حکایات رحمان

مهرداد رهسپار 

 قهوه‎ خانه‎ ای در حاشیه جاده‎ای بیرون از شهر، نمایشی که در جنوب ایران اتفاق می‎افتد. خالو و رحمان، قهوه ‎چی ‎های این قهوه ‎خانه ‎اند که از یک راننده کامیون و شاگردش به نام مطیر و حسون پذیرایی می‎کنند. مطیر و حسون پای ثابت قهوه‎ خانه ‎اند. رحمان و بدریه و رشید نیز به این قهوه‎ خانه رفت‎‌‎وآمد دارند. اما این جمع کوچک در این قهوه‎ خانه دورافتاده چه می‎کنند؟ آنها در نمایش «چهار حکایت از چندین حکایت رحمان» نوشته و کارگردانی علیرضا نادری حکایاتی از روزهای آغاز جنگ را برای مخاطب بازگو می‎کنند. شخصیت‎ های نمایش را کسانی تشکیل می‎دهند که در روزهای حمله نیروهای بعثی به خرمشهر در شهر خود حاضر بودند. روایت آنها روایت مردم معمولی شهر است که شاهد رعب و وحشت و آتش بی‎رحمانه دشمن و فرار مردم شهر بوده‎اند. هر کدام از شخصیت‎ها از زاویه خود به آن روزها نگاه می‎کند و روایت سیال این کاراکترها در هم می‎رود، گاه متناقض شده و گاه نکته تازه‎ای از اختلاف‎ها از دل این روایت کشف می‎شود. اما مسئله یک چیز است، روزهای آغاز جنگ در زندگی روزمره خرمشهری‎ها چه گذشت. چهار حکایت از چندین حکایت رحمان، نخستین بار در سال1374با عنوان «دو حکایت از چندین حکایت رحمان» در مجموعه نشریات بنیاد حفظ آثار و ارزش‎های دفاع‎‌‎مقدس منتشر شد. سال1381این نمایش در بیست و یکمین جشنواره تئاتر فجر به صحنه آمد. در سال1382کانون ملی منتقدان تئاتر آن را اثربرگزیده کانون اعلام کرد و سرانجام در آذر و دی1382 این نمایش در مجموعه تئاترشهر، سالن چهارسو به کارگردانی علیرضا نادری به صحنه رفت و در همان سال، متن آن نیز منتشر شد.