تلاش برای تداوم حیات تالاب

  فرزاد سپهر      

در کنار برنامه ملی نهضت سبز، با اختصاص بودجه‎‌‎ای 6میلیون دلاری از سوی سازمان ملل، حفاظت ویژه از 4تالاب ایران آغاز شد.
دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی، تالاب میانکاله در مازندران، تالاب دشت ارژن و دریاچه پریشان در فارس و تالاب خوران یا حرا در هرمزگان برای حفاظت در این برنامه قرار گرفتند. به‌گفته معاون وقت سازمان حفاظت محیط‎‌‎‌زیست همچنین تالاب انزلی به‌دلیل اهمیت جهانی قرار است در این طرح قرار بگیرد. مهندس انوشیروان نجفی، حفاظت و مراقبت از تالاب‎‌‎ها را یکی از شاخصه‎‌‎های توسعه مدیریت بهینه در هر کشور عنوان کرد. طرح حفاظت از تالاب‎‌‎های ایران توسط سازمان حفاظت محیط‎‌‎زیست با همکاری سازمان تسهیلات جهانی زیست‎‌‎محیطی و براساس برنامه عمران سازمان ملل متحد در ایران در سال1379 آغاز شد.
همچنین توجه به محیط‌زیست در سال1379 موجب آغاز برنامه ملی نهضت سبز شد. ایران با وجود مراتع مستعد در بسیاری از استان‎‌‎های کشور ازجمله گیلان و مازندران، خراسان، اصفهان، فارس، لرستان، کردستان و همدان به‌دلیل مدیریت نادرست و برنامه‎‌‎ریزی اشتباه با بحران فزاینده نابودی مراتع، منابع طبیعی و اراضی مستعد مواجه است. این بحران موجب شد تا در سال1379 دولت با تأکید رئیس‎‌‎جمهور وقت، سیدمحمد خاتمی، برنامه ملی نهضت سبز را برای حفاظت از مراتع کشور آغاز کند. به‌گفته رئیس‎‌‎جمهور براساس این برنامه در یک دوره 20ساله، 4میلیون هکتار از عرصه‎‌‎های منابع طبیعی کشور و اراضی مستعد به توسعه جنگل و فضای سبز اختصاص پیدا کند. رئیس‎‌‎جمهور در آغاز این برنامه گفت: وجدان عمومی جامعه برای اهتمام به حفظ محیط‎‌‎زیست به‌گونه‎‌‎ای شود که همگان احساس کنند شکستن یک شاخه یا قطع یک درخت، همچون تیری به قلب سلامت محیط‎‌‎زیست است.
حفظ گونه‎‌‎های جانوری رو به‌انقراض نیز مورد توجه سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران بوده است. مشاهده بزرگ‌ترین خانواده از یوزپلنگ ایرانی، تنها یوزپلنگ بازمانده آسیا، در بهمن‎‌‎ماه1379در استان خراسان، امیدواری به حفظ یوزپلنگ ایرانی را زنده کرد. این تعداد یوزپلنگ در 2خانواده 4و 3قلاده‎‌‎ای در 14بهمن 1379در نای‎‌‎بندان استان خراسان مشاهده شد. زیستگاه و جمعیت این یوزپلنگ ایرانی در 50سال اخیر دستخوش تغییر و تحول‎‌‎ بسیاری شده که به‌طور مستقیم بر جمعیت یوزپلنگ ایرانی تأثیر گذاشته است.