گشایش موزه تئاتر به «نصر» نزدیک شد

فهیمه پناه‌آذر- روزنامه نگار

تئاتر نصر باز هم روزهای خوش خود را می‌بیند؛ بعد از 3دهه، یکی از قدیمی‌ترین سالن‌های تئاتری قرار است به موزه تئاتر تبدیل شود؛ سالنی که سال‌های پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته و حالا سازمان زیباسازی شهرداری تهران در تلاش است که بتواند تا تابستان 1400فاز اول مرمت تئاتر نصر را به پایان برساند. هر چند سمیه فدایی‌نژاد می‌گوید، در کنار موزه نصر قرار است سالن تئاتر نصر، محل برگزاری ایونت‌های تئاتری نیز باشد.

تلاش برای بهره‌برداری از تئاتر نصر
سمیه فدایی‌نژاد که از اردیبهشت امسال مدیریت  معاونت فنی و طرح‌های شهری سازمان زیباسازی شهر تهران را برعهده گرفته، درباره وضعیت کنونی تئاتر نصر به همشهری می‌گوید: «مرمت و بازسازی بناهای تاریخی از سیاست‌های شهرداری تهران برای حفظ میراث فرهنگی و تاریخی این شهر است. از سال 97برای طراحی و مرمت تئاتر نصر قراردادی با یک شرکت بسته شده بود که از همان زمان 2سال می‌گذرد و تقریبا کمتر از 50 درصد کار پیش رفته. در بخش اول کار طراحی را با توجه به وضعیتی که داشت، پیش بردیم. کارهای مرتبط به طراحی فاز اول به پایان رسیده و قرار است 30دی‌ماه مرمت فاز اول تئاتر نصر آغاز شود و هم‌اکنون برای مناقصه و ارائه به پیمانکار آماده می‌شویم.» فدایی‌نژاد با اعلام این خبر که طراحی و مرمت فاز اول تابستان 1400به پایان می‌رسد، توضیح می‌دهد: «در حاشیه کارهایی که انجام می‌شود برای آنکه بتوانیم سریع‌تر پروژه را پیش ببریم نیز امور دیگر تئاتر نصر انجام می‌شود؛ ازجمله صندلی‌های تئاتر نصر که در کارگاهی که در نصر ایجاد شد، صندلی‌ها را مرمت کردیم. حتی برنامه‌ای برای حضور مردم در تئاتر نصر و تماشای برخی اسناد و مدارک موجود نیز داشتیم و برنامه ‌زمانبندی شده که ورود ویروس کرونا آن را منتفی کرد. هم‌اکنون همه عکس‌ها و مدارک اسکن و آرشیو شده‌اند و با پایان مرمت تئاتر نصر و گشایش موزه تئاتر که تصمیمی هم برای واگذاری آن گرفته نشده است آماده هستیم تا تمام اسناد و مدارک و عکس‌های تاریخ تئاتر را جمع‌آوری و آرشیو کنیم.»

شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و تأسیس موزه تئاتر
سال 85بود که در ماده واحده شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اجازه قانونی به تاسیس موزه تئاتر داده شد و این ماده واحده به تصویب رسید که در آن آمده بود: به‌منظور تحقق اهداف فرهنگی و هنری جمهوری اسلامی ایران و در جهت حفظ و پاسداری از آثار گذشتگان در زمینه فعالیت‌های هنری و نمایشی و با عنایت به اهمیت اعتلای هنرهای ملی، محلی و بومی و ایجاد فرصت لازم به‌منظور تحقیق و پژوهش برای متخصصان و پژوهشگران عرصه هنر نمایش، موزه تئاتر ایران زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأسیس می‌شود.

تأسیس موزه تئاتر؛ پروژه‌ای نیمه‌کاره
اوایل دهه 80بود که با بسته شدن تئاتر نصر و پارس و... مدیریت وقت تئاتر تصمیم گرفت تا تئاتر نصر را با توجه به موقعیتی که داشت به موزه تئاتر تبدیل کند. تئاتر نصر در فاز اول که در آن اسناد و مدارک تاریخ تئاتر جمع‌آوری شده بود در یک مراسم افتتاح شد و آن زمان قرار شد که مابقی کارها نیز انجام شود، اما بعد از گذشت مدتی و مشکلاتی که برای مالکیت نصر به‌وجود آمد، بازسازی‌ها متوقف و درهای نصر بسته شد.

از ساختمان مهبد تا خرید تئاتر نصر
در میانه‌های دهه 90با توجه به مشکلات مالکیتی نصر، مدیریت وقت مرکز هنرهای نمایشی تصمیم گرفت تا ساختمان دیگری را برای ایجاد موزه تئاتر خریداری کند. ساختمان مهبد در همسایگی تئاترشهر خریداری شد. اسناد تئاتر نیازمند محلی امن بود؛ اسناد و مدارک، عکس‌ها و نوشته‌هایی که امروز در یک جا تجمع ندارند و برخی دست افراد به شکل شخصی نگهداری می‌شوند و برخی هم در آرشیو تئاترشهر و برخی سالن‌های نمایشی است. اما ساختمان مهبد برای تبدیل شدن به موزه تئاتر کار زیادی داشت و در همان سال و در زمان محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران تئاتر نصر خریداری شد و خبر خوش خرید تئاتر نصر توسط شهرداری به گوش رسید. شهرداری آن را به سازمان زیباسازی تحویل داد. با خریداری تئاترنصر توسط شهرداری باز هم اهالی تئاتر امیدوار شدند و در نهایت ساختمان مهبد به دبیرخانه جشنواره‌های تئاتری تبدیل شد.  به‌طور حتم اگر این موزه به بهره‌برداری برسد، بسیاری از مدارک و اسناد جای امنی را خواهند داشت؛ جایی برای نگهداری تاریخ تئاتر پایتخت و حتی ایران که در تمام این سال‌ها جایی را نداشته و ندارد؛ جایی برای آنکه تاریخ تئاتر ایران را محفوظ داشته باشد.