اصلاح قیمتها یا دگرگونی سیاستها
حمـــیدرضا صالحی، رئیس کمــیســـیون انرژی اتاق ایران میگوید: مازوتسوزی معلول سیاستهایی است که در سالهای اخیر نسبت به حاملهای انرژی اعمال شده زیرا قرار بود از زمان برنامه سوم توسعه قیمتهای حاملهای انرژی بهصورت پلکانی افزایش یابد ولی چنین نشد. نرخ سرمایهگذاری در این صنعت بسیار پایین است و باید تعرفهگذاریها اصلاح شود.
واقعیت این است که بخشینگری به آفتی بزرگ در اقتصاد ایران تبدیل شده و نمایان شدن آلودگی هوا و شدت و غلظت آلایندهها در کلانشهرها، سبب شده تا دوباره چالش همیشگی بر سر راه سیاستگذاری و ریلگذاری اقتصاد انرژی ایران بروز کند. این بخشینگری چه در حوزه صنعت برق و چه در صنعت نفت و گاز وجود دارد تا جایی که متولیان صنعت برق، داعیه دریافت سوخت ارزانتر دارند و چه سوختی بهتر از گاز و مسئولان صنعت نفت و گاز هم مدعیاند که سوخت ارزان دادن به نیروگاهها باعث کاهش کارایی آنها شده است. واقعیت روشن این است که سالانه میلیاردها دلار یارانه انرژی را هدر میدهیم و از آلودگی آن رنج میبریم بیآنکه نفع اقتصادی چندانی برای اقتصاد ایران داشته باشد.
تا زمانی که ملاک سیاستگذاران و سیاستمداران چه درون دولت و چه در مجلس بر کسب رضایت آنی و پنهانکردن خطاها و ناکارآمدیها در قالب انرژی ارزان و یارانه انرژی باشد، تلاش برای یک تغییر بنیادین در الگوی مصرف انرژی هم در بخش خانگی و هم صنعت و حملونقل راه به جایی نخواهد برد.
تلخ است اما واقعیت این است که اقتصاد ایران با استانداردهای روز دنیا در زمینه عرضه و مصرف انرژی بیگانه شده و به مثابه فرد معتادی است که هر روز نیاز به موارد مخدر بیشتری پیدا میکند بلکه دردهایش تسکین یابد.
از دوگانگی و بخشینگری در اقتصاد باید دوری کرد و به این سؤال مهم پاسخ داد که راه افزایش کارایی و بهرهوری انرژی با کمترین میزان مخاطرات زیستمحیطی و بالاترین بازده اقتصادی چیست؟ فعالان اقتصادی ازجمله رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران بهدلیل اینکه وابستگی به قدرت و چسبندگی به اصحاب آن ندارند، میتوانند از دایره ادبیات رایج و حاکم بر دیدگاه دولتیها و مجلسیها خارج شوند و از تجربه جهانی سخن بگویند که چرا دیگران موفق شدهاند انرژی را سالمتر و کمتر مصرف کنند اما راحتتر و کمهزینهتر زندگی کنند. شاید اگر مردم آگاه شوند، در انتخابهایشان دقت کنند و کسانی را بر صندلی قدرت ننشانند که اوج هنرشان اتلاف منابع انرژی ایران است.