توقیف «سلام»
جرقهماجرای کوی دانشگاه زده شد
محمدناصر احدی
احتمالا توقیف هیچ نشریهای در تاریخ مطبوعات ایران به اندازه توقیف روزنامه «سلام» در سال1387پیامد نداشته است. 20بهمن1369 بود که «سلام» به مدیرمسئولی سیدمحمد موسویخوئینیها و به سردبیری عباس عبدی کار خود را آغاز کرد. موسوی خوئینیها درباره راهاندازی این روزنامه گفته: «... تاسیس روزنامه سلام بنا بر پیشنهاد و اصرار دوستان مجمع روحانیون[مبارز] بود والا خود من هیچ نوع سابقه کار در یک روزنامه یا رسانه را نداشتم، جز زمانی که اوایل انقلاب، در رادیو و تلویزیون مسئولیت داشتم. در هرحال، دوستان مجمع اصرار کردند روزنامهای باشد که به افکار مجمع نزدیک باشد و نظرات مجمع را مطرح و از آن حمایت کند... . وقتی قرار شد روزنامه راهاندازی شود همه بار مسئولیت آن را خودم برعهده گرفتم و نگذاشتم از ناحیه روزنامه مشکلی برای اعضای مجمع پیش بیاید (یعنی منظورم مشکلات سیاسی است. بالاخره اگر مشکلی هم بود متوجه من بود، ولی همه دوستان مجمع همیشه هوادار روزنامه بودند.... مرحوم حاج احمدآقا هم خیلی اصرار داشت که روزنامه سلام راهاندازی شود». این روزنامه منعکسکننده انتقادهای موسویخوئینیها و همفکرانش در مجمع روحانیون مبارز به تصمیمات و سیاستهایی بود که از نظر آنها وجاهت نداشت. به نوشته کتاب «روزنامهنگاری در ایران؛ از رسالت تا حرفه»، «در پانزدهم تیرماه [1378]، یک روز پیش از تصویب طرح [اصلاح قانون مطبوعات]، روزنامه سلام در صفحه اول خود گزارشی چاپ کرد و «پیشنهاد اصلاح قانون مطبوعات» را به سعید امامی یا اسلامی، از اعضای ارشد وزارت اطلاعات نسبت داد که دولت او را مسئول قتل داریوش و پروانه فروهر، محمد مختاری و محمدجعفر پوینده دانسته و بازداشت کرده بود. 2هفته پیش از تصویب طرح رسما اعلام شده بود که سعید امامی در زندان خودکشی کرده است. گزارش سلام نهتنها نتوانست جلوی تصویب طرح را بگیرد، بلکه باعث شد «دادگاه ویژه روحانیت» در شانزدهم تیرماه ناشر و مدیرمسئول روزنامه، حجتالاسلام سیدمحمد خوئینیها، را برای بازجویی احضار کند و به او دستور دهد که انتشار روزنامه را متوقف کند و در انتظار تشکیل دادگاه باشد. توقیف سلام به 4روز اعتراض در کوی دانشجویان دانشگاه تهران و سپس 2روز شورش در مرکز تهران انجامید که توسط نیروی انتظامی و افرادی موسوم به «لباس شخصی» پایان یافت... .» در دادگاه خوئینیها که 3مرداد1387 آغاز شد، محمود احمدینژاد که از 1372تا 1376 استاندار اردبیل بود، از خوئینیها شکایت کرده بود که «سلام در گزارشی در سال 1376 در تحلیل انتخابات مجلس، او و «مدیریت استان» را ازجمله «به دستبردن در آمار جمعیتی بخشهایی از استان اردبیل، ایجاد رویه ارائه گزارشهایی غیرواقعی به مردم و نقض مقررات و قوانین بهخاطر منافع گروهی» متهم کرده بود». در نهایت، به حکم دادگاه، سلام بهمدت 5سال تعطیل شد و با اینکه دیگر هرگز منتشر نشد، ولی اهمیت و نقش دورانساز آن در بازگرداندن اعتماد مردم به مطبوعات هرگز فراموش نخواهد شد.