طرحی برای ساماندهی اقتصاد

 علیرضا احمدی  

تامین مسکن، یکی از دغدغه‎‌‎های اصلی مردم در طول دهه70بود که در سال‎‌‎های میانی این دهه به‎‌‎دلیل تورم فزاینده‎‌‎ای که اقتصاد کشور را درگیر کرد، دست‎‌‎نیافتنی شده بود و دولت اصلاحات از نخستین ماه‎‌‎های آغاز به‎‌‎کار در این حوزه فعالیت‎‌‎های گسترده‎‌‎ای را آغاز کرد و علی عبدالعلی‎‌‎زاده، وزیر وقت مسکن و شهرسازی اقدامات گسترده‎‌‎ای را در این راستا در دست‎‌‎اقدام داشت. برهمین‎‌‎اساس یکی از طرح‎‌‎هایی که در این زمینه در سال1377 کلید خورد، ساخت خانه‎‌‎های استیجاری بود.
قرار براین بود که ساخت 57هزار خانه استیجاری با سرمایه‎‌‎گذاری هزار و 710میلیارد ریالی در مناطق مختلف کشور آغاز ‎‌‎شود و برای این منظور طراحی 17شهر تازه در 17منطقه کشور درنظر گرفته شد؛ شهرهای جدیدی که هدف اصلی از ساخت آنها خانه‎‌‎دارکردن قشرهای کم‎‌‎درآمد جامعه بود. دولت اصلاحات، برای تحقق این هدف پیگیر لایحه‎‌‎ای شد که در آخرین روزهای فروردین1376در هیأت‌دولت سازندگی و با امضای هاشمی‎‌‎رفسنجانی به‎‌‎تصویب رسیده و در انتظار بررسی مجلس‎‌‎شورای ‎‌‎اسلامی بود. این لایحه در آذر ماه1376پس از تصویب مجلس، برای تأیید نهایی به شورای نگهبان رفت اما در 2مرحله با نظر مخالف این شورا مواجه شد و درنهایت در خردادماه 1377از تصویب‎‌‎نهایی شورای نگهبان گذشت.
در این قانون، برای سازندگان واحدهای مسکونی استیجاری در محدوده شهرهایی که هر سه سال یک‎‌‎بار ازسوی وزارت  مسکن و شهرسازی اعلام می‎‌‎شد، تسهیلات و معافیت‎‌‎هایی درنظر گرفته شد که شهرداری‎‌‎ها نیز مکلف به انجام همکاری‎‌‎های لازم با این سازندگان می‎‌‎شدند؛ موضوعی که می‎‌‎توانست بیش از پیش به رونق‌گرفتن بازار مسکن کمک کند.
در این میان یکی از مهم‎‌‎ترین اخبار اقتصادی کشور، تصویب طرح «ساماندهی اقتصاد جمهوری‎‌‎اسلامی» در هیأت‌دولت در خردادماه بود. این طرح ۳‌محور داشت که شامل دغدغه‎‌‎های اقتصادی کشور، سیاست‎‌‎های اقتصادی و تصمیم‎‌‎های اجرایی کوتاه‎‌‎مدت می‎‌‎شد. تأمین اشتغال و کاهش نرخ بیکاری، تأمین منابع برای سرمایه‎‌‎گذاری و رشد تولید، انحصارات اقتصادی و قوانین بازدارنده برای رشد سرمایه‎‌‎گذاری و تولید، وابستگی شدید ساختار بودجه به درآمدهای صدور نفت‎‌‎خام، تورم، حفظ قدرت خرید مردم و تأمین حداقل معیشت آنها و تراز پرداخت ارزی کشور، دغدغه‎‌‎های مطرح‌شده در این طرح بود. همچنین تقدم عدالت اجتماعی، ایجاد اشتغال، تأمین منابع برای سرمایه‎‌‎گذاری، حذف انحصارات، پرداخت یارانه، توسعه صادرات غیرنفتی، خصوصی‎‌‎سازی و اصلاح ساختار مالیاتی ازجمله سیاست‎‌‎های اقتصادی بود که در طرح ساماندهی اقتصاد کشور مدنظر طراحان قرار گرفته بود.
تشکیل شورای‎‌‎عالی اشتغال در شهریورماه، رفع‎‌‎ محدودیت‎‌‎ از صادرات‎‌‎ تولیدات‎‌‎ کشاورزی‎‌‎ و دامی در مهرماه و تصویب لایحه اجازه‎‌‎ افزایش‎‌‎ سهمیه‎‌‎ دولت‎‌‎ ایران‎‌‎ در صندوق‎‌‎ بین‎‌‎المللی‎‌‎ پول، از مهم‎‌‎ترین اخبار اقتصادی سال1377بود.