در چنین فضایی بود که انتشارات «مینوی خرد» به مدیریت پروانه شعبانی در سال1383فعالیت خود را آغاز کرد. این انتشارات کتاب‎‌‎هایی در حوزه نظریه هنر- که سینما، تئاتر و هنرهای تجسمی را دربرمی‎‌‎گرفت- و نیز نقد ادبی منتشر کرد که به‌سرعت مورد توجه علاقه‎‌‎مندان قرار گرفت؛ خصوصا اینکه جلدهای منحصربه‎‌‎فرد سیاه و سفید کتاب‎‌‎های این نشر آنها را از دیگر کتاب‎‌‎های موجود در قفسه کتابفروشی‎‌‎ها متمایز می‎‌‎کند. گروهی از مترجمان که در ترویج برخی مفاهیم و ایده‎‌‎های نظری هنر و نقد ادبی در دهه 80نقش داشتند، با این نشر همکاری می‎‌‎کنند. مدیر این انتشارات در ابتدا، سودای تأسیس دانشگاهی کوچک در رشته فلسفه را داشت اما با موفق‌نشدن این ایده، راه تاسیس انتشارات را در پیش گرفت. در وب‎‌‎سایت این انتشارات درباره این موضوع آمده: «شرایط تأسیس دانشگاه، چنان بود که تقریبا پس از گذشت یک‌سال بر من آشکار شد که ایجادش ناممکن است. تنها نهادی که می‌شد اندکی به امکان برآوردن خواست‎‌‎های علمی به آن امید بست، انتشارات بود. تعاریف از پیش موجود نشر کمتر به تعریف آن به‎‌‎عنوان نهاد تولید فکر مجال بروز می‎‌‎داد. در بهترین وضعیت، تعریف نشر، بر پذیرفتن آثار پدیدآورندگان در حوزه تألیف و ترجمه، ویرایش و چاپ مشتمل است. حال آنکه این تعریف در افق دوره جدیدی از تاریخ تحولات فکری و نشر، باید دگرگون می‎‌‎شد...». انتشارات مینوی خرد در سال‎‌‎های آتی کتاب‎‌‎هایی را در زمینه فلسفه، تاریخ و اندیشه سیاسی به موضوعات دیگرش افزود و مجموعه‎‌‎ای خواندنی و قابل تأمل را برای کتابخوانان فراهم آورد. انتشار مجموعه آثار سیدجواد طباطبایی و احتمالا به تبعیت از افکار وی، چاپ کتاب‎‌‎هایی همچون «چرا روشنفکران لیبرالیسم را دوست ندارند» نوشته ریمون بودن، «متفکران چپ نو» از راجر اسکروتن، «روشنفکری: آگاهی کاذب و اید‎‌‎ئولوژی» نوشته هومن قاسمی و کتاب‎‌‎هایی از موسی غنی‎‌‎نژاد بیانگر مشی فکری این انتشارات است.